Skip to main content

Από τα 6 δισ. στο μηδέν: Η ιστορία αποτυχίας της 23andMe

Εν μία νυκτί η Wojcicki από ελάχιστα γνωστή οικονομική αναλύτρια έγινε σταρ της Silicon Valley - H εταιρεία της είδε την αποτίμηση να απογειώνεται - Εξίσου γρήγορα η αξία της γκρεμίστηκε

Είχε πλασαριστεί ως μία από τις πιο hot startups στον κόσμο. Εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τους δοκιμαστικούς σωλήνες της 23andMe για να μάθουν για την καταγωγή τους. Η Όπρα είχε ονομάσει το κιτ της εταιρείας ως ένα από τα πιο αγαπημένα της πράγματα. Ο Έντι Μέρφι ανέφερε την εταιρεία στο “Saturday Night Live”. Και κάπως έτσι η 23andMe μπήκε στο χρηματιστήριο το 2021 και η αποτίμησή της ξεπέρασε για λίγο τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια. Το Forbes έχρισε την Anne Wojcicki, διευθύνουσα σύμβουλο του 23andMe και διασημότητα της Silicon Valley, ως τη «νεότερη αυτοδημιούργητη δισεκατομμυριούχο».

Τώρα τα αυτοδημιούργητα δισεκατομμύρια της Wojcicki έχουν εξαφανιστεί. Η αποτίμηση της 23andMe έχει καταρρεύσει κατά 98% από την κορύφωσή της και ο Nasdaq απείλησε να διαγράψει τη μετοχή της, που αξίζει λιγότερο από 1 δολάριο. Η Wojcicki μείωσε το προσωπικό κατά ένα τέταρτο πέρυσι μέσω τριών γύρων απολύσεων και πώλησης θυγατρικής.Τι έχει συμβεί; Πολύ απλά η εταιρεία παρά το hype δεν είχε ποτέ κέρδη, με αποτέλεσμα να καίει μετρητά με ταχύτατους ρυθμούς.

Η Wojcicki, από την πλευρά της, όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ η Wall Street Journal, δεν το βάζει κάτω. Επιμένει στον στόχο της να μετατρέψει την 23andMe από προμηθευτή βασικών δεδομένων καταγωγής σε μια ολοκληρωμένη εταιρεία υγειονομικής περίθαλψης που αναπτύσσει φάρμακα, προσφέρει ιατρική περίθαλψη και πουλά συνδρομητικές αναφορές υγείας. Πρέπει ακόμα να αποδείξει ότι η επιχείρηση μπορεί να συντηρηθεί. Έχει συγκεντρώσει περίπου 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια για την 23andMe και έχει ξοδέψει (χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα) περίπου το 80% από αυτά.

Γνωστή για την ιδιόμορφη γοητεία της και το ανεπίσημο στιλ της – φοράει συνήθως εξοπλισμό προπόνησης στο γραφείο – η Wojcicki, 50 ετών, αναζητά φρέσκα κεφάλαια. Αλλά με τη διαπραγμάτευση της 23andMe στα μόλις 74 σεντς, η εταιρεία πιθανότατα δεν μπορεί να συγκεντρώσει χρήματα πουλώντας περισσότερες μετοχές. Και τα προγράμματα φαρμάκων σε πρώιμο στάδιο της εταιρείας είναι τόσο ακριβά, που έχει αναζητήσει επενδυτές για ορισμένα από αυτά, μέχρι στιγμής ανεπιτυχώς, και έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια σε άλλα. Θα μπορούσε επίσης να βουλώσει την τρύπα με τα δικά της μετρητά.

Στο επίκεντρο της δραστηριότητας των τεστ DNA της 23andMe βρίσκονται δύο θεμελιώδεις προκλήσεις. Οι πελάτες χρειάζεται να κάνουν το τεστ μόνο μία φορά και λίγοι από αυτούς που κάνουν το τεστ λαμβάνουν αποτελέσματα που αλλάζουν τη ζωή τους. Το πιο φιλόδοξο στοίχημα της Wojcicki είναι η ανάπτυξη φαρμάκων χρησιμοποιώντας το απόθεμα της 23andMe με περισσότερα από 10 εκατομμύρια δείγματα DNA που οι εξεταζόμενοι έχουν συμφωνήσει ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έρευνα. Αλλά η απόκτηση νέων φαρμάκων στην αγορά είναι ακριβή και διαρκεί χρόνια.

