Η εκρηκτική άνοδος λίγων τεχνολογικών κολοσσών αλλάζει τις ισορροπίες στη Wall Street. Και η παραδοσιακή «συνταγή» χαρτοφυλακίου με μετοχές και ομόλογα αμφισβητείται από τους μεγαλύτερους διαχειριστές κεφαλαίων.
Η Wall Street βιώνει την ισχυρότερη ίσως συγκέντρωση των τελευταίων 100 ετών. Η άνοδος μετοχών που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη και ειδικά των λεγόμενων «superstocks» της τεχνολογίας – έχει εκτοξεύσει τους δείκτες, αλλά έχει ταυτόχρονα δημιουργήσει μια πρωτοφανή ανισορροπία. Σύμφωνα με στοιχεία της Goldman Sachs, οι 10 μεγαλύτερες μετοχές του S&P 500 αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 40% της αξίας του δείκτη.
Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές που θεωρητικά επιλέγουν «διασπορά» μέσω ενός ETF S&P 500, στην πράξη ποντάρουν δυσανάλογα σε λίγες εταιρείες – κυρίως τεχνολογικούς κολοσσούς που τροφοδοτούνται από την έκρηξη της AI.
Η παλιά συζήτηση για τη διαφοροποίηση
Η εξέλιξη αυτή ξαναφέρνει στο προσκήνιο το διαχρονικό ερώτημα: λειτουργεί ακόμα η διαφοροποίηση; Από τη δεκαετία του ’50, η θεωρία του Χάρι Μάρκοβιτς είχε αναδείξει τη διασπορά ως το μοναδικό «δωρεάν γεύμα» των αγορών. Ωστόσο, η πράξη δείχνει ότι οι ευρέως διαφοροποιημένοι επενδυτικοί οργανισμοί δυσκολεύονται να ξεπεράσουν την απόδοση του S&P 500.
Η Alpha Theory, σε μελέτη του 2017, υποστήριζε ότι τα πιο αποδοτικά αποτελέσματα έρχονται από πιο συγκεντρωμένα χαρτοφυλάκια 10-30 μετοχών. Κι αυτό διότι οι επαγγελματίες διαχειριστές δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις θέσεις που πραγματικά πιστεύουν.
Δεν είναι τυχαίο ότι επενδυτικοί θρύλοι όπως ο Γουόρεν Μπάφετ και ο Πίτερ Λιντς έχουν αμφισβητήσει τον «κανόνα» της διαφοροποίησης, τονίζοντας ότι ένα καλά συγκεντρωμένο χαρτοφυλάκιο μπορεί να είναι λιγότερο ριψοκίνδυνο.
Οι αντιρρήσεις και το ρίσκο
Ωστόσο, άλλες μελέτες δείχνουν την αντίθετη εικόνα. Με βάση στοιχεία που παρουσιάζει το MarketWatch, ο Brian Chingono της Verdad Advisers προσομοίωσε χιλιάδες χαρτοφυλάκια και κατέληξε ότι τα υπερ-συγκεντρωμένα είχαν χαμηλότερες μεσοσταθμικές αποδόσεις και υψηλότερο κίνδυνο μεγάλων ζημιών. «Η συγκέντρωση σε λίγες μετοχές αυξάνει τη μεταβλητότητα – είναι σαν να βάζεις όλα τα αυγά σε ένα καλάθι», σημειώνει.
Το ίδιο υποστηρίζει και η Acadian Asset Management, θυμίζοντας ότι οι πιο συγκεντρωμένες στρατηγικές συχνά βρίσκονται είτε στην κορυφή είτε στον πάτο των αποδόσεων.
Το τέλος του 60/40
Παράλληλα με τη συζήτηση για τη διασπορά στις μετοχές, αμφισβητείται και ο κλασικός συνδυασμός 60% μετοχές / 40% ομόλογα. Η BlackRock, ο μεγαλύτερος διαχειριστής κεφαλαίων στον κόσμο, εκτιμά ότι το μοντέλο αυτό είναι πλέον ξεπερασμένο: οι μετοχές και τα ομόλογα εμφανίζουν όλο και μεγαλύτερη συσχέτιση, χάνοντας το «μαξιλάρι» της αντιστάθμισης.
Οι προβλέψεις της BlackRock δείχνουν ότι ακόμη και ένα παγκόσμιο χαρτοφυλάκιο 70/30 δύσκολα θα ξεπεράσει απόδοση 6,5% ετησίως τις επόμενες δεκαετίες. Η Morningstar συντάσσεται με αυτή την άποψη, προτείνοντας εναλλακτικές λύσεις, όπως ένα μοντέλο 60/20/20 που θα περιλαμβάνει και ιδιωτικές αγορές.
Οι επιλογές των επενδυτών
Η αμφισβήτηση της «παλαιάς κανονικότητας» στις αγορές δεν σημαίνει ότι οι επενδυτές μένουν χωρίς εργαλεία. Αντίθετα, οι ειδικοί τονίζουν πως η σωστή κατανομή ενεργητικού παραμένει ο βασικός παράγοντας για την επίτευξη στόχων.
Οι συνεισφορές – το πόσα βάζει κανείς κάθε μήνα – μπορούν να επηρεάσουν πιο καθοριστικά το τελικό αποτέλεσμα από την επιλογή μετοχών.
Ο χρονικός ορίζοντας επιτρέπει τη δύναμη του ανατοκισμού: όσο μεγαλύτερη διάρκεια έχει το χαρτοφυλάκιο, τόσο πιο «επιθετική» μπορεί να είναι η στρατηγική.
Η έκρηξη των AI μετοχών και το τέλος της παραδοσιακής διαφοροποίησης δεν σημαίνουν το τέλος της επενδυτικής λογικής. Σημαίνουν, όμως, ότι οι επενδυτές καλούνται να αναθεωρήσουν τα εργαλεία τους σε ένα περιβάλλον που αλλάζει. Η διασπορά, η συγκέντρωση και η κατανομή ενεργητικού δεν είναι πλέον απλές συνταγές, αλλά κρίσιμες αποφάσεις που καθορίζουν αν θα επιτευχθούν οι στόχοι στο νέο επενδυτικό τοπίο.
