«Η επόμενη τράπεζα που θα καταρρεύσει θα είναι η Credit Suisse», προειδοποιούσε πριν λίγες ημέρες ο θρυλικός Αμερικανός γκουρού των αγορών και επενδυτής της Wall Street, Ρόμπερτ Κιγιοσάκι, μετά την χρεοκοπία της Silicon Valley Bank.
Για την ιστορία, ο Κιγιοσάκι ήταν αυτός που είχε προβλέψει την χρεοκοπία της Lehman Brothers το 2008. Και δυστυχώς δεν αποκλείεται να επαληθευτεί, όσο και αν το Ελβετικό δημόσιο τρέχει να σώσει την Credit Suisse.
«Το πρόβλημα είναι η αγορά ομολόγων, που καταρρέει και η πρόβλεψή μου για την Lehman Brothers πριν από χρόνια, νομίζω ότι θα επαληθευτεί τώρα και με την Credit Suisse», είχε πει ο Αμερικανός γκουρού, συνιδρυτής της «Rich Dad Company».
Συγγραφέας ενός από τα πλέον ευπώλητα βιβλία, «Rich Dad Poor Dad», ο Κιγιοσάκι εξήγησε στο Fox ότι το πρόβλημα για τις τράπεζες σήμερα είναι η αγορά ομολόγων και ότι «η επόμενη τράπεζα που θα εξαφανιστεί θα είναι η Credit Suisse», λόγω της υπερβολικής έκθεσής της σε ομόλογα που προσφέρουν πολύ χαμηλές αποδόσεις, μετά τις αυξήσεις των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και την ΕΚΤ.
Η «φούσκα» σκάει
«Η αγορά ομολόγων – το «μεγαλύτερο πρόβλημα της οικονομίας – θα δημιουργήσει «σοβαρό πρόβλημα» στην παγκόσμια οικονομία. «Η «φούσκα σκάει. Θα μπορούσε αυτό να είναι η αρχή της μεγαλύτερης ύφεσης που έχει βιώσει ο κόσμος της οικονομίας; Ανησυχώ. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα κόσμο γεμάτο από χρέη, και πολέμους, έναν κόσμο στον οποίο ηγούνται ψεύτες», έγραψε ο Κιγιοσάκι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η επαπειλούμενη κατάρρευση της Credit Suisse, δεν ήταν φυσικά κεραυνός εν αιθρία. Τα τελευταία χρόνια ,η φήμη της δεύτερης μεγαλύτερης Ελβετικής Τράπεζας αμαυρώνεται από σωρεία σκανδάλων για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, διαφθοράς, ακόμη και για υπόθαλψη εγκληματικών οργανώσεων. Με συνεχείς αλλαγές στην ηγεσία της, η Credit Suisse δεν φαίνεται να καθησύχασε τους επενδυτές, όπως και την Εθνική Τράπεζα της Σαουδικής Αραβίας, που διαθέτει το 10% των μετοχών της.
Η μετοχή της Ελβετικής τράπεζας έχει άλλωστε χάσει το 55% της αξίας της από τις αρχές του έτους, ενώ τις τελευταίες ημέρες έκανε επιπλέον βουτιά 10%.
Σωρεία σκανδάλων
Το 1999, οι ιαπωνικές αρχές επέβαλαν χρηματικό πρόστιμο στην Credit Suisse αφού ανακάλυψαν ότι οι τραπεζίτες της κατέστρεψαν στοιχεία που σχετίζονταν με μια έρευνα όπου η τράπεζα βοηθούσε εταιρείες να καλύψουν τις ζημίες τους.
Ένα χρόνο αργότερα, ο Σάνι Αμπάτσα, πρώην δικτάτορας της Νιγηρίας έκλεψε εκατομμύρια δολάρια από τη χώρα και τον λαό του και τα έβαλε σε προσωπικούς του λογαριασμούς στην Ελβετική τράπεζα.
Όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο, η Ομοσπονδιακή Τραπεζική Επιτροπή της Ελβετίας κατηγόρησε την Credit Suisse για αποδοχή 214 εκατομμυρίων δολαρίων που συνδέονται με τη διαφθορά από τον Νιγηριανό δικτάτορα τη δεκαετία του 1990.
Το 2004, ένας πρώην τραπεζίτης της Credit Suisse, συνελήφθη με την κατηγορία ότι παρείχε βοήθεια στη μεγαλύτερη εγκληματική οργάνωση της Ιαπωνίας, την Yakuza.