Σε ένα άλλο πλήγμα για την επωνυμία της, η 23andMe είχε μια παραβίαση δεδομένων αυτό το φθινόπωρο που εξέθεσε μη γενετικές πληροφορίες 6,9 εκατομμυρίων πελατών. «Σίγουρα ήταν πιο δύσκολο από όσο περιμέναμε. Αλλά δεν νομίζω ότι έχουμε ακόμη εφαρμόσει αυτό που είναι το όραμα, που είναι να χρησιμοποιήσουμε γενετικές πληροφορίες για να δώσουμε στους καταναλωτές περισσότερο έλεγχο στην υγειονομική τους περίθαλψη, δήλωσε στη WSJ. «Ξέρεις, αυτό που βρήκα με ανθρώπους που είναι απορριπτικοί είναι ότι πρέπει απλώς να τους αποδείξεις ότι κάνουν λάθος», πρόσθεσε.

Ο Patrick Chung, μακροχρόνιο μέλος του διοικητικού συμβουλίου, είπε ότι η Wojcicki είναι μια σπουδαία ιδρύτρια startup επειδή επιμένει στο μεγάλο της όραμα παρά τα επί μέρους μεγάλα εμπόδια. «Η Anne έχει μια εσκεμμένη άγνοια των περιορισμών», είπε. Είναι επίσης αφοσιωμένη στο brand, λένε όσοι τη γνωρίζουν. Αλλά και στην προσωπική της προβολή, τονίζουν άλλοι.

Τον περασμένο Μάρτιο, η Mattel έφτιαξε κούκλες Barbie με βάση αυτήν και τις δύο αδερφές της, την πρώην διευθύνουσα σύμβουλο του YouTube Susan Wojcicki και την καθηγήτρια παιδιατρικής Janet Wojcicki, σε μια προώθηση για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Η Anne είπε ότι χρειάστηκε να πείσει τις πιο ντροπαλές αδερφές της να το κάνουν. Κάποιοι υπάλληλοι της 23andMe είχαν βρει παράξενο που ξόδεψε χρόνο σε αυτό τόσο σύντομα μετά τον πρώτο γύρο απολύσεων του έτους.

Κόρη του κάποτε προέδρου του τμήματος φυσικής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και δασκάλας δημοσιογραφίας στο γυμνάσιο, η Wojcicki μεγάλωσε στο κέντρο της Silicon Valley. Πήγε στο Γέιλ, όπου έπαιξε χόκεϊ επί πάγου, και μετά το κολέγιο απασχολήθηκε σε hedge funds και εταιρείες ιδιωτικών κεφαλαίων που ανέλυαν εταιρείες υγειονομικής περίθαλψης.

Δύο πολύ σημαντικά πράγματα συνέβησαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Είδε μια κατάρρευση στις μετοχές της υγειονομικής περίθαλψης και αποφάσισε ότι ήθελε να βοηθήσει τους καταναλωτές να πάρουν περισσότερο τον έλεγχο της υγειονομικής τους περίθαλψης.

Η γνωριμία με τον Sergey Brin της Google

Γνώρισε επίσης τον Sergey Brin. Το 1998, αυτός και ο Larry Page νοίκιασαν το γκαράζ της αδερφής της Susan ως το πρώτο γραφείο για τη νέα τους εταιρεία, τη Google. Η Σούζαν θα γινόταν στέλεχος στη διαφημιστική της επιχείρηση πριν να λειτουργήσει το YouTube χρόνια αργότερα.

Η ιδέα για μια επιχείρηση τεστ DNA απευθείας στον καταναλωτή προήλθε από τη συνιδρύτρια της Wojcicki, Linda Avey, ειδική στη γενετική. Ο Brin είχε εκφράσει ενδιαφέρον για την προηγούμενη δουλειά της Avey, έτσι το 2005 μοιράστηκε την ιδέα της μαζί του. Εκείνος γνώρισε την Avey στη Wojcicki, την τότε κοπέλα του, η οποία θέλησε να γίνει μέλος της εταιρείας.

