Skip to main content

Από την τεχνητή νοημοσύνη στην συνθετική συνείδηση

Οσο τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης γίνονται όλο και πιο προηγμένα και ικανά, αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ότι θα μπορούσαν να θέτουν σημαντικούς κινδύνους για την ανθρώπινη ασφάλεια και ευημερία.

Ιπτάμενα Ρομπότ με καθοδήγηση από τεχνητή νοημοσύνη μαζεύουν… μήλα: Στο Λινάρες της Χιλής γίνεται κάτι που δεν έχει ξαναδεί, ειδικά στον αγροτικό τομέα.

Αυτό το εκπληκτικό επίτευγμα είναι το αποτέλεσμα μιας συνεργασίας μεταξύ της Tevel, μιας ισραηλινής startup που ειδικεύεται στη ρομποτική, και της τοπικής εταιρείας Unifrutti που πάντα έβλεπε στην προηγμένη τεχνολογία το μέλλον της γεωργικής βιομηχανίας. Την τελευταία δεκαετία, η παγκόσμια αγροτική οικονομία αντιμετώπισε σημαντικές προκλήσεις στα χωράφια, και λόγω της έλλειψης εργατικού δυναμικού κατά την περίοδο της συγκομιδής, με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας, το αυξημένο κόστος εργασίας και κατ’επέκταση τις χαμένες ευκαιρίες για ανάπτυξη.

Η τεχνολογία αυτόνομης συλλογής της Tevel αντιμετωπίζει αυτά τα ζητήματα χρησιμοποιώντας τα προηγμένα Flying Autonomous Robots για την αποτελεσματική συλλογή φρούτων χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη,  και αλγόριθμους.

Το σύστημα της αυτόματης συγκομιδής της Tevel χρησιμοποιήθηκε στα τεράστια αγροκτήματα της Unifrutti στη Χιλή από τον Μάρτιο έως τον Μάιο και έτσι κατέστη δυνατή η συγκομιδή διαφορετικών ποικιλιών μήλων και μάλιστα με την καλύτερη ποιότητα,  με πρωτοφανή αποτελεσματικότητα.

Παντοδύναμη παρουσία

Όλοι γνωρίζουμε καλά ότι η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται ολοένα και περισσότερο μια παντοδύναμη παρουσία στην καθημερινή ζωή και φέρνει επανάσταση σε πολλούς τομείς: Από την ιατρική μέχρι τη βιομηχανική παραγωγή έως τα logistics.

Οσο τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης γίνονται όμως όλο και πιο προηγμένα και ικανά, αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ότι θα μπορούσαν να θέτουν σημαντικούς κινδύνους για την ανθρώπινη ασφάλεια και ευημερία.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες σκοπεύουν μάλιστα να υποβάλουν «τις επόμενες εβδομάδες» ένα «πρώτο σχέδιο για έναν κοινό κώδικα συμπεριφοράς για την τεχνητή νοημοσύνη ». Αυτό ανακοινώθηκε από την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργκρέτε Βέσταγκερ και τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών,Αντονι Μπλίνκεν, σε συνέντευξη Τύπου στο τέλος του Συμβουλίου ΕΕ-ΗΠΑ για το εμπόριο και την τεχνολογία στη Σουηδία. Ο κώδικας θα είναι ανοιχτός σε εταιρείες του κλάδου «σε εθελοντική βάση» και «σε όλες τις χώρες που μοιράζονται τις ίδιες ιδέες», τόνισε ο Μπλίνκεν.

Οι κανόνες θα προβλέπουν την έναρξη ισχύος του «νόμου για την τεχνητή νοημοσύνη»- του κανονισμού της ΕΕ που βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση.

Ηδη, η Επιτροπή της ΕΕ ζήτησε από τους αξιωματούχους της να μην χρησιμοποιούν λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης στη σύνταξη «δημόσιων κειμένων, ιδιαίτερα νομικά δεσμευτικών« και «για κρίσιμες και επείγουσες διαδικασίες».

Προσοχή με το ChatGpt

Οι οδηγίες της Κομισιόν αναφέρονται ρητά σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGpt. «Το προσωπικό – υπογραμμίζει το έγγραφο – δεν πρέπει ποτέ να μοιράζεται πληροφορίες που δεν είναι ήδη στο δημόσιο τομέα, ούτε προσωπικά δεδομένα, με μοντέλα παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης που είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο»και «πρέπει να αξιολογεί κριτικά» τα αποτελέσματα που παράγονται από το λογισμικό».

Κραυγή συναγερμού

Η ανακοίνωση έρχεται μετά από άλλη μια κραυγή συναγερμού από 350 ειδικούς του κλάδου-στελέχη, ερευνητές και μηχανικούς που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη, που προειδοποιούν ακόμη και για κίνδυνο εξαφάνισης της ανθρωπότητας από την τεχνητή νοημοσύνη.

