Για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα του εμπορικού πολέμου, Πεκίνο και Ουάσιγκτον βρίσκονται σε τροχιά διαλόγου, πυροδοτώντας ελπίδες για αποκλιμάκωση της σύγκρουσης που έχει διαταράξει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και έχει ματώσει τις αγορές. Ωστόσο, πίσω από τις δηλώσεις περί «ειλικρίνειας» και «προετοιμασίας στρατηγικής» και οι δύο πλευρές είναι ετοιμοπόλεμες και φροντίζουν για κινήσεις «αποσύνδεσης».
Ο Σι Τζινπίνγκ εξακολουθεί άλλωστε να κρατά ένα τα πιο ισχυρά οικονομικά όπλα στα χέρια του απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ: τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα. Και σύμφωνα με σημερινό ρεπορτάζ των Financial Times, συνεχίζει τις σταθερά τις πωλήσεις τους.
Αισιοδοξία για επανεκκίνηση του διαλόγου
Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας ανακοίνωσε πως λαμβάνει θετικά μηνύματα από τις ΗΠΑ σχετικά με την επανέναρξη συνομιλιών. Ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι εξέφρασαν τη διάθεση να συνομιλήσουν με το Πεκίνο για τα δασμολογικά μέτρα, με το Πεκίνο να επιβεβαιώνει ότι αξιολογεί αυτή την προοπτική.
Ο Τζον Γκονγκ, πρώην σύμβουλος του υπουργείου Εμπορίου και νυν καθηγητής στο Πεκίνο, έκανε λόγο για την «πρώτη βροχή μετά από παρατεταμένη ξηρασία», υπογραμμίζοντας πως «υπάρχει πράσινο φως από την κορυφή της κινεζικής ηγεσίας».
Την ίδια στιγμή, αναλυτές της Bloomberg Economics σημειώνουν πως, παρότι οι ενδείξεις είναι θετικές, ο δρόμος για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις παραμένει «θολός και γεμάτος εμπόδια». Παρόλα αυτά υπάρχει κάτι που μπορεί να επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις.
Η αμοιβαία πίεση. Η αμερικανική οικονομία υπέστη συρρίκνωση στις αρχές του έτους λόγω της εκτόξευσης των εισαγωγών, ενώ η Κίνα καταγράφει τη χειρότερη συρρίκνωση μεταποιητικής δραστηριότητας από τον Δεκέμβριο του 2023.
Ισορροπία σε τεντωμένο σκοινί
Την ίδια ώρα, η Κίνα κινείται αθόρυβα αλλά αποφασιστικά προς τη μείωση της έκθεσής της σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα (treasuries). Το 2024, οι επίσημες κινεζικές τοποθετήσεις σε Treasuries μειώθηκαν κατά 27% σε σχέση με το 2022, φτάνοντας στα 759 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τους FT. Παρότι δεν έχει υπάρξει δημόσια αλλαγή πολιτικής, οι κινήσεις του Κρατικού Φορέα Συναλλάγματος (SAFE) μαρτυρούν στρατηγική απεξάρτησης.
Αξιωματούχοι του SAFE ξεκίνησαν νωρίτερα φέτος εσωτερική αξιολόγηση για τις επιπτώσεις που θα είχε πιθανή ιδιωτικοποίηση των Fannie Mae και Freddie Mac από την κυβέρνηση Τραμπ, εξετάζοντας εναλλακτικά σενάρια τοποθέτησης πέραν των αμερικανικών κρατικών ομολόγων. Πρόκειται για μια στρατηγική που εσωτερικά ονομάζουν “tengnuo”, δηλαδή «ευέλικτη ισορροπία σε τεντωμένο σκοινί».
Η Ρωσία αποτέλεσε το παράδειγμα προς αποφυγή: όταν οι ΗΠΑ πάγωσαν τα ρωσικά αποθέματα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, το Πεκίνο συνειδητοποίησε τον κίνδυνο. Σύμφωνα με ανάλυση του Πανεπιστημίου Tsinghua, «η Κίνα έλαβε το μάθημά της — το δολαροκεντρικό σύστημα είναι γεμάτο παγίδες εξάρτησης».
Να θυμίσουμε ότι η προοπτική ενός μαζικού ξεπουλήματος των αμερικανικών κρατικών ομολόγων από την Κίνα χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς ως «πυρηνική απειλή», που θα μπορούσε να λυγίσει την αμερικανική οικονομία, αλλά θα είχε σοβαρές επιπτώσεις και στην κινεζική.
Αθόρυβες εναλλακτικές: ιδιωτικά κεφάλαια, ακίνητα, χρυσός
Μέσω της επενδυτικής θυγατρικής Rosewood Investment Corp στη Νέα Υόρκη, η Κίνα τοποθετήθηκε σε private equity, εμπορικά ακίνητα και υποδομές, με στόχο να αντισταθμίσει τις χαμηλές αποδόσεις των κρατικών ομολόγων. Παράλληλα, μετέφερε διαχείριση αποθεμάτων σε μη δυτικούς διαχειριστές και αύξησε την παρουσία της στο Χονγκ Κονγκ.
Το κινεζικό χαρτοφυλάκιο παραμένει πλειοψηφικά σε δολάρια, αλλά η διαφοροποίηση έχει επιταχυνθεί. Η εξάρτηση από την Ουάσιγκτον μειώνεται — όχι όμως εντελώς. Ορισμένοι αναλυτές προειδοποιούν ότι ένα «σοκ» τύπου Mar-a-Lago Accord (στα πρότυπα του Plaza Accord του 1985) με πρόταση ανταλλαγής Treasuries με 100ετή ομόλογα θα συνιστούσε οικονομική επίθεση κατά του Πεκίνου. Και αυτή η απειλή παραμένει στο τραπέζι.
Οι αγορές αισιοδοξούν, αλλά…
Για τους επενδυτές πάντως οι τελευταίες εξελίξεις λειτούργησαν ως τονωτική ένεση. Ο δείκτης Stoxx 600 στην Ευρώπη ενισχύεται κατά 0,9%, ενώ ο δείκτης Hang Seng China Enterprises σημείωσε νωρίτερα άνοδο άνω του 1%. Η ισοτιμία του offshore γουάν ενισχύθηκε κατά 0,3% και το αυστραλιανό δολάριο, που συχνά λειτουργεί ως proxy της Κίνας, επίσης κινήθηκε ανοδικά.
Υπάρχουν έτσι προσδοκίες ότι θα συνεχιστεί το ανοδικό σερί και για τον S&P 500 στη Wall Street το βράδυ. Εμπόδιο ωστόσο θα μπορούσαν να σταθούν τα «καμπανάκια» από μεγάλες επιχειρήσεις όπως οι Apple και Amazon, που παρά τα εντυπωσιακά κέρδη τα οποία εμφάνισαν το πρώτο τρίμηνο, έδειξαν ότι αρχίζουν να αισθάνονται την πίεση από τον πόλεμο των δασμών.
Όπως σημειώνει ο Κέβιν Τοζέ του επενδυτικού οίκου Carmignac: «Οι διαπραγματεύσεις δεν θα είναι περίπατος. Το ρίσκο παραμένει υψηλό».
