Η ελληνική οικονομία δείχνει ανθεκτικότητα και συνεχίζει να αναπτύσσεται με ρυθμούς υψηλότερους από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, σύμφωνα με τη 2η τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ για το 2025.
Οι βασικές προκλήσεις
Παρά τη θετική πορεία, η οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες.
Ο πληθωρισμός παραμένει επίμονος και υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Το ενεργειακό κόστος, αν και έχει υποχωρήσει σε σχέση με την κορύφωση της κρίσης του 2022, παραμένει σε ένα «νέο κανονικό» επίπεδο, υψηλότερο από την προ-κρίσης δεκαετία. Παράλληλα, το μισθολογικό κόστος έχει αυξηθεί σωρευτικά κατά 25–30% από το 2022, γεγονός που βελτιώνει μεν τα εισοδήματα, αλλά πιέζει την ανταγωνιστικότητα, ειδικά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επιπλέον, ο τραπεζικός δανεισμός εξακολουθεί να είναι δύσκολα προσβάσιμος, με αυστηρά κριτήρια, υψηλά επιτόκια και καθυστερήσεις στις εγκρίσεις.
Οι προοπτικές για το 2025-2026
Οι προβλέψεις για την ελληνική οικονομία δείχνουν ότι η αναπτυξιακή πορεία θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, με το ΑΕΠ να εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 2,2% το 2025 και 2,4% το 2026. Η ιδιωτική κατανάλωση θα ενισχυθεί το 2025 (+1,8%), αν και αναμένεται να επιβραδυνθεί το 2026, ενώ οι επενδύσεις θα κινηθούν χαμηλότερα το 2025 (+4,1%) πριν σημειώσουν σημαντική ανάκαμψη το 2026 (+9%). Παράλληλα, ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,8% το 2025 και να υποχωρήσει στο 2,3% το 2026, την ώρα που η ανεργία συνεχίζει πτωτικά, από 9,3% σε 9,0%, ενισχύοντας το θετικό κλίμα για την πορεία της οικονομίας.
Η σημασία της εξωστρέφειας και οι ΜμΕ
Οι εξαγωγές παραμένουν πυλώνας της ελληνικής οικονομίας, φτάνοντας το 21% του ΑΕΠ το 2025, αν και παρουσιάζουν κάμψη σε σχέση με το 2022. Ο τουρισμός και η ναυτιλία αποτελούν τους βασικούς τομείς που δίνουν ώθηση, ενώ δυναμικά ανεβαίνουν και κλάδοι όπως τα τρόφιμα, τα φάρμακα και τα μέταλλα. Ωστόσο, η χαμηλή διαφοροποίηση των προϊόντων, το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων και η περιορισμένη χρήση καινοτομίας και branding εξακολουθούν να περιορίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν το 95% του συνόλου, έχουν χαμηλή συμμετοχή στις εξαγωγές (42% το 2022).
Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία
Τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία μέσα από τα Επενδυτικά Προγράμματα και τον Αναπτυξιακό Νόμο προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφειά τους.
- Το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων».
- Τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα σε Αττική, Κεντρική Μακεδονία, Πελοπόννησο και σύντομα στη Δυτική Ελλάδα.
- Ο Αναπτυξιακός Νόμος, που παραμένει βασικό εργαλείο για επενδύσεις σε μεταποίηση, τουρισμό, τεχνολογικό εκσυγχρονισμό και πράσινη μετάβαση.
Όλα αυτά συνθέτουν ένα πλέγμα ενισχύσεων που δίνει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να επενδύσουν στρατηγικά, να συνεργαστούν και να αναπτυχθούν σε διεθνές επίπεδο.
Ευστάθιος Λιακόπουλος, ιδρυτής & CEO, BSS, www.bssplus.gr