Σε κοινή επιστολή τους  με τίτλο :«Δήλωση για τον κίνδυνο AI», οι ειδικοί τονίζουν ότι «ο περιορισμός του κινδύνου εξαφάνισης που δημιουργεί η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να αποτελεί παγκόσμια προτεραιότητα μαζί με άλλους κινδύνους κοινωνικής κλίμακας, όπως οι πανδημίες και ο πυρηνικός πόλεμος».

Δεν είναι φυσικά η πρώτη φορά που οι δηλώσεις με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη δημοσιοποιούνται και υποστηρίζονται ευρέως από ειδικούς της τεχνητής νοημοσύνης, δημοσιογράφους και πολιτικούς ηγέτες. Παρατηρώντας αυτές τις δηλώσεις με μια ορισμένη αποστασιοποίηση, θα φαινόταν σχεδόν ότι είναι το αποτέλεσμα ενός είδους εξαρτημένου αντανακλαστικού του κλίματος που επικρατεί σήμερα σε πολύ κόσμο.

Από μια άλλη σκοπιά, δεν μπορεί όμως κανείς να μην συμφωνήσει ότι το θέμα μιας υπερευφυούς τεχνητής νοημοσύνης,  είναι τόσο φλέγον στην επικαιρότητα, που ουδείς γνώστης, πολιτικός, διανοούμενος ή ακόμα και αυτοαποκαλούμενος ειδικός, μπορεί να αποφύγει το καθήκον να γνωστοποιήσει τις απόψεις του επί του θέματος: Μήπως τελικά η Τεχνητή νοημοσύνη θα αντικαταστήσει τον άνθρωπο; Υπάρχει κίνδυνος ότι μόνο λίγοι θα κυβερνούν τον κόσμο με τη βοήθειά της;

Αντικαταστάτης του ανθρώπου;

Αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν μια υπερευφυής τεχνητή νοημοσύνη αποφασίσει να εξαφανίσει τους ανθρώπους για λόγους που μπορεί να φαίνονται λογικοί από την άποψη της μηχανής, αλλά που θα ήταν καταστροφικοί για όλη την ανθρωπότητα. Άλλωστε, μία από τις κύριες προκλήσεις στην αξιολόγηση κινδύνου της τεχνητής νοημοσύνης είναι το γεγονός ότι είναι δύσκολο να προβλεφθεί η συμπεριφορά τέτοιων προηγμένων συστημάτων. Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται πιο εξελιγμένη, μπορεί να είναι όλο και πιο δύσκολο να κατανοήσουμε και να ελέγξουμε τις ενέργειές της.

Η σκληρή γλώσσα που χρησιμοποιείται αυτές τις μέρες για την τεχνητή νοημοσύνη έχει χρησιμοποιηθεί ως αφύπνιση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής . Μήπως, μετά την τεχνητή νοημοσύνη, το επόμενο βήμα θα είναι η τεχνητή συνείδηση; Με την άνοδο και τις δυνατότητες των αλγορίθμων, με την πρόοδο στη νευροεπιστήμη, τίθεται σαφώς πλέον τώρα το ερώτημα.

Από την εμφάνιση αυτού του επιστημονικού κλάδου, η τεχνητή νοημοσύνη συνέχισε να αναπαράγει τις ανθρώπινες γνωστικές λειτουργίες: μάθηση, υπολογισμός και απομνημόνευση. Σήμερα, η νοημοσύνη των μηχανών, θα μπορούσε με την  πολυπλοκοποίηση των τεχνητών νευρωνικών δικτύων να παράγει μια μορφή αυτογνωσίας; Συνδυάζοντας τη νευροεπιστήμη και την τεχνητή νοημοσύνη, μια διεθνής ομάδα μόλις έκανε μια σημαντική ανακάλυψη. Θα είμαστε μάρτυρες της εμφάνισης μιας μορφής συνθετικής συνείδησης;

Πέρυσι, ο μηχανικός της Google Μπλέικ Λεμόιν  ισχυρίστηκε σε συνέντευξή του στην «Washington Post» ότι ένα από τα chatbots της εταιρείας, το μεγάλο γλωσσικό μοντέλο LaMBDA, έχει αποκτήσει συνείδηση. Η εταιρεία όμως διέψευσε τους ισχυρισμούς του Μπλέικ Λεμόιν και τον έθεσε σε αργία.

Ωστόσο, η πεποίθηση ότι η τεχνητή νοημοσύνη  θα μπορούσε να έχει συνείδηση, αναμφισβήτητα αναδεικνύει τόσο τους φόβους όσο και τις προσδοκίες μας για τις δυνατότητες αυτής της τεχνολογίας.

Ανεξάρτητα από τις τεχνικές λεπτομέρειες, το ερώτημα είναι τι θα γιπνει αν μια μηχανή αποκτήσει συνείδηση; Αν θα μπορούσε να έχει υποκειμενική εμπειρία. Θα μπορούσε να αισθάνεται, να αντιλαμβάνεται και να σκέφτεται, από μια υποκειμενική οπτική γωνία; Να διαθέτει δηλαδή, δυνατότητα αυτενέργειας, αντίληψη και κίνητρα.Το έχουμε συνηδειτοποιήσει;