Ο ισπανικός αμυντικός όμιλος Indra, υπέβαλε ενδεικτική, μη δεσμευτική προσφορά ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για την εξαγορά της ιταλικής εταιρείας κατασκευής τεθωρακισμένων οχημάτων και οχημάτων πολιτικής προστασίας Iveco Defense Vehicles (IDV).
Η μητρική ιταλική εταιρεία Iveco, ελέγχεται από τον όμιλο Exor, ο οποίος ανήκει στην οικογένεια Ανιέλι. «Τα αμυντικά οχήματα Iveco αντιπροσωπεύουν ένα εξαιρετικά πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο στο ευρωπαϊκό τοπίο και εντάσσονται απόλυτα στη στρατηγική επέκτασης της Indra για να γίνει ευρωπαϊκός ηγέτης στην άμυνα και, πιο συγκεκριμένα, στις χερσαίες πλατφόρμες», αναφέρουν παράγοντες της αγοράς.
Η ισπανική Indra πάντως βρίσκεται στη λίστα κι άλλων πιθανών αγοραστών, όπως η κοινοπραξία της ιταλικής Leonardo και της γερμανικής Rheinmetall, το επενδυτικό fund Bain Capital, αλλά και μια αυστραλιανή εταιρεία.
Άλλοι παγκόσμιοι κολοσσοί του κλάδου, όπως η γαλλο-γερμανική συμμαχία Krauss-Maffei Wegmann and Nexter (KNDS), η τσεχική CSG, η βρετανική BAE Systems και το αμερικανικό fund KPS Capital, είχαν επίσης εκφράσει ενδιαφέρον, αλλά τώρα έχουν αποκλειστεί.
Απογειώνεται η αμυντική βιομηχανία
Ο Ψυχρός Πόλεμος μπορεί να έχει τελειώσει, αλλά η Ευρώπη θέλει να επανεξοπλιστεί, μετά από δεκαετίες «προστασίας», υπό την αμερικανική «ομπρέλα», γεγονός που αποτελεί «χαράς ευαγγέλια» για την αμυντική βιομηχανία της Γηραιάς ηπείρου.
Σύμφωνα με τον Γκούντραμ Βολφ, καθηγητή Οικονομικών στη Σχολή Σολβάι των Βρυξελλών, η Ε.Ε. χρειάζεται ακόμη 1.400 άρματα μάχης, 2.000 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς πεζικού και 700 πυροβόλα. Μόνο η Γερμανία, από τον Φεβρουάριο του 2022, έχει παραγγείλει συνολικά 105 άρματα μάχης Leopard II για ίδια χρήση στην τιμή μονάδας των 28 εκατομμυρίων ευρώ. «Το κόστος θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά εάν οι προμήθειες ενοποιούνταν και υπήρχε περισσότερος ανταγωνισμός», τονίζει ο Γερμανός καθηγητής. «Αν η Ευρώπη παρήγγειλε συνολικά 1.400 άρματα μάχης, οι τιμές ανά μονάδα θα μειωνόταν σημαντικά. Οι μεγάλες παραγγελίες καθιστούν την παραγωγή πιο αποτελεσματική και οι τιμές ανά μονάδα μειώνονται», προσθέτει.
Περισσότερες μεγάλες παραγγελίες θα μπορούσαν επίσης να ενισχύσουν τις ευρωπαϊκές εταιρείες όπλων – και να μειώσουν την εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Οι αμυντικές δαπάνες της Ευρώπης αυξάνονται ήδη δραματικά. Αν οι ΗΠΑ αφήσουν πλέον πλήρως την άμυνα της Ε.Ε. στους Ευρωπαίους, η Ευρώπη θα χρειαστεί να διπλασιάσει τις αμυντικές της δαπάνες σε τουλάχιστον 250 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως τα επόμενα χρόνια
Κυριαρχούν οι ΗΠΑ
Μέχρι στιγμής, η παγκόσμια αγορά κυριαρχείται πάντως από λίγες εταιρείες, κυρίως από τις ΗΠΑ. Η πρώτη ευρωπαϊκή αμυντική εταιρεία κατατάσσεται μόλις στην 6η θέση και είναι η βρετανική BAE Systems με ετήσιες πωλήσεις περίπου 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Συγκριτικά, η Lockheed Martin, νούμερο 1 στον κόσμο, έχει κύκλο εργασιών υπερδιπλάσιο στα 65 δισεκατομμύρια δολάρια, ακολουθούμενη από την Raytheon Technologies με 37 δισεκατομμύρια δολάρια. Η BAE κατασκευάζει άρματα μάχης και αεροσκάφη, πολεμικά πλοία και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Στην Ευρώπη, εκτός από την BAE, οι εταιρείες που κυριαρχούν στην αγορά είναι η γερμανο-γαλλική Airbus, η ιταλική Leonardo, η γαλλική Thales και η γερμανική Rheinmetall.
