Κόκκινος συναγερμός για την ευρωπαϊκή οικονομία. Η απειλή δασμών 30% που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ κλονίζει πολλά από τα εμβληματικά «μνημεία» της ευρωπαϊκής οικονομίας.
«Η επιστολή καθιστά σαφές ότι θα ισχύουν δασμοί 30% για όλα τα εισαγόμενα στις ΗΠΑ ευρωπαϊκά προϊόντα, αλλά οι υφιστάμενοι δασμοί δεν θα επηρεαστούν. Αυτό σημαίνει ότι οι δασμοί 50% θα συνεχίσουν να ισχύουν για τον χάλυβα και το αλουμίνιο και το 25% για τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά», εξηγεί ο πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μπερντ Λάνγκε
Επιπλέον, βρίσκονται σε εξέλιξη περαιτέρω έρευνες για το τι θα κοστίσουν οι νέοι δασμοί σε ημιαγωγούς, σε φαρμακευτικά και άλλα προϊόντα. «Έχουν επίσης ανακοινωθεί δασμοί 50% για τον χαλκό».
Μόνο στη Γερμανία, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι ημερήσιες απώλειες για τη βιομηχανία θα φτάνουν τα 12 εκατομμύρια ευρώ.
Για την ιστορία, η εμπορική σχέση ΗΠΑ-ΕΕ αντιπροσωπεύει το 30% του παγκόσμιου εμπορίου. Ο συνολικός όγκος σε αγαθά και υπηρεσίες , έφτασε τα 1,68 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2024.
Στάση αναμονής η ΕΕ
Η ΕΕ είχε προειδοποιήσει ότι θα θέσει σε ισχύ από αύριο κιόλας, ένα πακέτο αντιδασμολογικών μέτρων κατά των ΗΠΑ αξίας 21 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Περιέργως, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε σήμερα πώς η ΕΕ δεν θα εφαρμόσει τα αντίμετρά της από αύριο όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, αλλά θα τα αναβάλει μέχρι τις αρχές Αυγούστου.
«Η ΕΕ θέλει να περιμένει και να δει αν μια συμφωνία με τις ΗΠΑ είναι ακόμα εφικτή, παρά την απειλή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ το Σάββατο να αυξήσει τους δασμούς στο 30% στις εισαγωγές της ΕΕ. Υπάρχει ακόμη ελπίδα για μια συμφωνία», εξήγησε η φον ντερ Λάιεν.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters από διαπραγματευτικούς κύκλους, η γερμανική κυβέρνηση και ορισμένα άλλα κράτη, υποστήριξαν ότι αυτό το βήμα θα έπρεπε να παραλειφθεί προς το παρόν, προκειμένου να μην περιπλεχτούν οι διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον.
Είναι τελικά η φον ντερ Λάιεν πολύ ήπια απέναντι στον Πρόεδρο των ΗΠΑ;
«Το πρόβλημα είναι ότι οι διάφορες χώρες μέλη της ΕΕ έχουν διαφορετικές θέσεις για τους δασμούς», λένε Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
«Εντός των 27, υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα. Ενώ η οικονομικά ισχυρή Γερμανία πιέζει για μια γρήγορη συμφωνία για την προστασία της βιομηχανίας της, άλλα μέλη, όπως η Γαλλία, έχουν προειδοποιήσει κατά της υποχώρησης σε μια μονομερή συμφωνία με τους όρους των ΗΠΑ», εξηγούν.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μπερντ Λάνγκε δήλωσε πάντως στο Reuters ότι «πρέπει να ενεργοποιηθεί από αύριο Δευτέρα , ο πρώτος κατάλογος αντισταθμιστικών μέτρων, όπως έχει προγραμματιστεί, και η δεύτερη λίστα θα πρέπει να ακολουθήσει σύντομα». Η ΕΕ δεν πρέπει να περιμένει μέχρι την 1η Αυγούστου, την ημέρα κατά την οποία πρόκειται να τεθούν σε ισχύ οι αμερικανικοί δασμοί, για να λάβει αντίμετρα, πρόσθεσε ο Λάνγκε.
