Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε την Πέμπτη σε συμφωνία έπειτα από μακρά διαπραγμάτευση για να δημιουργηθεί και να τεθεί σε εφαρμογή πρόγραμμα βοήθειας στην αμυντική βιομηχανία στην Ευρώπη, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, ανακοίνωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Με αρχικό κεφάλαιο 1,5 δισ. ευρώ υπό μορφή δωρεών, το πρόγραμμα αυτό αναμένεται να ευνοήσει την έναρξη κοινών σχεδίων σε ό,τι αφορά την άμυνα κατά την περίοδο 2025-2027, αναφέρει ανακοίνωσή του. Το ένα πέμπτο του ποσού προορίζεται για αμυντική συνεργασία με την Ουκρανία.
Το σχέδιο, γνωστό ως Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (European Defense Industry Program- EDIP) , «θα ενισχύσει την ικανότητά μας να παράγουμε και να προμηθεύουμε κρίσιμο αμυντικό εξοπλισμό και θα διασφαλίσει ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε γρήγορα και αποφασιστικά στο ολοένα και πιο περίπλοκο περιβάλλον ασφαλείας», δήλωσε ο Δανός υπουργός Άμυνας Τρόελς Λουντ Πούλσεν, η χώρα του οποίου ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.
Οι στόχοι του προγράμματος
Οι στόχοι του προγράμματος περιλαμβάνουν τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τα αμερικανικά όπλα, τον εξορθολογισμό των προμηθειών και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της κατακερματισμένης αμυντικής και αεροδιαστημικής βιομηχανίας της Ευρώπης.
«Η συμφωνία αυτή αποτελεί μείζον βήμα για την ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου και την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας μας», ανέφερε με ικανοποίηση ο γάλλος ευρωβουλευτής Ξαβιέ Μπελαμί (LR/χριστιανοδημοκράτες), συνεισηγητής του σχεδίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Η Ευρώπη πρέπει επιτέλους να είναι ικανή να υπερασπιστεί τον εαυτό της, και το EDIP καταρτίστηκε γι’ αυτό» ακριβώς, συμπλήρωσε από την πλευρά του ο άλλος συνεισηγητής του, ο Ραφαέλ Γκλιξμάν (PS/σοσιαλιστές & δημοκράτες).
Διαπραγματεύσεις
Η συμφωνία είναι καρπός επίπονων διαπραγματεύσεων που σκόνταφταν για καιρό στο ζήτημα της προτίμησης ευρωπαϊκών στρατιωτικών βιομηχανιών. Κάποια κράτη μέλη τάσσονταν υπέρ μεγαλύτερης ευελιξίας, ώστε το πρόγραμμα αυτό να χρηματοδοτήσει επίσης αγορές εξοπλισμών από βιομηχανίες εκτός ΕΕ, ιδίως από τις κατασκευάστριες των ΗΠΑ.
Τελικά ο συμβιβασμός που βρέθηκε περιορίζει το κόστος των συστατικών και των ειδών που κατασκευάζονται εκτός ΕΕ ή σε χώρες εταίρους, όπως η Νορβηγία, στο 35% του συνολικού κόστους των επενδύσεων που επιδιώκονται.
«Το EDIP θα αντιστρέψει τη λογική των εισαγωγών που πρυτάνευε στην Ευρώπη για να υποστηριχθεί σθεναρά η ενίσχυση της βιομηχανικής βάσης μας», έκρινε ο κ. Μπελαμί.
Το τρέχον διάστημα, οι αγορές όπλων και πυρομαχικών γίνονται κατά το 60% από εταιρείες εκτός ΕΕ, κυρίως βιομηχανίες των ΗΠΑ. Οι Βρυξέλλες θέλουν η εξάρτηση αυτή να μειωθεί στο 45%.
Ο ρόλος της Ουκρανίας
Η Ουκρανία θα ενταχθεί επίσης στο σχέδιο, θα ωφεληθεί με κεφάλαια ύψους 300 εκατ. ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που αξίωνε περισσότερες χρηματοδοτήσεις για το EDIP, ανέφερε ότι εξασφάλισε τη χρηματοδοτική συμβολή τρίτων χωρών που θα συμμετάσχουν επίσης στο πρόγραμμα – Βρετανία, Καναδάς –, άρα την αύξηση του αρχικού προϋπολογισμού.
Το EDIP βάζει για πρώτη φορά θεμέλια σε νομικό πλαίσιο που θα διευκολύνει επενδύσεις και αγορές στο πεδίο της άμυνας της ΕΕ από κοινού. Μέχρι σήμερα, ο φάκελος αυτός αποτελούσε αρμοδιότητα των κρατών μελών και μόνο.
Προστίθεται σε σειρά πρωτοβουλιών της ΕΕ για να επανεξοπλιστεί, καθώς και για να βοηθήσει την Ουκρανία να αμυνθεί, μπροστά σε αυτή που θεωρεί απειλή της Ρωσίας.
Επίσης χθες, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασε επίσης τις αδρές γραμμές «οδικού χάρτη» για να ενισχυθεί η άμυνα της Ευρώπης ως το 2030.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP- BLOOMBERG
