Skip to main content

Η πιστωτική κρίση στις ΗΠΑ δεν ξεκίνησε με την κατάρρευση της SVB, και μπορεί να μην τελειώσει εδω

REUTERS / Dado Ruvic

Το ερώτημα είναι αν ο τραπεζικός τομέας, ο οποίος ταρακουνήθηκε από τις τρεις χρεοκοπίες και αντιμετωπίζει τις ταχύτερες αυξήσεις επιτοκίων από τη δεκαετία του 1980, θα περιορίσει τόσο σκληρά τον δανεισμό ώστε τελικά η οικονομία να περιέλθει σε ύφεση.

Δεν ήταν η κατάρρευση της Silicon Valley Bank στις 10 Μαρτίου που ώθησε την Καρίσα Ροντεχίβερ, επικεφαλής περιφερειακής τράπεζας που βρίσκεται κρυμμένη στα βουνά του δυτικού Μέριλαντ, να επανεξετάσει τη στρατηγική της.

Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε ήδη από πέρυσι, όταν οι αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας και ένα λιγότερο ασφαλές οικονομικό περιβάλλον ανάγκασαν τη Ροντεχίβερ, τη διευθύνουσα σύμβουλο της First United Bank  στο Όκλαντ του Μέριλαντ, να μετατοπίσει την προσοχή της από τον δανεισμό εμπορικών ακινήτων αρχίζοντας να “νοικοκυρεύει” την χορήγηση δανείων, με μια πιο αυστηρή ματιά στις εξασφαλίσεις που τα καλύπτουν, και να προχωρήσει μια μικρή μόνο αύξηση των χορηγήσεων κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2023, ύψους 9,6 εκατομμυρίων δολαρίων.

«Όταν αυξάνονται τα επιτόκια … αναζητάς εξασφαλίσεις», δήλωσε η Ροντχιβερ, σε συνέντευξή της, αναφέρει το Reuters.

Κατά την αξιολόγηση των επιπτώσεων των επιθετικών αυξήσεων των επιτοκίων της Fed κατά 5 ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες σε διάστημα 14 μηνών, οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ μπορούν να επωφεληθούν από την εμπειρία της First United και να παρηγορηθούν ότι αποφεύχθηκε το σενάριο για ακόμη το χειρότερο πιστωτικό σοκ , παρά τις δραματικές καταρρεύσεις πριν από δύο μήνες της  Silicon Valley Bank, της Signature Bank και την πρόσφατη αποτυχία της First Republic Bank.

Η First United είδε τις καταθέσεις να αποσύρονται στις αρχές του πρώτου τριμήνου του ’23, καθώς ορισμένοι κάτοχοι λογαριασμών δαπάνησαν τα υπόλοιπά τους και άλλοι αναζήτησαν υψηλότερα επιτόκια, αλλά συμπλήρωσε τα μετρητά της με καταθέσεις υπό διαμεσολάβηση και “στρατηγικό” δανεισμό από το σύστημα της Federal Home Loan Bank, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της εταιρείας για το τρίμηνο.

Μικρότερη πρόσβαση σε δάνεια

Εκθεση της Fed για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα  αλλά και μια έρευνα σε τραπεζικούς υπαλλήλους για τη χορήγηση δανείων αυτή την εβδομάδα επιβεβαίωσαν ότι το τραπεζικό σύστημα δεν βρίσκεται στα πρόθυρα μιας ευρείας κρίσης, ωστόσο καθιστά τις χορηγήσεις λιγότερο προσβάσιμες και πιο ακριβές, μια διαδικασία που σημαίνει λιγότερες καταναλωτικές και επιχειρηματικές δαπάνες και, τελικά, χαμηλότερο πληθωρισμό.

«Τα στοιχεία που δείχνουν ότι οι τράπεζες έχουν αρχίσει να αυστηροποιούν τα κριτήρια δανεισμού … είναι χαρακτηριστικά για το πού βρισκόμαστε», δήλωσε την Τρίτη ο επικεφαλής της Fed στην Φιλαδέλφεια Φίλιπ Τζέφερσον. «Αν και  με συντεταγμένο τρόπο, η οικονομία έχει αρχίσει να επιβραδύνει » ως απάντηση στα υψηλότερα επιτόκια, δήλωσε ο Τζέφερσον, χαρακτηρίζοντας τις αυστηρότερες πιστωτικές συνθήκες «μέρος του μηχανισμού διάχυσης της νομισματικής πολιτικής» της Oμοσπονδιακής Τράπεζας.