«Όλοι ηττημένοι»
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπεϊλ, μιλώντας στην κυριακάτικη «Suddeutsche Zeitung», κατέκρινε τις ενέργειες του προέδρου των ΗΠΑ. «Οι δασμοί του Τραμπ έχουν μόνο ηττημένους», είπε. «Απειλούν την αμερικανική οικονομία τουλάχιστον όσο και τις εταιρείες στην Ευρώπη. Επομένως, αυτή η δασμολογική σύγκρουση πρέπει να τερματιστεί».
Κανείς δεν χρειάζεται νέες απειλές ή προκλήσεις τώρα. Αυτό που χρειάζεται είναι σοβαρές και στοχευμένες διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ. «Η Ευρώπη παραμένει ενωμένη και αποφασισμένη: Θέλουμε μια δίκαιη συμφωνία», είπε ο Κλίνγκμπεϊλ.
Εντατικές διαπραγματεύσεις
Το Σαββατοκύριακο πραγματοποιήθηκαν εντατικές συζητήσεις μεταξύ των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ και της Επιτροπής, η οποία ηγείται των διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Σήμερα συνεδρίασε επίσης η επιτροπή Coreper των 27 μόνιμων αντιπροσώπων στις Βρυξέλλες
«Το διαπραγματευτικό πόκερ μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ εισέρχεται στην αποφασιστική φάση» δήλωσε ο Γιούργκεν Χαρντ, αναπληρωτής επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας CDU/CSU στην Μπούντεσταγκ. «Υπολογίζω σε τουλάχιστον μια μερική συμφωνία και μια ακόμη αναβολή που θα επιτευχθεί πριν από την 1η Αυγούστου», δήλωσε ο Χριστιανοδημοκράτης πολιτικός στο Reuters.
Το «μπαζούκα» της ΕΕ
Μια πραγματική απειλή για αντίμετρα στους δασμούς Τραμπ είναι η προοπτική η ΕΕ να λάβει μέτρα κατά των ψηφιακών υπηρεσιών, όπου κυριαρχούν οι αμερικανικές μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες. Κατά καιρούς, γίνεται λόγος για ψηφιακούς ειδικούς φόρους κατανάλωσης στη διαφήμιση ή για έναν φόρο κοινοτικών ψηφιακών υπηρεσιών.
Ωστόσο, οι μεγάλες αμερικανικές διαδικτυακές πλατφόρμες φοβούνται πάνω απ’ όλα ότι οι Βρυξέλλες θα επιβάλουν με «ακραίο τρόπο» τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις του Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες και του Νόμου για τις Ψηφιακές Αγορές: Οι παραβάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε πρόστιμα έως και 10% των ετήσιων παγκόσμιων εσόδων ή αποκλεισμό από την ευρωπαϊκή αγορά.
Έπειτα, υπάρχει το απόλυτο όπλο, ο Μηχανισμός κατά του Καταναγκασμού (ACI), τον οποίο το Παρίσι επικαλείται ως την απόλυτη ασπίδα της ΕΕ. Ο Μηχανισμός αυτός, που δημιουργήθηκε μετά τα κινεζικά αντίποινα κατά της Λιθουανίας για τις σχέσεις της με την Ταϊβάν, επιτρέπει στην ΕΕ να αντιδρά στις εξωτερικές οικονομικές πιέσεις με γρήγορα και αναλογικά μέτρα: δασμούς, περιορισμούς στις επενδύσεις και τις υπηρεσίες, αποκλεισμό από τις δημόσιες συμβάσεις, ακόμη και την ανάκληση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.
Ο «Μηχανισμός κατά του Καταναγκασμού» χρησιμεύει στην υπεράσπιση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης και λειτουργεί από το 2023.
Η χρησιμοποίησή του όμως θα σήμαινε όξυνση του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ και η Ευρώπη εμφανίζεται μάλλον αδύναμη για να το κάνει.