Το 2020, η τράπεζα κατηγορήθηκε από τις εισαγγελικές αρχές της Ελβετίας ότι ξέπλυνε πάνω από 146 εκατομμύρια δολάρια μέσω λογαριασμών, το διάστημα 2004 και 2008, που ανήκαν σε μέλη της Βουλγαρικής μαφίας.
Το 2021, η Credit Suisse προκάλεσε την οργή των μετόχων της όταν έχασε 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια από την κατάρρευση του επενδυτικού ταμείου Archegos Capital Management. Αν και δεν ήταν η μόνη τράπεζα που συνεργαζόταν με την Archegos, ήταν αυτή που λειτούργησε πιο αργά, από την Goldman Sachs και άλλους πιστωτές, στη ρευστοποίηση των αμοιβαίων κεφαλαίων με αποτέλεσμα να έχει τις μεγαλύτερες απώλειες.
Τον Φεβρουάριο του 2022 διέρρευσαν στην εφημερίδα Sueddeutsche Zeitung δεδομένα της Credit Suisse για 18.000 τραπεζικούς λογαριασμούς και 30.000 κατόχους λογαριασμών, ύψους άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι λογαριασμοί αφορούσαν την περίοδο από το 1940 έως 2010. Πολλοί από τους πελάτες ήταν εγκληματίες, μαφιόζικες οργανώσεις, δικτάτορες και εταιρείες φαντάσματα που διακινούσαν μαύρο χρήμα, σε πλήρη γνώση της τράπεζας. Για παράδειγμα, η Credit Suisse βοήθησε τον πρώην δικτάτορα των Φιλιππίνων, Φερντινάνδο Μάρκος να κρύψει 5 με 10 δισεκατομμύρια δολάρια που έκλεψε από τα ταμεία του κράτους.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι από το 2009 έως και πρόσφατα, η Ελβετική τράπεζα έχει γύρω στις 10 ανοικτές δικαστικές υποθέσεις στις ΗΠΑ, τη Γερμανία και την Ιταλία για υποθέσεις ξεπλύματος μαύρου χρήματος, φοροδιαφυγή και πολλές σκοτεινές συναλλαγές. Πρόκειται για δικαστικές διαμάχες και σκάνδαλα που έχουν στοιχίσει πολλά δισεκατομμύρια στην Credit Suisse, με αποτέλεσμα η αξιοπιστία να αμφισβητείται.
Τα βρώμικα κόλπα
Όταν ο Τόμας Γκοτστάιν ανέλαβε επικεφαλής της Credit Suisse τον Φεβρουάριο του 2020, μετά την παραίτηση του προκατόχου του, Τιτζιάν Τίαμ, ήξερε ότι το έργο του δεν θα ήταν εύκολο. «Το να είσαι το αφεντικό μιας μεγάλης ελβετικής τράπεζας είναι σαν να είσαι προπονητής της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου», είχε πει ο Γκοτστάιν. Όταν παραιτήθηκε ο Τίαμ, η μετοχή έχει πέσει σχεδόν 60% και τα προβλήματα στην τράπεζα έχουν κλιμακωθεί.
Το 2021, η τράπεζα αποκάλυψε ζημία 5,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την κατάρρευση της αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας Archegos. Η συσσώρευση των σκανδάλων από τότε που ανέλαβε τον έλεγχο της δεύτερης ελβετικής τράπεζας, ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες του, με αποτέλεσμα να παραιτηθεί κι αυτός το καλοκαίρι του 2022 και να αναλάβει ο Ούλριχ Κέρνερ.
«Η Credit Suisse έχει ένα εξαιρετικό ταλέντο στο να μπαίνει σε όλα τα βρώμικα κόλπα», ειρωνεύθηκε τότε ένας σπουδαίος Γάλλος τραπεζίτης, που ζήτησε να μην κατονομαστεί…
Τώρα, η Wall Street Journal γράφει ότι οι εποπτικές αρχές της ΕΚΤ ερευνούν για πιθανούς οικονομικούς δεσμούς μεταξύ της Credit Suisse και των τραπεζών της ευρωζώνης.
Το επίκεντρο των φόβων για την ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος έχει μετατοπιστεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ευρώπη, όπου, μετά την πτώση της Δευτέρας και την άνοδο της Τρίτης, οι τραπεζικές μετοχές βυθίζουν και πάλι τα χρηματιστήρια…
