Ανώνυμες και απόρρητες, άμεσες και με μηδενικό κόστος για αποστολέα και αποδέκτη θα είναι οι συναλλαγές με το ψηφιακό ευρώ, το οποίο πρόκειται να μπει στην καθημερινότητα των πολιτών της Ευρωζώνης εντός του 2026 και θα φέρει μια μικρή επανάσταση στις ηλεκτρονικές πληρωμές.
Το ψηφιακό ευρώ θα λειτουργεί όπως ακριβώς τα μετρητά, που χρησιμοποιούνται τόσο για συναλλαγές μεταξύ πολιτών όσο και για αγορές αγαθών και υπηρεσιών και δεν θα ταυτίζεται σε καμία περίπτωση με τις χρεωστικές κάρτες που χρησιμοποιούνται σήμερα κατά κόρον.
Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι έτοιμο και έχει συζητηθεί στο ECOFIN, ενώ για την εφαρμογή του απαιτείται να ανάψουν το πράσινο φως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Κομισιόν.
Η προετοιμασία έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό και ήδη γίνονται δοκιμές με providers.
Στόχος του ψηφιακού ευρώ είναι η προσαρμογή των κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης στις εξελίξεις της νομισματικής αγοράς, όπου οι ΗΠΑ κυριαρχούν έχοντας καθιερώσει το ψηφιακό χρήμα – άυλα νομίσματα, με αιχμή τα cryptos, καθώς και τα stable cryptos που αναπτύσσονται, αλλά δεν έχουν σχέση με το ψηφιακό ευρώ.
«Πρέπει να ανταγωνιστούμε τις διεθνείς αγορές και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ που κινούνται ταχύτατα στη νομισματική αγορά» αναφέρουν χαρακτηριστικά στη «Ν» υψηλόβαθμα στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδος.
Σαν μετρητά
Με την υιοθέτηση του κανονισμού για το ψηφιακό ευρώ, κάθε πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να ανοίξει (προαιρετικά βέβαια) έναν λογαριασμό ψηφιακού ευρώ αποκλειστικά στην Τράπεζα της Ελλάδος και όχι σε εμπορική τράπεζα.
Το μέγιστο ποσό που θα μπορεί να μεταφέρει σε αυτόν θα είναι 3.000 ευρώ, ποσό το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να το χρησιμοποιεί σαν να είχε μετρητά, ενώ το ποσό δεν θα τοκίζεται και δεν θα έχει κανένα κόστος για το άνοιγμα ή το κλείσιμο του λογαριασμού.
Οι λογαριασμοί θα πιστώνονται μέσω providers, που θα είναι ιδιωτικές διεθνείς πλατφόρμες με υψηλή τεχνογνωσία στις ψηφιακές συναλλαγές, που θα επιλεγούν μέσα από ανοικτές διαγωνιστικές διαδικασίες.
Εκτιμάται ότι οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες θα καλυφθούν από δύο ή τρεις providers.
Ο κάτοχος του εν λόγω «πορτοφολιού» θα μπορεί μέσω αυτού να πληρώνει χρήματα που οφείλει σε άλλο φυσικό πρόσωπο (το οποίο επίσης έχει «πορτοφόλι» στην ΤτΕ) ή να πληρώνει για την αγορά αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών όπως και σήμερα, εάν έχει μετρητά, ή μέσω των POS.
Η πληρωμή θα εμφανίζεται άμεσα στον λογαριασμό του αποδέκτη, χωρίς καμία προμήθεια για κανέναν εκ των δύο, σε αντίθεση με τις πληρωμές μέσω των χρεωστικών καρτών οι οποίες βαρύνονται με προμήθειες, ενώ παράλληλα καθυστερεί η εμφάνιση των μεταφερόμενων ποσών στον λογαριασμό του αποδέκτη.
Το απόρρητο
Οι πληρωμές μέσω του e-πορτοφολιού θα είναι απόρρητες και κάθε πληρωμή θα τη γνωρίζει μόνο ο αποστολέας του ποσού και ο αποδέκτης και κανείς άλλος.
Παράδειγμα. Ο «Α» στέλνει στον «Β» το ποσό των 500 ευρώ, έναντι οφειλής. Τα στοιχεία της συναλλαγής που αφορούν τα ονόματα και το ποσό θα τα γνωρίζουν μόνο οι δύο συναλλασσόμενοι και κανείς άλλος, ούτε η Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ παράλληλα δεν θα έχει πρόσβαση ούτε η ΑΑΔΕ στη συγκεκριμένη πλατφόρμα.
