Skip to main content

Τι θα γίνει αν ο Τραμπ απολύσει τον Πάουελ – Το πιθανό ντόμινο

REUTERS/Tom Brenner

Η απομάκρυνση του επικεφαλής της πλέον ισχυρής κεντρικής τράπεζας στον πλανήτη από έναν πρόεδρο θα ήταν πρωτοφανής στα χρονικά

Ο Ντόναλντ Τραμπ εντείνει ξανά την πίεση στον διοικητή της Federal Reserve, Τζερόμ Πάουελ, με απειλές που αναστατώνουν τις αγορές και δημιουργούν νομικά, πολιτικά και θεσμικά ερωτήματα χωρίς προηγούμενο.

Η απομάκρυνση του επικεφαλής της πλέον ισχυρής κεντρικής τράπεζας στον πλανήτη από έναν πρόεδρο θα ήταν πρωτοφανής στα χρονικά. Ωστόσο, ο Τραμπ φέρεται να εξετάζει αυτό το ενδεχόμενο επικαλούμενος κακοδιαχείριση και υπερκοστολόγηση των ανακαινίσεων στην έδρα της Fed ύψους 2,5 δισ. δολαρίων.

Ο ίδιος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι μια τέτοια ενέργεια θα μπορούσε να συνιστά το περιβόητο «for cause» — δηλαδή αποπομπή με αιτία, όπως προβλέπει το άρθρο 10 του Νόμου περί Ομοσπονδιακής Τράπεζας.

Όπως εξηγεί σε explainer το Bloomberg, εάν ο Τραμπ αποπέμψει τον Πάουελ, η απόφαση θα τεθεί σε άμεση ισχύ, ωστόσο ο ίδιος ο Πάουελ μπορεί να καταφύγει στα ομοσπονδιακά δικαστήρια, ζητώντας ασφαλιστικά μέτρα για προσωρινή επαναφορά στη θέση του έως ότου εκδικαστεί η υπόθεση. Το δικαστήριο θα εξετάσει αν υφίσταται «ανεπανόρθωτη βλάβη» σε περίπτωση που ο Πάουελ παραμείνει εκτός.

Αν απορριφθεί το αίτημά του, καθήκοντα διοικητή θα ασκήσει ο νυν αντιπρόεδρος Φίλιπ Τζέφερσον, ο οποίος διορίστηκε από τον Τζο Μπάιντεν το 2022.

Σε περίπτωση έγκρισης της προσωρινής επιστροφής του, η υπόθεση μπορεί να φτάσει μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο αναμένεται να έχει και τον τελευταίο λόγο.

Τι θα κάνει το Ανώτατο Δικαστήριο;

Το Δικαστήριο είχε ήδη αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αποπομπής του προέδρου της Fed με επαρκή αιτιολόγηση, επισημαίνοντας πάντως ότι η κεντρική τράπεζα είναι ένας «μοναδικής δομής, ημι-ιδιωτικός οργανισμός», διαφορετικός από άλλες ομοσπονδιακές αρχές.

Ωστόσο, το συντηρητικό προφίλ της σημερινής σύνθεσης του Δικαστηρίου – το οποίο έχει αρκετές φορές ευνοήσει τον Τραμπ – ενδέχεται να λειτουργήσει και σε αυτή την περίπτωση υπέρ του. Το είδαμε άλλωστε σε υποθέσεις ποινικής ασυλίας και εκτελεστικών εξουσιών.

Η ανακαίνιση

Τι έχει γίνει όμως με την ανακαίνιση που μπορεί να δώσει στον Τραμπ την αφορμή που ψάχνει; Η ανακαίνιση των κτιρίων της Fed ξεκίνησε το 2017 με προϋπολογισμό 1,9 δισ. δολάρια, ο οποίος πλέον έχει εκτοξευθεί στα 2,5 δισ. δολάρια. Η κεντρική τράπεζα αποδίδει την αύξηση σε σχεδιαστικές αλλαγές, ανεπαρκείς αρχικές προβλέψεις και αναπάντεχες καταστάσεις, όπως ο εντοπισμός επιπλέον αμιάντου.

Ο Τραμπ και σύμμαχοί του θεωρούν ότι υπάρχει έδαφος για κατηγορία «κακής διαχείρισης» ή ακόμα και «απάτης», ειδικά μετά από δηλώσεις που φέρονται να έγιναν από τον Πάουελ στη Γερουσία στις 25 Ιουνίου.

Πολλοί βουλευτές και γερουσιαστές έχουν χαρακτήρισε την ανακαίνιση «προκλητική», ύστερα και από στοιχεία για πολυτελείς αίθουσες δεξιώσεων και roof gardens, ενώ ο Τραμπ ζήτησε έρευνα για απάτη, την οποία ήδη διεξάγει ο Γενικός Επιθεωρητής της Fed.

Τι σημαίνει για τις αγορές

Οι επενδυτές δίνουν τεράστια σημασία στην ανεξαρτησία της Fed. Η απόλυση του Πάουελ θα υπονόμευε την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας ως θεματοφύλακα του πληθωρισμού και της νομισματικής σταθερότητας. Την τελευταία φορά που διέρρευσε η πρόθεση του Τραμπ να προχωρήσει σε αποπομπή:

  • Ο S&P 500 υποχώρησε κατά 1%
  • Η απόδοση του 30ετούς αμερικανικού ομολόγου αυξήθηκε κατά 10 μονάδες βάσης
  • Ο δείκτης δολαρίου υποχώρησε κατά 1,2%

Σύμφωνα με την Άννα Γουόνγκ του Bloomberg Economics, μια τέτοια κίνηση θα οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε χαμηλότερη ανάπτυξη, υψηλότερη ανεργία και επίμονο πληθωρισμό.

Θα πέσουν τα επιτόκια;

Ακόμα κι αν ο Τραμπ αντικαταστήσει τον Πάουελ με έναν διοικητή πιο πρόθυμο να μειώσει τα επιτόκια, αυτό δεν εξαρτάται μόνο από το πρόσωπο του προέδρου της Fed.

Οι αποφάσεις λαμβάνονται από την Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC), που απαρτίζεται από 19 μέλη. Ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να πείσει την πλειοψηφία.

Η αποπομπή του Πάουελ από τον Τραμπ σε κάθε περίπτωση δεν θα είναι απλώς πολιτικό και νομικό δράμα – θα είναι θεσμική κρίση. Αν φτάσει μέχρι τέλους, θα πρόκειται για την πιο ριψοκίνδυνη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει η ανεξαρτησία της Fed εδώ και έναν αιώνα. Οι αγορές το γνωρίζουν ήδη. Το ερώτημα είναι αν το γνωρίζει και ο Λευκός Οίκος.

Διαβάστε ακόμη:
→Το επικίνδυνο παιχνίδι του Τραμπ με τον Πάουελ: Πώς επιχειρεί να τον διώξει, τι διακυβεύεται