Skip to main content

Επενδυτικό «Ελντοράντο» η Ουκρανία, παρά τον πόλεμο

EPA/OLEG PETRASYUK

Σε 400 εκατ. δολάρια η εκτίμηση για τις ξένες επενδύσεις που πρόκειται να πραγματοποιηθούν- Κερδισμένη η Πολωνία από τον πόλεμο.

Η καπνοβιομηχανία Philip Morris κατασκευάζει νέο εργοστάσιο στην Ουκρανία, μετά την καταστροφή της μονάδας παραγωγής που είχε στο Χάρκοβο, από τη ρωσική επίθεση.

Το νέο εργοστάσιο που θα κοστίσει 30 εκατομμύρια δολάρια θα ανεγερθεί κοντά στο Λβιβ, στη δυτική Ουκρανία και αναμένεται να παράγει περίπου 10 δισεκατομμύρια τσιγάρα ετησίως, τα οποία θα πρέπει να καλύπτουν πλήρως την εγχώρια ζήτηση. «Αυτή η επένδυση είναι ένα ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης στην ουκρανική οικονομία, στον ουκρανικό λαό και στο μέλλον της Ουκρανίας», λέει ο Μάσιμο Αντολίνα, Πρόεδρος του ομίλου  Philip Morris στην Ευρώπη, εξηγώντας γιατί  επενδύει στην Ουκρανία, παρόλο που η χώρα εξακολουθεί να είναι εκτεθειμένη σε ρωσικές επιθέσεις,σε καθημερινή βάση.

Η Philip Morris δεν είναι ο μόνος όμιλος που επενδύει στην Ουκρανία ενώ μαίνεται ο πόλεμος. Πολλοί ξένοι επενδυτές έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να φλερτάρουν με το Κίεβο.

Η κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα, είδε πέρυσι το  ΑΕΠ της να συρρικνώνεται κατά 29,5% και σήμερα  προσφέρει «την καλύτερη ευκαιρία στην Ευρώπη για επενδύσεις,από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», όπως λέει ο πρόεδρος Ζελένσκι.

Η ελβετική εταιρεία τροφίμων Nestle είναι μεταξύ αυτών με 40 εκατομμύρια ευρώ για την επέκταση ενός εργοστασίου για instant noodles. Αλλά και η Ιρλανδική εταιρεία μονώσεων Kingspan θέλει να κατασκευάσει ένα νέο εργοστάσιο κόστους δαπάνης 200 εκατομμυρίων ευρώ. Η Bayer AG και ο κατασκευαστής δομικών υλικών Fixit, έχουν ανακοινώσει ήδη επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ. είναι ταχύτεροι.

Ο γερμανικός κατασκευαστής δομικών υλικών Knauf, είχε κάνει επένδυση, ύψους 200 εκατομμυρίων, στο Ντονμπάς, αλλά το εργοστάσιο καταστράφηκε στον πόλεμο. «Η Knauf σκοπεύει να χτίσει ένα νέο εργοστάσιο στην Ουκρανία μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες»,λένε οι υπεύθυνοι. «Η Knauf μπορεί να φανταστεί να παίζει ρόλο στην ανακατασκευή κοινωνικών εγκαταστάσεων όπως νηπιαγωγεία, σχολεία, νοσοκομεία κ.λπ.», αναφέρει ο γερμανικός κολοσσός.

Επενδύσεις 400 εκατ. δολαρίων

Ο Σέρχι Τσίβκατς, διευθυντής του ουκρανικού πρακτορείου διακανονισμών Ukraine Invest, ανεβάζει τις ξένες επενδύσεις που πρόκειται να πραγματοποιηθούν, σε 400 εκατομμύρια δολάρια. Σε αυτό το ποσό δεν υπολογίζονται τα 60 εκατομμύρια δολάρια της Bayer σε ένα νέο φυτώριο σπόρων καλαμποκιού και τα 30 εκατομμύρια δολάρια της Philip Morris.

Ο Τσίβκατς έχει επίσης έναν μακρύ κατάλογο τομέων, στους οποίους θέλει να προσελκύσει ξένους χρηματοδότες: εξοπλισμοί, μεταλλουργία, γεωργία, ενέργεια, φαρμακευτικά προϊόντα, logistics, επεξεργασία ξύλου, βιομηχανικές κατασκευές  Η ιδιωτικοποίηση της σημαντικής ακόμη κρατικής περιουσίας συνεχίζεται επίσης σε περιόδους πολέμου.

Μακρύς ο κατάλογος

Η ουκρανική κυβέρνηση κάνει πολλά πράγματα για να κατευνάσει τους φόβους των επενδυτών για τις πιθανές καταστροφές. Δεν πρόκειται μόνο για ζημιές από τον πόλεμο, αλλά και για τυχόν προβλήματα στη χώρα που συνεχίζουν να θέτουν οι επιχειρηματίες: γραφειοκρατία και διαφθορά. Στα τέλη Ιουνίου, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε τη σύσταση ενός ειδικού δικαστηρίου για αξιώσεις ξένων επενδυτών. Οι διεφθαρμένοι δικαστές θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον φυλάκιση έως και 15 ετών. Οι επενδυτές στην Ουκρανία μπορούν τώρα επίσης να ασφαλιστούν έναντι πιθανών απωλειών από στρατιωτικούς κινδύνους έως και 90%. Η αναπτυξιακή τράπεζα Pro-Credit, με έδρα τη Φρανκφούρτη, η οποία διεξάγει τραπεζικές εργασίες στην Ουκρανία, ήταν ο πρώτος δικαιούχος της προσφοράς του Πολυμερούς Οργανισμού Εγγύησης Επενδύσεων, της Παγκόσμιας Τράπεζας (MIGA).