Δεν ανταγωνίζεται τις κάρτες
Όπως εξηγούν ανώτατα στελέχη της ΤτΕ, αν και σήμερα υφίσταται φόβος από την πλευρά των τραπεζών ότι ενδεχόμενη χρήση του ψηφιακού ευρώ θα δημιουργήσει ένα νέο πεδίο ανταγωνισμού στον τραπεζικό κλάδο, εξηγούν ότι οι εν λόγω λογαριασμοί θα θεσμοθετηθούν απλά και μόνο για συναλλακτική διευκόλυνση των πολιτών και θα τροφοδοτηθούν και από μετρητά, που σήμερα δεν βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς.
Επίσης καλύπτει το κενό των συναλλαγών μεταξύ των πολιτών, που δεν καλύπτεται από τις χρεωστικές κάρτες, ενώ το χαμηλό όριο (έως 3.000 ευρώ) δεν θα αποτελέσει ανταγωνιστικό προϊόν για τις τράπεζες.
Τι θα γίνει με τα μετρητά
Με το ψηφιακό ευρώ, εφόσον εξαπλωθεί η χρήση του, εκτιμάται πως θα μειωθεί περαιτέρω η κυκλοφορία των μετρητών εκτός τραπεζικού συστήματος.
Υπολογίζεται ότι σήμερα στην αγορά «κυκλοφορούν» μετρητά που φθάνουν σε αξία τα 6 δισ. ευρώ, όταν πριν από χρόνια και ιδιαίτερα πριν από την ψηφιοποίηση των συναλλαγών τα μετρητά υπολογίζονταν άνω των 50 δισ. ευρώ.
Συγχρόνως, η εφαρμογή του μέτρου θα συμβάλει στον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής, δεδομένου ότι οι λογαριασμοί σε ψηφιακό ευρώ θα τροφοδοτηθούν κατά κύριο λόγο από μετρητά, τα οποία εν συνεχεία θα χρησιμοποιούνται για τρέχουσες δαπάνες των καταθετών ή θα μεταφέρονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς και θα εντάσσονται στο τραπεζικό σύστημα.
20+1 tips για τις συναλλακτικές ανατροπές που έρχονται το 2026
Μορφή μετρητών
1. Το ψηφιακό ευρώ θα αποτελέσει ηλεκτρονική μορφή μετρητών για τον ψηφιοποιημένο κόσμο.
Χρήμα κεντρικής τράπεζας
2. Θα δίνει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν χρήμα κεντρικής τράπεζας σε ψηφιακή μορφή, συμπληρώνοντας τη λειτουργία των μετρητών, τα οποία δεν θα αντικαθιστά.
Παράλληλο των μετρητών
3. Θα είναι διαθέσιμο παράλληλα με τα μετρητά, ως απάντηση στην ολοένα μεγαλύτερη προτίμηση των πολιτών να κάνουν τις πληρωμές τους ψηφιακά, γρήγορα και με ασφάλεια.
Πανευρωπαϊκή λύση
4. Θα προσφέρει μια πανευρωπαϊκή λύση πληρωμών, η οποία θα είναι διαθέσιμη σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, υπό ευρωπαϊκή διακυβέρνηση.
Τραπεζογραμμάτια
5. Θα είναι μετατρέψιμο σε τραπεζογραμμάτια σε βάση ένα προς ένα.
Καθολικά αποδεκτό
6. Θα αποτελεί ψηφιακό μέσο πληρωμής, καθολικά αποδεκτό σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, για πληρωμές σε καταστήματα, ηλεκτρονικές πληρωμές ή πληρωμές πρόσωπο με πρόσωπο.
Μηδενικός κίνδυνος
7. Όπως τα μετρητά, το ψηφιακό ευρώ θα έχει μηδενικό κίνδυνο και θα είναι ευρέως προσβάσιμο, εύχρηστο και δωρεάν για βασική χρήση.
