Περίπου 477.000 φορολογούμενοι με χαμηλά εισοδήματα αναμένεται να ωφεληθούν από τις μειώσεις στα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες, τα Ι.Χ. αυτοκίνητα και τα σκάφη αναψυχής που προβλέπει, μεταξύ άλλων, το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Σήμερα η «Ν» παρουσιάζει σε αναλυτικούς πίνακες τα νέα μειωμένα έως και 35% τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής που θα ισχύσουν για τα φετινά εισοδήματα, δηλαδή για τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2026.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τα τεκμήρια διαβίωσης είναι συγκεκριμένα ποσά τα οποία αντιπροσωπεύουν τις ελάχιστες ετήσιες δαπάνες χρήσης και συντήρησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη και πισίνες. Επιπλέον, η νομοθεσία προβλέπει ελάχιστο ετήσιο τεκμήριο διαβίωσης 3.000 ευρώ για κάθε άγαμο φορολογούμενο και 2.500 ευρώ για κάθε έγγαμο ή μέλος συμφώνου συμβίωσης.
Για κάθε φορολογούμενο, η εφορία αθροίζει μεταξύ τους τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης που αντιστοιχούν στην περιουσιακή του κατάσταση και στη συνέχεια προσθέτει και τα ελάχιστα ετήσια τεκμήρια διαβίωσης των 3.000 ή των 2.500 ευρώ. Με τον τρόπο αυτό, προσδιορίζει ένα ελάχιστο ύψος τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος. Αν το εισόδημα που δηλώνει ο φορολογούμενος είναι μικρότερο του τεκμαρτού, η εφορία υπολογίζει τον φόρο εισοδήματος επί του τεκμαρτού κι όχι επί του δηλούμενου εισοδήματος.
Με τις αλλαγές που περιλαμβάνει το άρθρο 7 του νέου νομοσχεδίου, τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης μειώνονται κατά 30% έως 35% για τις κατοικίες, κατά 7,2% έως και 73,7% για τα Ι.Χ. αυτοκίνητα παλαιότητας μέχρι 10 ετών και κατά 30% για τα σκάφη αναψυχής παλαιότητας έως 10 ετών. Επιπλέον, προβλέπεται ότι θα εξαιρούνται από το ελάχιστο τεκμήριο των 3.000 ευρώ τα εξαρτώμενα τέκνα που έχουν δικό τους εισόδημα.
Αυτές οι αλλαγές στα τεκμήρια θα προκαλέσουν σημαντικές φοροελαφρύνσεις σε περίπου 477.000 μισθωτούς, συνταξιούχους και αυτοαπασχολούμενους με χαμηλά ετήσια εισοδήματα, οι οποίοι μέχρι τώρα υποχρεώνονταν να πληρώνουν φόρους δυσανάλογα υψηλούς των δηλούμενων εισοδημάτων τους, υπολογισμένους επί πολύ πιο υψηλών, τεκμαρτών φορολογητέων εισοδημάτων.
Ακόμη και μηδενισμός
Οι φορολογούμενοι αυτοί, στα εκκαθαριστικά που θα λάβουν το 2026 για τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος τις οποίες θα υποβάλουν για τα εισοδήματα του 2025, θα δουν τα ποσά των φόρων που τους αναλογούν να μειώνονται σημαντικά ή ακόμη και να μηδενίζονται.
Αυτό θα συμβεί επειδή το 2026 τα τεκμαρτά ποσά φορολογητέου εισοδήματος, που θα τους προσδιορίσει η εφορία το 2026 με βάση τα νέα σημαντικά χαμηλότερα τεκμήρια διαβίωσης, θα είναι πλέον μειωμένα σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές. Σε ορισμένες περιπτώσεις θα υποχωρήσουν ακόμη και κάτω από τα επίπεδα των δηλούμενων εισοδημάτων, ενώ στις πιο πολλές των περιπτώσεων τα τεκμαρτά εισοδήματα απλώς θα υποχωρήσουν και θα προσεγγίσουν πιο πολύ τα χαμηλότερα δηλούμενα εισοδήματα. Το αποτέλεσμα, σε κάθε περίπτωση, θα είναι μια σημαντική αποκλιμάκωση ή ακόμη και μηδενισμός στις τελικές φορολογικές επιβαρύνσεις.
Ποιες αλλαγές φέρνει το άρθρο 7 του φορολογικού ν/σχ
Το άρθρο 7 του νέου φορολογικού νομοσχεδίου αναλυτικά προβλέπει:
1) Μειώσεις κατά 30% στα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές ζώνης μέχρι 2.799 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (τ.μ.). Σήμερα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται, προκειμένου για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμές ζώνης από 2.800 ευρώ έως 4.999 ευρώ το τ.μ., κατά ποσοστό 40%, και για περιοχές με τιμές ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τ.μ., κατά ποσοστό 70%. Τα ποσοστά αυτά, με τις αλλαγές που επέρχονται, μειώνονται σε 30% και 58% αντίστοιχα, έτσι ώστε σε αυτές τις περιοχές τα νέα τεκμήρια να είναι μειωμένα κατά 35%.
2) Αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων για τα Ι.Χ. παλαιότητας έως 15 ετών, δηλαδή για όσα έχουν ταξινομηθεί από την 1η/11/2010 και μετά. Σήμερα τα αυτοκίνητα υπόκεινται σε τεκμήρια διαβίωσης βάσει των κυβικών εκατοστών αποκλειστικά. Επίσης υπάρχει μείωση του ποσού του τεκμηρίου ανάλογα με την παλαιότητα, κατά 30% για αυτοκίνητα 5-10 ετών και κατά 50% για αυτοκίνητα άνω των 10 ετών. Ωστόσο το κόστος συντήρησης δεν είναι υψηλότερο για τα νεότερα αυτοκίνητα έναντι των παλαιότερων, ενώ η παρούσα κατάσταση λειτουργεί αποτρεπτικά για την αγορά νεότερου αυτοκινήτου κάτω της δεκαετίας.
Η κυβερνητική μεταρρύθμιση προβλέπει ότι για αυτοκίνητα που έχουν ταξινομηθεί μετά την 1η/11/2010 τα τεκμήρια διαβίωσης θα προσδιορίζονται με βάση τις εκπομπές CΟ2 (κατ’ αναλογία με τα τέλη κυκλοφορίας). Το νέο αυτό σύστημα υπολογισμού θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των τεκμηρίων για τα αυτοκίνητα αυτά, πλησιάζοντας το ύψος τους στο επίπεδο που έχουν σήμερα τα αυτοκίνητα παλαιότητας άνω των δέκα ετών.
3) Μείωση κατά 30% στα τεκμήρια διαβίωσης για τα νεότερα σκάφη, καθώς οι δαπάνες συντήρησης δεν είναι υψηλότερες στα σκάφη αυτά σε σχέση με τα παλαιότερα. Σκοπός είναι η ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης.
Διατηρείται η πρόβλεψη ότι τα ποσά των τεκμηρίων μειώνονται κατά 50% προκειμένου για ιστιοφόρα σκάφη. Κατά το ίδιο ποσοστό μειώνονται και για πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευασθεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο, τύπων «τρεχαντήρι», «βαρκαλάς», «πέραμα», «τσερνίκι» και «λίμπερτυ», που προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση.