Η κυβέρνηση εξέδωσε επίσης έναν οδηγό για τους επενδυτές που περιλαμβάνει αλλαγές στη φορολογική νομοθεσία και υποσχέσεις για περισσότερη διαφάνεια. Πριν από αυτό, είχε συμφωνήσει για επενδυτικές εγγυήσεις με την G7 και την ΕΕ. Το σύμφωνο περιλαμβάνει μακροπρόθεσμα και «προσιτά» δάνεια από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς όπως η θυγατρική της Παγκόσμιας Τράπεζας IFC, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης (EBRD) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

«Είναι κατανοητό ότι στην παρούσα κατάσταση ένας μεγάλος αριθμός ξένων εταιρειών δεν είναι ακόμη έτοιμες να επενδύσουν στην Ουκρανία», αναφέρουν οι σύμβουλοι επενδύσεων από τη Rodl & Partner. Επενδυτικές τράπεζες όπως η Goldman Sachs ή η Blackrock βρίσκονται «στο πλευρό της Ουκρανίας» στον πόλεμο. Ωστόσο, θα περιμένουν πρώτα το αποτέλεσμα  του πολέμου πριν επενδύσουν μεγάλα χρηματικά ποσά.
Ο αριθμός των νέων επενδυτικών σχεδίων στην Ουκρανία αυξάνονται όμως ιδιαίτερα στη Γερμανία .Τον Απρίλιο ήταν μόνο τρεις εταιρείες που ενδιαφέρονταν,σήμερα είναι ήδη 10  όπως ανέφερε το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών. Στις αρχές του μήνα, το υπουργείο έδωσε εγγυήσεις για 28 επενδυτικές πρωτοβουλίες στην Ουκρανία, με μέγιστη υποχρέωση συνολικού ύψους 349 εκατ. ευρώ.

Κερδισμένη η Πολωνία από τον πόλεμο

Η χώρα που κερδίζει όμως τα περισσότερα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, είναι η Πολωνία.
Η Βαρσοβία αποκτά τεράστια οικονομική σημασία ως αποτέλεσμα των σημερινών κρίσεων. Ως ευρωπαϊκή επενδυτική τοποθεσία, η Πολωνία βρίσκεται πλέον σε τροχιά ρεκόρ, όπως δείχνουν τα στοιχεία από το European Investment Monitor (EIM).

Μόνο το 2022, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Πολωνία αυξήθηκαν κατά 23%. Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα της Πολωνίας (NBP), έφτασαν σε όγκο άνω των 42 δισ. ευρώ. έκτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης γράφει την ιστορία της οικονομικής επιτυχίας της. Αυτή τη στιγμή, είναι ο πόλεμος της Ουκρανίας που αυξάνει τη σημασία της Πολωνίας.Κανείς στην ΕΕ δεν επωφελείται τόσο πολύ από τις αλλαγμένες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού όσο η Βαρσοβία. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η χώρα εξελίσσεται σε προγεφύρωμα μεταξύ Ανατολής και Δύσης.Οι Βρυξέλλες έχουν από καιρό αναθέσει στην Πολωνία έναν βασικό ρόλο στην αναμόρφωση της Ευρώπης μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας.

Η Πολωνία επωφελείται από το γεγονός ότι η Ρωσία έχει πρακτικά αποκλειστεί ως επενδυτική τοποθεσία και οι εταιρείες αναζητούν εναλλακτικές λύσεις. «Επί του παρόντος, σχεδόν κάθε τέταρτη ευρωπαϊκή εταιρεία επιλέγει την Πολωνία όσον αφορά τη μετεγκατάσταση της παραγωγής», λέει ο Πιοτρ Αρακ, επικεφαλής του Πολωνικού Οικονομικού Ινστιτούτου (PIE).

Η Πολωνία είναι ενδιαφέρουσα ως επενδυτική τοποθεσία λόγω της πρόσβασής της στην ευρωπαϊκή εγχώρια αγορά και της γειτνίασής της με τη Γερμανία, την ισχυρότερη ευρωπαϊκή οικονομία. Είναι επίσης ελκυστική επειδή τα ποσοστά παραγωγικότητας είναι υψηλά και το κόστος εργασίας χαμηλό. Επιπλέον, υπάρχουν συγκριτικά πολλοί ειδικευμένοι εργαζόμενοι και μια καλά ανεπτυγμένη υποδομή.

Τα τελευταία χρόνια, οι επενδύσεις προέρχονται κυρίως από το Λουξεμβούργο, τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Γαλλία.

Φυσικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαμαρτύρεται συχνά  για το άσχημο κράτους δικαίου και τις αμφιλεγόμενες δικαστικές μεταρρυθμίσεις του εθνικο-συντηρητικού κυβερνητικού κόμματος PiS. Αντιδράσεις υπάρχουν και για την αρνητική στάση της Βαρσοβίας στο σύμφωνο για το προσφυγικό.

Σιγά όμως μην ιδρώνει το αυτί των Πολωνών. «Η ταχεία ανοικοδόμηση της Ουκρανίας  θα ενισχύσει τον ρόλο της Πολωνίας στην Ευρώπη, λέει ο Πιότρ Αρακ. «Η Πολωνία είναι μια φυσική γέφυρα για τις επενδύσεις της ΕΕ στην Ουκρανία», τονίζει ο επικεφαλής του Πολωνικού Οικονομικού Ινστιτούτου. Και αφήστε την ΕΕ να φωνάζει για την έλλειψη δημοκρατίας…