«Η Wojcicki ήταν έξυπνη και φιλόδοξη και ο Brin θα μπορούσε να είναι ένας ισχυρός υποστηρικτής. «Είδα τα αστέρια να ευθυγραμμίζονται. Αν θέλαμε να λάβουμε την υποστήριξη της Google, η Anne θα μπορούσε να ενισχύσει αυτή την υποστήριξη λόγω της σχέσης της με τον Sergey. Αυτή ήταν η σκέψη μου εκείνη την εποχή», δήλωσεη η Avey στη WSJ.

Ο Brin έδωσε όντως στην εταιρεία το πρώτο της κεφάλαιο και συμμετείχε στις πρώτες προσλήψεις. Η Google έβαλε επίσης χρήματα, ανακοινώνοντας την επένδυσή της δύο εβδομάδες μετά τον γάμο της Brin και της Wojcicki το 2007.

Εν μία νυκτί η Wojcicki από ελάχιστα γνωστή οικονομική αναλύτρια έγινε σταρ της Silicon Valley. Βοήθησε στην οικοδόμηση της επωνυμίας της 23andMe, οργανώνοντας «πάρτι» όπου οι επισκέπτες έδιναν δείγματα DNA. Συγκέντρωσαν σάλιο διασημοτήτων στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός το 2008 και ξανά στην Εβδομάδα Μόδας της Νέας Υόρκης εκείνη τη χρονιά. Τα πάρτι προσέλκυσαν τα μέσα ενημέρωσης, αλλά δεν βοήθησαν πολύ την επιχείρηση. Το τεστ της 23andMe κόστιζε 399 $ εκείνη τη στιγμή — πολύ ακριβό για να αρέσει στους καταναλωτές.

Η Avey, η οποία μοιραζόταν το γραφείο με την συνιδρύτριά της της για περισσότερα από τρία χρόνια, είπε στη WSJ ότι η Wojcicki αγαπούσε τα φώτα της δημοσιότητας και ήταν ανταγωνιστική με τον Brin. «Από νωρίς αστειευόταν ότι το 23andMe θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το Google», ανέφερε.

Μέχρι το 2009, η Wojcicki ήθελε να τρέξει η ίδια το 23andMe, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις επιθυμίες της. Έπεισε τα δύο ανεξάρτητα μέλη του διοικητικού συμβουλίου να απολύσουν την Avey, κάτι που έκαναν σε μια αιφνιδιαστική συνάντηση. Άτομο με γνώση των συζητήσεων που έγινε τότε, δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα ότι το ΔΣ στήριξε τότε τη Wojcicki λόγω των χρημάτων και των διασυνδέσεών της μέσω του Brin, κάτι που θεώρησαν καθοριστικό για το μέλλον της εταιρείας. Η Wojcicki είπε ότι ήταν ευγνώμων για την υποστήριξη του Brin στις πρώτες μέρες της εταιρείας. Αρνήθηκε να σχολιάσει την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου να απολύσει την συνιδρύτριά της.

Κεραία
Το 2012, ένας νέος γύρος χρηματοδότησης από τον ρωσικής καταγωγής δισεκατομμυριούχο Γιούρι Μίλνερ -έναν από τους γείτονες του Wojcicki και του Brin στο Los Altos Hills- επέτρεψε στην 23andMe να μειώσει την τιμή του τεστ DNA της στα 99 $.

Η πρώτη εθνική διαφημιστική καμπάνια της εταιρείας λίγους μήνες αργότερα τράβηξε το μάτι της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων, η οποία διέκοψε τις πωλήσεις του τεστ υγείας, επικαλούμενη τον κίνδυνο ψευδών αναφορών. Η 23andMe είχε υιοθετήσει μια καβαλιερή προσέγγιση στη ρύθμιση, τυπική για τη Silicon Valley, και δεν είχε λάβει άδεια από την FDA για την κυκλοφορία του τεστ της.