Αφότου η Fed αύξησε το επιτόκιο πολιτικής της στο εύρος 5,00%-5,25% στην συνεδρίαση της περασμένης εβδομάδας, η συζήτηση μετατοπίστηκε στο κατά πόσον οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα θεωρήσουν το επίπεδο αυτό επαρκές για τον έλεγχο του πληθωρισμού, επιτρέποντάς τους να σταματήσουν τον κύκλο σύσφιξης, ή κατά πόσον θα μπορούσαν να αποδειχθούν αναγκαίες περαιτέρω αυξήσεις.

Πρόβλεψη για πέρασμα από μια “υποτονική ανάπτυξη” σε μια “ήπια ύφεση”

‘Εμφαση δίνεται στο αν ο τραπεζικός τομέας, ο οποίος ταρακουνήθηκε από τις χρεοκοπίες των τριών περιφερειακών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων,  και αντιμετωπίζει τις ταχύτερες αυξήσεις επιτοκίων από τη δεκαετία του 1980, θα περιορίσει τόσο σκληρά τον δανεισμό ώστε τελικά η οικονομία να περιέλθει σε ύφεση.

Μάλιστα, σύμφωνα με τα πρακτικά της συνεδρίασης της Fed στις 21-22 Μαρτίου, το επιτελείο της κεντρικής τράπεζας θεωρεί ότι “οι πιθανές οικονομικές επιπτώσεις των πρόσφατων εξελίξεων στον τραπεζικό τομέα” είναι ικανές να μετατοπίσουν τις προοπτικές από μια “υποτονική ανάπτυξη” σε μια “ήπια ύφεση” αργότερα φέτος.

Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ δήλωσε ωστόσο, πως ο αντίκτυπος του πιστωτικού σοκ “παραμένει αβέβαιος” και οι δικές του βασικές προβλέψεις δεν περιλαμβάνουν το σενάριο της ύφεσης.

Η εξαμηνιαία έκθεση της Fed για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, που δημοσιεύθηκε  τη Δευτέρα, διαπίστωσε ελάχιστες ενδείξεις για μια ευρεία κρίση.

Οι επενδυτές αντιδρούν ενισχύοντας τα στοιχήματα ότι η Fed θα καταλήξει σε νέα αύξηση των επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίασή της τον Ιούνιο, αν και συνεχίζει να παραμένει πάνω από 80% η πιθανότητα να τα διατηρήσει.

«Συνεχής πιστωτικός περιορισμός»

Τα πρόσφατα στοιχεία και οι απαντήσεις σε έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι απομακρύνεται ο κίνδυνος δυσάρεστων εξελίξεων.  Ο τραπεζικός δανεισμός υποχώρησε μεν κατά περίπου 1,7% τις δύο εβδομάδες που ακολούθησαν την κατάρρευση της SVB, αλλά έκτοτε αυξήθηκε και ανέκτησε περίπου το ένα τρίτο της πτώσης.

Επίσης η έρευνα της Fed για τη γνώμη των υψηλόβαθμων στελεχών δανειοδοτήσεων, η οποία διεξήχθη μετά την κατάρρευση της SVB και δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, ήταν λιγότερο δυσοίωνη από ό,τι αναμενόταν: Μόνο ένα ελαφρώς αυξημένο ποσοστό τραπεζών αυστηροποίησε τα πρότυπα για χορήγηση επιχειρηματικών δανείων σε σύγκριση με την έρευνα του Ιανουαρίου.

Αλλά προέβλεψαν συνεχή πιστωτικό περιορισμό κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, ιδίως για τα δάνεια εμπορικών ακινήτων, και μειωμένη ζήτηση για ένα ευρύ φάσμα δανείων.

Εξάλλου, η  πιο πρόσφατη έρευνα από την Εθνική Ομοσπονδία Ανεξάρτητων Επιχειρήσεων (National Federation of Independent Business) ενίσχυσε την άποψη αυτή, με το ποσοστό των επιχειρήσεων που σχεδιάζουν επενδύσεις για τους επόμενους τρεις έως έξι μήνες να πέφτει στο “ιστορικά αδύναμο” 19% τον Απρίλιο, όπως το χαρακτήρισε η NFIB. Ο συνολικός δείκτης υποχώρησε σε χαμηλό επίπεδο άνω των 10 ετών.

naftemporiki.gr