Ο Τραμπ δηλώνει πως θα αυξήσει «σημαντικά» τους δασμούς στις ινδικές εξαγωγές και απειλεί με νέες «ποινές» το Νέο Δελχί για τις προνομιακές σχέσεις του με τη Μόσχα. Ο Μόντι απαντά πως δεν θα κάνει πίσω.
Το διακύβευμα ξεπερνά κατά πολύ το πετρέλαιο. Η κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ – Ινδίας εκδηλώνεται σε μία περίοδο κατά την οποία η Ουάσιγκτον χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε την Ινδία για να ανασχέσει την άνοδο της Κίνας στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού.
Οι δασμοί ως μοχλός πίεσης
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε πως θα επιβάλει 25% δασμούς στις ινδικές εισαγωγές, με πρόσθετες «ποινές» για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου.
Παρότι το Ινδικό υπουργείο Εξωτερικών υπερασπίστηκε τις συναλλαγές με τη Μόσχα ως «εθνική αναγκαιότητα» και υπογράμμισε ότι αυξήθηκαν μόνο αφότου οι παραδοσιακοί προμηθευτές (από τον Περσικό Κόλπο) κατευθύνθηκαν στην Ευρώπη, ο Λευκός Οίκος δείχνει αποφασισμένος να σκληρύνει τη στάση του.
Η Ινδία έχει γίνει ο δεύτερος μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου μετά την Κίνα, με εισαγωγές που ξεπερνούν τα 1,8 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα το 2023 (39% του συνόλου).
Για την Ουάσιγκτον, η ινδική στροφή προς τη Μόσχα υπονομεύει τις κυρώσεις στη Ρωσία και ενισχύει τη ρωσική πολεμική μηχανή. Ωστόσο, Ινδοί αξιωματούχοι κατηγορούν ΗΠΑ και ΕΕ για υποκρισία, τονίζοντας πως οι ίδιοι συνεχίζουν τις συναλλαγές με τη Ρωσία – και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα.
Σχέσεις με βάθος, αλλά και όρια
Ο στενός δεσμός Ινδίας – Ρωσίας έχει ιστορικό βάθος και εκτείνεται πέρα από την ενέργεια, κυρίως στον τομέα της άμυνας.
Αν και το Νέο Δελχί έχει αρχίσει να διαφοροποιεί τους προμηθευτές του, η Μόσχα παραμένει αξιόπιστος σύμμαχος.
Ταυτόχρονα, η Ινδία προβάλλει εδώ και χρόνια ως κρίσιμος εταίρος της Δύσης για την ανάσχεση της Κίνας. Η ισορροπία είναι λεπτή – και οι νέες πιέσεις μπορεί να την διαταράξουν ανεπανόρθωτα.
Ποιος έχει περισσότερα να χάσει;
Η Ινδία μπορεί να απορροφήσει τις απώλειες από τις αμερικανικές κυρώσεις χωρίς σοβαρό πλήγμα στην οικονομία της (με βάση την εκτίμηση της Nomura, η επίπτωση στο ΑΕΠ θα είναι μόλις 0,2%). Έχει μάλιστα ίσως να χάσει πολύ περισσότερα γεωπολιτικά, εάν υποκύψει στις πιέσεις του Τραμπ.
Η Μόσχα εξακολουθεί να θεωρείται αξιόπιστος εταίρος για την Ινδία, και οι σχέσεις των δύο χωρών ενισχύουν τη στρατηγική της Νέας Δελχί για μια πολυπολική εξωτερική πολιτική, όπως εξηγεί σε ανάλυσή του το Reuters.
Η απόφαση του Τραμπ να συνεργαστεί με το Πακιστάν για την ανάπτυξη των πετρελαϊκών του αποθεμάτων — και η ειρωνική του αναφορά ότι ίσως το Πακιστάν πουλήσει κάποτε πετρέλαιο στη γειτονική Ινδία — υπογραμμίζει γιατί η Ινδία θα συνεχίσει πιθανότατα να κρατά αποστάσεις από την Ουάσιγκτον.
Ίσως τελικά ο Ναρέντρα Μόντι να περιμένει να δει τι θα συμφωνήσει η Ουάσιγκτον με το Πεκίνο, πριν λάβει την οριστική απόφασή του. Η Κίνα έχει δεσμευτεί να προστατεύσει την «ενεργειακή της κυριαρχία» απέναντι σε παρόμοιες αμερικανικές απειλές για το ρωσικό πετρέλαιο.
Αυτό αποτελεί σοβαρό εμπόδιο σε οποιαδήποτε ευρύτερη συμφωνία των ΗΠΑ με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Σε τελική ανάλυση, η Ουάσιγκτον φαίνεται να χάνει περισσότερα από γεωπολιτική σκοπιά. Και ίσως δούμε τον Τραμπ να αναγκάζεται να αναγνωρίσει την αξία διατήρησης στενών σχέσεων με την Ινδία, ως αντίβαρο στην Κίνα. Όμως η αναμονή αναμένεται να είναι αμήχανη.