Πρόσθετες υπηρεσίες
8. Οι τράπεζες ή οι πάροχοι πληρωμών θα μπορούν ωστόσο να προσφέρουν στους πελάτες τους πρόσθετες, αμειβόμενες υπηρεσίες ψηφιακού ευρώ (δυνατότητα κοινής χρήσης ενός λογαριασμού μεταξύ φίλων ή επαναλαμβανόμενων πληρωμών).
Χρέωση υπηρεσιών
9. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που θα διανέμουν το ψηφιακό ευρώ θα μπορούν να χρεώνουν τους εμπόρους για αυτές τις υπηρεσίες, μέχρι ενός ανώτατου ορίου.
Δωρεάν χρήση
10. Ως νόμισμα, θα είναι ένα καθολικά αποδεκτό ψηφιακό μέσο πληρωμής, που οι καταναλωτές θα μπορούν να χρησιμοποιούν δωρεάν σε καταστήματα, για ηλεκτρονικές πληρωμές ή πληρωμές πρόσωπο με πρόσωπο.
Online-offline
11. Θα παρέχει στους πολίτες τη δυνατότητα να πληρώνουν ψηφιακά, εξακολουθώντας να χρησιμοποιούν ένα δημόσιο μέσο πληρωμής, και θα είναι διαθέσιμο τόσο διαδικτυακά (online) όσο και εκτός σύνδεσης στο διαδίκτυο (offline).
Χωρίς ταυτοποίηση
12. Το Ευρωσύστημα δεν θα μπορεί να ταυτοποιεί τους πολίτες βάσει των πληρωμών τους.
Προσωπικά στοιχεία
13. Τα προσωπικά στοιχεία συναλλαγών που θα αφορούν πληρωμές με ψηφιακό ευρώ εκτός σύνδεσης στο διαδίκτυο θα είναι γνωστά μόνο στον πληρωτή και τον δικαιούχο της πληρωμής.
Συμπερίληψη
14. Ως νόμισμα θα προωθήσει την ψηφιακή χρηματοπιστωτική συμπερίληψη, διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν θα μένει στο περιθώριο. Θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και όλων όσοι δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό λογαριασμό.
Υποχρεωτική διανομή
15. Η αποδοχή του θα είναι υποχρεωτική από τους εμπόρους και υποχρεωτική η διανομή του από τους εποπτευόμενους ενδιάμεσους φορείς στους πελάτες τους.
Ισχυρότερη θέση
16. Χάρη στο ψηφιακό ευρώ, οι έμποροι θα είναι σε ισχυρότερη θέση να διαπραγματεύονται όρους με τους παρόχους λύσεων πληρωμών και, ως εκ τούτου, να μειώνουν το δικό τους κόστος.
Αύξηση πελατών
17. Το ψηφιακό ευρώ θα συμβάλει στην αύξηση του ποσοστού των πελατών για τους εμπόρους. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τις ηλεκτρονικές αγορές, καθώς οι πελάτες είναι λιγότερο πιθανό να απορρίψουν μια αγορά, εάν είναι εξοικειωμένοι με το μέσο πληρωμής.
Άμεσες πληρωμές
18. Ως νόμισμα, θα επιτρέπει στους εμπόρους να λαμβάνουν άμεσες πληρωμές, χωρίς πρόσθετο κόστος.
Ρόλος τραπεζών
19. Οι εποπτευόμενοι ενδιάμεσοι φορείς, όπως οι τράπεζες, θα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη διανομή του ψηφιακού ευρώ. Θα ενεργούν ως το βασικό σημείο επαφής για τους ιδιώτες, τους εμπόρους και τις επιχειρήσεις, για όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με το ψηφιακό ευρώ, και θα παρέχουν όλες τις υπηρεσίες τελικού χρήστη.
Επιχειρηματικές ευκαιρίες
20. Το ψηφιακό ευρώ θα προσφέρει στους ενδιάμεσους φορείς πρόσθετες επιχειρηματικές ευκαιρίες, δίδοντάς τους τη δυνατότητα να έχουν άμεση εμβέλεια σε ολόκληρη τη Ζώνη του Ευρώ. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πλατφόρμα, ώστε οι ενδιάμεσοι φορείς να αυξήσουν την πελατειακή τους βάση και να αναπτύξουν υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας.
