Σε μια νέα, αιφνιδιαστική κίνηση κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι από την 1η Αυγούστου θα επιβάλει δασμό 35% σε όλα τα καναδικά προϊόντα.
Απείλησε παράλληλα με γενικευμένους δασμούς 15% ή 20% σε πολλούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, ανάμεσά τους η Ε.Ε., η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Ο Τραμπ δημοσιοποίησε την απόφαση μέσω επιστολής προς τον Καναδό πρωθυπουργό Μαρκ Κάρνεϊ, την οποία ανήρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όπως αναφέρει, ο νέος δασμός είναι ανεξάρτητος από τους ήδη ισχύοντες δασμούς 25% σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα, καθώς και από το 50% που ανακοίνωσε πρόσφατα στις εισαγωγές χαλκού.
Οι κατηγορίες για τη φαιντανύλη
«Δεν θα υπάρξουν δασμοί, εάν ο Καναδάς ή εταιρείες του επιλέξουν να χτίσουν ή να παράγουν προϊόντα εντός των Ηνωμένων Πολιτειών», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρόεδρος, προτείνοντας ουσιαστικά μετεγκατάσταση της παραγωγής ως “λύση” στον νέο δασμό.
Η απόφαση συνδέεται και με πολιτικούς όρους, καθώς ο Τραμπ κατηγορεί τον Καναδά ότι αποτυγχάνει να περιορίσει τη ροή φαιντανύλης προς τις ΗΠΑ – αν και, σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικανικής Υπηρεσίας Τελωνείων και Συνοριοφυλακής (CBP), μόλις το 0,2% των κατασχέσεων του ναρκωτικού προέρχεται από τα σύνορα με τον Καναδά. Το συντριπτικό ποσοστό αφορά την μεθόριο με το Μεξικό.
Επίσης, επαναφέρει στο προσκήνιο το χρόνιο ζήτημα των επιβαρύνσεων που θέτει ο Καναδάς στους Αμερικανούς γαλακτοπαραγωγούς, καθώς και το εμπορικό έλλειμμα με την Οτάβα.
Σταυροδρόμι πριν από την προθεσμία
Η ανακοίνωση έρχεται λίγες μόνο ημέρες πριν τη λήξη της άτυπης προθεσμίας (21 Ιουλίου) που είχαν θέσει οι δύο χώρες για την επίτευξη νέας εμπορικής και αμυντικής συμφωνίας, έπειτα από έντονες διαβουλεύσεις και επαφές σε διμερές και πολυμερές επίπεδο.
Η καναδική κυβέρνηση δεν σχολίασε άμεσα την επιστολή Τραμπ. Ωστόσο, υπενθυμίζεται ότι έχει ήδη επιβάλει αντίμετρα στους αμερικανικούς δασμούς και έχει προειδοποιήσει με νέες αντίστοιχες κινήσεις αν δεν υπάρξει συμφωνία.
Τον Ιούνιο, μάλιστα, ο πρωθυπουργός Κάρνεϊ απέσυρε τον επίμαχο φόρο στις μεγάλες αμερικανικές ψηφιακές πλατφόρμες – όπως η Google και το Facebook – μετά από έντονη πίεση της Ουάσιγκτον, χαρακτηρίζοντάς την απόφαση ως «μέρος μιας ευρύτερης διαπραγμάτευσης».
Κρίσιμος ο ρόλος της αυτοκινητοβιομηχανίας και των μετάλλων
Ο Καναδάς εξάγει περίπου το 75% των εμπορευμάτων του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μεταξύ αυτών, ο χάλυβας, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα συνιστούν κρίσιμους τομείς, γεγονός που καθιστά τους αμερικανικούς δασμούς ιδιαίτερα επώδυνους για την καναδική οικονομία.
Παράλληλα, δεν είναι ξεκάθαρο αν οι νέοι δασμοί του 35% θα αφορούν και προϊόντα που καλύπτονται από τη συμφωνία CUSMA (Canada-United States-Mexico Agreement), που αντικατέστησε τη NAFTA.
Πολλαπλά μέτωπα
Η επιστολή προς τον Καναδά είναι μία μόνο από τις περισσότερες από 20 επιστολές που φέρεται να έχει στείλει ο Τραμπ μέσα στην εβδομάδα σε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Σρι Λάνκα, προειδοποιώντας με παρόμοια μέτρα.
Καθώς ο εμπορικός εθνικισμός επιστρέφει με ένταση στην αμερικανική πολιτική σκηνή υπό τον Τραμπ, η διεθνής οικονομία εισέρχεται σε μια περίοδο αυξημένης αστάθειας και κινδύνων για τις εφοδιαστικές αλυσίδες, τις τιμές των πρώτων υλών και τη συνοχή των διατλαντικών σχέσεων.