Χωρίς να αποσαφηνίζει πώς θα χρηματοδοτηθούν τα έργα ή τι θα ισχύσει με τις αυξήσεις στα τιμολόγια που ζητά η ΕΥΔΑΠ το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) ανακοίνωσε χθες έργα και δράσεις για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.
Περιλαμβάνουν το έργο «Εύρυτος» για την τροφοδότηση με νερό της Αττικής, τη γεωγραφική επέκταση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ και τη θεσμική ενίσχυσή τους, την αναδιάρθρωση των ΔΕΥΑ καθώς και Τεχνική Βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να προχωρήσει η μεταρρύθμιση για τους 740 παρόχους νερού.
Ειδικότερα, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε χθες για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την ίδρυση της ΕΥΔΑΠ, τόσο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, όσο και ο διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης, Χάρης Σαχίνης, δεν απάντησαν, παρά τις επανειλημμένες ερωτήσεις που δέχθηκαν από τον Τύπο, για τις επικείμενες αυξήσεις στα τιμολόγια νερού της ΕΥΔΑΠ.
Αμφότεροι είπαν ότι αναμένονται οι σχετικές αποφάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) κάτι που αποτελεί τη μισή αλήθεια αφού οποιαδήποτε αναπροσαρμογή στα τιμολόγια νερού τελικά θα αποφασιστεί από την κυβέρνηση.
Πάντως, ο κ. Παπασταύρου απέκλεισε κατηγορηματικά την επιβολή ειδικού τέλους για τη χρηματοδότηση των έργων αντιμετώπισης της λειψυδρίας.
Το έργο «Εύρυτος»
Αναφορικά με το έργο υπό την ονομασία «Εύρυτος», δηλαδή τη μερική εκτροπή Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη, προϋπολογισμού 534 εκατ. ευρώ, όπως ειπώθηκε θα θωρακίσει την Αττική για τα επόμενα 30 έτη, παρέχοντας 200 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ανά έτος (το Λεκανοπέδιο χρειάζεται ετησίως περί τα 250 εκατ. κ.μ.). Θα προχωρήσει με συνοπτικές διαγωνιστικές διαδικασίες, πιθανότατα βάσει της περ. γ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, όπως προτείνει η ΕΥΔΑΠ, χωρίς ωστόσο ο αρμόδιος υπουργός να το ξεκαθαρίζει.
Το έργο μπορεί να είναι έτοιμο, εφόσον βεβαίως ο διαγωνισμός γίνει με τον προαναφερόμενο τρόπο και δεν κολλήσει σε προσφυγές, το πρώτο εξάμηνο του 2029.
Σχετικά με το πως θα καλυφθεί το κόστος του «Ευρύτου» ο κ. Σαχίνης είπε ότι εξετάζεται να το χρηματοδοτήσει η ΕΥΔΑΠ και τα κεφάλαια που θα διαθέσει να της επιστρέφονται σταδιακά σε βάθος χρόνου. Διευκρινίστηκε δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις.
Στο μεταξύ η ΕΥΔΑΠ έχει θέσει σε λειτουργία τις γεωτρήσεις της Μαυροσουβάλας, μείωσε κατά 70% την 1η περιβαλλοντική παροχή του Ταμιευτήρα Ευήνου και σχεδιάζει την ενεργοποίηση των γεωτρήσεων των Ούγγρων και την ολοκλήρωση της A’ φάσης αξιοποίησης των υπογείων αποθεμάτων του μέσου ρου του Βοιωτικού Κηφισού (17 γεωτρήσεις και 3 αντλιοστάσια). Από τα 4 προαναφερόμενα έργα εξασφαλίζονται 149 εκατ. κ.μ. ετησίως, ενώ άλλα 20 εκατ. κ.μ. εκτιμάται ότι θα εξασφαλιστούν ετησίως από την οικειοθελή (και όχι υποχρεωτική) μείωση της κατανάλωσης, έπειτα από καμπάνια ευαισθητοποίησης των πολιτών.
Το Plan B, εφόσον το έργο «Εύρυτος» καθυστερήσει και οι συνθήκες όσο αφορά τις βροχοπτώσεις χειροτερεύσουν είναι οι αφαλατώσεις οι οποίες όμως έχουν μεγάλο κόστος και θα προτιμηθούν μόνον ως λύση ανάγκης. Η ΕΥΔΑΠ εξετάζει τρεις αφαλατώσεις, στις περιοχές Θίσβη, Νέα Πέραμος και Λαύριο, οι οποίες έχουν ένα συνολικό κόστος 480 εκατ. ευρώ. Εφόσον φτάσουμε σε αυτό το σημείο ο σχεδιασμός τους θα επιτρέπει την αξιοποίησή τους σε άλλες περιοχές (modular) μόλις ολοκληρωθεί το έργο του «Ευρύτου».
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΥΔΑΠ έχει δεκαετές επενδυτικό πλάνο ύψους 2,5 δις. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και υπηρεσιών της (ύδρευση 729 εκατ., αποχέτευση 1,6 δισ., ενεργειακή και ψηφιακή αναβάθμιση 193 εκατ., εκ των οποίων τα 293 εκατ. αφορούν στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας μέσω εκσυγχρονισμού του δικτύου ύδρευσης).
Απορρόφηση παρόχων
Στο θεσμικό κομμάτι των δράσεων που ανακοινώθηκαν περιλαμβάνεται η υποχρεωτική απορρόφηση από την ΕΥΔΑΠ των 34 παρόχων ύδρευσης και άρδευσης της Βοιωτίας, Φωκίδας και Εύβοιας και αντίστοιχα από την ΕΥΑΘ των 13 της Χαλκιδικής.
Σύμφωνα με τον κ. Παπασταύρου αποτελεί ένα πρώτο βήμα για το νοικοκύρεμα των 750 παρόχων, ενώ παράλληλα το υπουργείο Εσωτερικών προχωρά σε κωδικοποίηση και βελτίωση της νομοθεσίας με στόχο την εξυγίανση των 110 ΔΕΥΑ. Για τα επόμενα βήματα όσο αφορά τη λειτουργία των παρόχων νερού θα ζητηθεί τεχνική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
