Το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας, αξίας 2 τρισ. δολαρίων –το μεγαλύτερο στον κόσμο– ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι αποεπενδύει από την αμερικανική Caterpillar, αλλά και από πέντε μεγάλες ισραηλινές τράπεζες, επικαλούμενο λόγους δεοντολογίας.
Οι τράπεζες είναι οι Hapoalim, Bank Leumi, Mizrahi Tefahot Bank, First International Bank of Israel και η FIBI Holdings, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ταμείο, που διαχειρίζεται η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας.
Παραβιάσεις ανθρωπιστικού δικαίου
Σύμφωνα με το Συμβούλιο Δεοντολογίας του ταμείου, «τα προϊόντα της Caterpillar χρησιμοποιούνται για εκτεταμένες και συστηματικές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου». Ειδικότερα, έκανε λόγο για μπουλντόζες που χρησιμοποιούνται από τις ισραηλινές αρχές «στην εκτεταμένη παράνομη κατεδάφιση παλαιστινιακής περιουσίας» τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη.
«Καθώς οι παραδόσεις του σχετικού εξοπλισμού προς το Ισραήλ πρόκειται να συνεχιστούν, το Συμβούλιο εκτιμά ότι υπάρχει απαράδεκτος κίνδυνος η Caterpillar να συμβάλλει σε σοβαρές παραβιάσεις δικαιωμάτων ατόμων σε καταστάσεις πολέμου και σύγκρουσης», σημείωσε.
Το Συμβούλιο, που συστάθηκε από το υπουργείο Οικονομικών της Νορβηγίας, ελέγχει αν οι εταιρείες στο χαρτοφυλάκιο του ταμείου τηρούν τις ηθικές κατευθυντήριες γραμμές που έχει θεσπίσει το νορβηγικό κοινοβούλιο. Η τελική απόφαση ανήκει στο διοικητικό συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας, που συμφώνησε με την εισήγηση.
Χρηματοδότηση εποικισμών
Για τις ισραηλινές τράπεζες, το Συμβούλιο σημείωσε ότι παρέχοντας χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες που αποτελούν «απαραίτητη προϋπόθεση» για την οικοδομική δραστηριότητα στους ισραηλινούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, συνέβαλαν «στη συντήρηση των εποικισμών».
Περίπου 700.000 Ισραηλινοί έποικοι ζουν ανάμεσα σε 2,7 εκατ. Παλαιστίνιους στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, με πολλούς οικισμούς να βρίσκονται δίπλα σε παλαιστινιακές περιοχές.
Το μέγεθος της αποεπένδυσης
Μέχρι την 30η Ιουνίου, το νορβηγικό ταμείο διατηρούσε μερίδιο 1,17% στην Caterpillar, αξίας 2,1 δισ. δολαρίων, ενώ οι συμμετοχές του στις πέντε ισραηλινές τράπεζες αποτιμώνταν σε 661 εκατ. δολάρια.
Η ανακοίνωση έρχεται λίγες ημέρες μετά την απόφαση του ταμείου, στις 18 Αυγούστου, να αποεπενδύσει συνολικά από έξι εταιρείες στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης αξιολόγησης για τον πόλεμο στη Γάζα και τις εξελίξεις στη Δυτική Όχθη, χωρίς τότε να δώσει ονόματα μέχρι να ολοκληρωθούν οι πωλήσεις.
