Η MOODY’S δεν προχώρησε σε αναβάθμιση του αξιόχρεου («Ba3»). Αλλά αναβάθμισε τις προοπτικές για την Ελλάδα και προβλέπει ανάπτυξη 1,8% το 2023 και το 2024. Επισημαίνεται ότι ο οίκος διατηρεί την Ελλάδα τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, σε αντίθεση με Fitch και S&P που έχουν αναβαθμίσει τη χώρα σε επίπεδα «ΒΒ+», μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική. Όπως αναφέρει ο οίκος, οι βασικοί λόγοι για την αναβάθμιση του outlook σε θετικό είναι η προοπτική μιας περιόδου υψηλότερης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ σε σχέση με την περασμένη δεκαετία. Εν μέρει ως αποτέλεσμα βελτίωσης στη διακυβέρνηση και αποτελεσματικών μεταρρυθμίσεων στους τομείς της οικονομίας και των τραπεζών, που αποδίδουν εμφανώς καρπούς.
Εύσημα από τα όργανα του καπιταλισμού θα πούνε αρκετοί, αλλά σε καπιταλιστικό περιβάλλον ζούμε. Το οποίο αξίζει να αναγνωρίσουμε πως δεν είναι και το πιο φιλόξενο για την οικονομική ανάπτυξη αυτή την εποχή. Ο πόλεμος μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, συνδυασμένος με τη δημιουργική φαντασία των επιτελείων της Δύσης και τις απειλές των Ρώσων, έχει μεταμορφωθεί σε αυτοκόλλητο έμπλαστρο κάθε επενδυτή σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Οι εκλογές στο στερέωμα της απλής αναλογικής, οι απειλές για την ενεργειακή επάρκεια και η λαβωμένη Τουρκία δεν είναι μια ξεπερασμένη δέσμη κινδύνων στο επενδυτικό πεδίο. Γι’ αυτό χρειάζεται μια ισορροπημένη προσέγγιση από την πλευρά των ιδιωτών επενδυτών και των επαγγελματιών ακόμα περισσότερο.
Η άποψη της στήλης μετά τα χαμηλά ημέρας στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, με απαραίτητη την επίμονη παρουσία πιέσεων μέχρι το πέρας της ελεύθερης διαπραγμάτευσης, είναι πως οι πιθανότητες να περάσει ο Γ.Δ. ακόμα και χαμηλότερα των 1.000 μονάδων έχουν αυξηθεί. Θεωρούμε, επίσης, πως η παγκόσμια ανάπτυξη δεν απειλείται από τα τραπεζικά προβλήματα, καθώς και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη δηλώνεται και φαίνεται πως υπάρχουν εργαλεία για τη διάσωση κάθε προβληματικής τράπεζας. Ακόμα και από την ήρεμη συνήθως λίμνη της Γενεύης ξεπρόβαλαν κάτι τύποι με μπαζούκας και μοίρασαν 50 δισ. ευρώ δολάρια ή ό,τι χρειαζόταν για να ηρεμήσουν οι καταθέτες.
Πλέον, όλα τα ανθρώπινα λάθη και οι σύνθετες δημιουργικά ψηφιακές ή παλιομοδίτικες κομπίνες αντιμετωπίζονται με βάση την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε από την κατάρρευση της Lehman και μετά. Απειλή, πλέον, με ανυπολόγιστο κόστος και άγνωστα μέσα αντιμετώπισης θεωρούμε μόνο τα φυσικά φαινόμενα και τους αλαζόνες πολιτικούς ηγέτες. Δεν αφήνουμε έξω τους απρόβλεπτους κινδύνους από την πεισματική άρνηση να ανακαλέσουν οι ηγεσίες των κεντρικών τραπεζών εκτιμήσεις που εξέφρασαν και τις οποίες διαψεύδει η ζωή. Είναι κάτι ανάμεσα σε ανθρώπινο λάθος και μια εξωγήινη αλαζονεία.
Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου …
Προεκλογική ρητορική…
ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ακόμα για να καταλάβουμε πόσο μακριά από την πραγματικότητα τραβά την κοινή γνώμη η λογική που επιβάλλει η προεκλογική ρητορική. Λαμπρό παράδειγμα για τη χρήση των ευκόλως εννοούμενων ώστε να αποδοθεί η πίεση στην καθημερινή οικονομική (βλέπε καταναλωτική) δραστηριότητα με την επανάληψη της φράσης «ο πληθωρισμός του Μητσοτάκη, η ακρίβεια της Ν.Δ.». Αυτά κυκλοφόρησαν την εβδομάδα που η αυστηρή Moody’s αναβάθμισε τις προοπτικές για την Ελλάδα και κλυδωνίζεται από τα μέτρα κατά του επικίνδυνα επίμονου πληθωρισμού σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη. Είμαστε στο 2023 και συζητάμε για την εγκατάσταση συστήματος που αγοράστηκε στην αρχή του αιώνα και πάνε να φορέσουν το ίδιο ποσοστό ευθυνών σε όλους όσοι κυβέρνησαν. Παράλληλα η ρυθμιστική αρχή ζητεί να αναιρεθεί το δικαίωμα του να ασκούν το επάγγελμα του σιδηροδρομικού άτομα που εκπαιδεύτηκαν με διδακτέα ύλη από πρόγραμμα που ενέκρινε και θεωρητικά έπρεπε να ελέγχει. Το χάος στο κρανίο του μέσου Έλληνα είναι δεδομένο. Καλείται να αποφασίσει παρέα με αυτό.
Σοφοκλής Β’
Κατά κόσμον Κώστας Ιωαννίδης