Κατακερματισμένη αμυντική βιομηχανία
Συνολικά, η αμυντική βιομηχανία της Ευρώπης δεν είναι μόνο σχετικά μικρή, αλλά και κατακερματισμένη και ως εκ τούτου αναποτελεσματική.
Υπάρχει ένας βασικός λόγος για αυτό, λέει ο Κρίστιαν Κορς, αναλυτής άμυνας στην τράπεζα « MM Warburg»: «Μέχρι στιγμής, οι εθνικές αρχές της Ευρώπης έχουν υποστηρίξει κυρίως τις δικές τους εταιρείες και έτσι έχουν προωθήσει τη δημιουργία τοπικής αξίας».
Με άλλα λόγια: Κάθε χώρα παραγγέλνει τα δικά της άρματα μάχης, αεροσκάφη,drones κ.λπ., με τις δικές της απαιτήσεις. Αυτό είναι δαπανηρό και χρονοβόρο. Για παράδειγμα: Η Ευρώπη διαθέτει σήμερα περίπου 150 οπλικά συστήματα, ενώ οι ΗΠΑ έχουν μόνο λίγα, λέει ο Κορς και προσθέτει: «Όσο μεγαλύτερος είναι ο πολλαπλασιασμός των αμυντικών συστημάτων, τόσο πιο αναποτελεσματικά είναι».
Κοινή ανάπτυξη μαχητικών αεροσκαφών
Η βρετανική BAE συνεργάζεται ήδη για ένα νέο μαχητικό αεροσκάφος με την ιταλική Leonardo, τον τρίτο μεγαλύτερο παίκτη της Ευρώπης, και την ιαπωνική Mitsubishi Heavy Industries. Εδώ οι εταιρείες θα μπορούσαν επίσης να συνεργαστούν με την Airbus.
Σύμφωνα με την BAE, το πρόγραμμα «Global Combat Air» είναι παρόμοιο με αυτό της Airbus και της Dassault Aviation, το οποίο ονομάζεται «Future Combat Air System» (FCAS). Και τα δύο βασίζονται σε drones που περιβάλλουν επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη. Η Airbus είχε επίσης συμφωνήσει να συνεργαστεί. Αυτό θα ήταν φθηνότερο και πιο γρήγορο. «Πολλά θα εξαρτηθούν από την προθυμία των κυβερνήσεών μας να συνεργαστούν», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της BAE, Τσαρλς Γούντμπερν.
Αλλωστε, Airbus, BAE και Leonardo κατασκευάζουν μαζί το Eurofighter εδώ και χρόνια. Το μαχητικό αεροσκάφος βρίσκεται σε μαζική παραγωγή από το 2003. Μόλις στο τέλος του έτους η Ιταλία παρήγγειλε 24 Eurofighter τέταρτης γενιάς και 25 η Ισπανία. Η Τουρκία πιέζει επίσης τη Γερμανία για να πάρει άδεια αγοράς 40 Eurofighter, με τον νέο καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να αφήνει ανοικτό το παράθυρο.
Η Τουρκία, άλλωστε, φαίνεται να έχει κάνει γερό «μπάσιμο» στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, με τις «ευλογίες» των μεγάλων δυνάμεων στην Ε.Ε.