Απόλυτη ασφάλεια
21. Σε αντίθεση με τα cryptoνομίσματα, το ψηφιακό ευρώ θα παρέχει στους πολίτες της Ευρωζώνης απόλυτη ασφάλεια στις άμεσες συναλλαγές, καθότι θα είναι χρήμα κεντρικής τράπεζας. Αυτό σημαίνει ότι θα καλύπτεται από την κεντρική τράπεζα και, ως εκ τούτου, δεν θα παρουσιάζει κανέναν κίνδυνο, με τις κεντρικές τράπεζες να διατηρούν την αξία του χρήματος, ανεξάρτητα από το αν αυτό διατίθεται σε φυσική ή ψηφιακή μορφή.
Οδηγίες χρήσης του ψηφιακού πορτοφολιού
- Δημιουργία πορτοφολιού ψηφιακού ευρώ μέσω της ΤτΕ.
- Μεταφορά σε αυτό χρημάτων από έναν συνδεδεμένο τραπεζικό λογαριασμό ή με την κατάθεση μετρητών.
- Δυνατότητα πληρωμών με χρήση του ψηφιακού ευρώ που θα περιλαμβάνει κάθε «πορτοφόλι».
- Είσπραξη χρημάτων σε ψηφιακό ευρώ στο συγκεκριμένο ψηφιακό πορτοφόλι, μέχρι ένα καθορισμένο όριο (3.000 ευρώ), ή μεταφορά τους σε τραπεζικό λογαριασμό.
- Μεταφορές χρημάτων κατά περίπτωση ή και αυτοματοποιημένα.
- Πληρωμές με ψηφιακό ευρώ είτε σε φυσικά ή ηλεκτρονικά καταστήματα είτε μεταξύ ιδιωτών.
- Παροχή διαδικτυακών λειτουργιών (online), αλλά και λειτουργιών εκτός σύνδεσης στο διαδίκτυο (offline), όταν η σύνδεση στο διαδίκτυο δεν είναι καλή ή ο χρήστης βρίσκεται εκτός δικτύου.
Ποιοι θα πληρώνουν με e-νόμισμα
- Το ψηφιακό ευρώ θα διατίθεται σε πρόσωπα, επιχειρήσεις και δημόσιους φορείς που διαμένουν ή είναι εγκατεστημένοι σε κράτος-μέλος της Ζώνης του Ευρώ σε προσωρινή ή μόνιμη βάση.
- Πρόσωπα που ταξιδεύουν στη Ζώνη του Ευρώ για προσωπικούς ή επαγγελματικούς λόγους, ή τα οποία διέμεναν ή ήταν εγκατεστημένα σε χώρα της Ζώνης του Ευρώ στο παρελθόν, μπορεί επίσης να έχουν πρόσβαση στο ψηφιακό ευρώ.
- Επιπλέον, πρόσωπα, επιχειρήσεις και δημόσιοι φορείς που διαμένουν ή είναι εγκατεστημένοι εκτός της Ζώνης του Ευρώ μπορεί να έχουν πρόσβαση στο ψηφιακό ευρώ, ανοίγοντας ανάλογους λογαριασμούς σε παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που είναι εγκατεστημένοι ή δραστηριοποιούνται σε χώρα-μέλος του ΕΟΧ ή σε τρίτη χώρα.
Προστασία της ιδιωτικότητας
- Η προστασία της ιδιωτικής ζωής είναι ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του σχεδιασμού του ψηφιακού ευρώ.
- Έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μπορεί να λειτουργεί εκτός σύνδεσης στο διαδίκτυο κατά τρόπο που να εξασφαλίζει στους χρήστες επίπεδο προστασίας της ιδιωτικής ζωής παρόμοιο με εκείνο που παρέχουν τα μετρητά, τόσο για την αποστολή χρημάτων σε άλλους ανθρώπους όσο και για την πληρωμή σε καταστήματα.
- Κατά την πληρωμή εκτός σύνδεσης στο διαδίκτυο, μόνο ο πληρωτής και ο δικαιούχος θα γνωρίζουν τα προσωπικά στοιχεία συναλλαγής για τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν.
- Στις διαδικτυακές πληρωμές σε ψηφιακό ευρώ, θα εφαρμόζονται ρυθμίσεις για την προστασία της ιδιωτικής ζωής ούτως ώστε το ίδιο το Ευρωσύστημα -ο εκδότης και ο πάροχος υποδομής πληρωμών- να μην είναι σε θέση να συνδέει απευθείας τις συναλλαγές με συγκεκριμένα πρόσωπα.
