Το σύστημα Business Intelligence (BI) θέτει άμεσα σε ισχύ η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας (ΑΑΕΕ), σε μια προσπάθεια να ελέγξει αποδοτικότερα την παραβατικότητα στους χώρους δουλειάς.
Πρόκειται για ένα σύστημα που λαμβάνει εξειδικευμένα στοιχεία από την «ΕΡΓΑΝΗ» και έτσι μπορεί να καθοδηγεί με μεγαλύτερη επιτυχία τους ελέγχους που πραγματοποιούν τα ειδικά κλιμάκια της Επιθεώρησης. Θα γίνεται ανάλυση και των στοιχείων που προκύπτουν από την χρήση της ψηφιακής κάρτας, ώστε να μπορεί να διαπιστωθεί με μεγαλύτερη ταχύτητα πιθανή παραβατική συμπεριφορά από τις επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στο συγκεκριμένο μέτρο καταγραφής του ωραρίου σε «πραγματικό χρόνο».
Οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΑΑΕΕ διαπίστωσαν ότι η χρήση της ψηφιακής κάρτας μπορεί να συνέτισε αρκετούς εργοδότες, οι οποίοι μπροστά στον φόβο επιβολής προστίμων (10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο) καταγράφουν με συνέπεια τις ώρες εργασίας, άρα και τις όποιες υπερωρίες προκύπτουν ανά ημέρα και ανά περίπτωση. Την ίδια στιγμή, όμως, διαπιστώθηκε ότι ήρθαν στην επιφάνεια νέα φαινόμενα παραβατικότητας στην αγορά εργασίας, που τώρα πρέπει να ελεγχθούν και να περιοριστούν. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά την είσοδο του τουρισμού και της εστίασης στο μοντέλο της ψηφιακής κάρτας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι παραβάσεις που εντοπίζονται και τα πρόστιμα που επιβάλλονται λόγω μη σωστής εφαρμογής της. Το δίμηνο Ιουνίου – Ιουλίου, μάλιστα, η ψηφιακή κάρτα καταγράφεται πρώτη από όλες τις εργασιακές παραβάσεις που εντοπίζονται, και με αυξητικές τάσεις! Γι’ αυτό, εκτιμάται ότι το σύστημα Business Intelligence (BI) θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση του φαινομένου.
Εφεξής το BI θα εφαρμόζεται στις Περιφερειακές Διευθύνσεις της Ανεξάρτητης Αρχής σε όλη την επικράτεια. Εκτιμάται ότι εντός διμήνου θα μπορούν να φανούν τα πρώτα χειροπιαστά αποτελέσματα της εν λόγω πρωτοβουλίας.
Ουσιαστικά, το σύστημα αυτό έχει τη δυνατότητα να αποκαλύπτει τυχόν παραβάσεις που προκύπτουν από τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας, καθώς και παραβάσεις που σχετίζονται με άλλες διατάξεις του κανονιστικού πλαισίου, όπως είναι η καταβολή του κατώτατου μισθού. Η χρήση του συστήματος BI σε καμία περίπτωση δεν καταργεί τον επιτόπιο έλεγχο. Αντίθετα, λειτουργεί συνδυαστικά, προκειμένου να εξασφαλιστεί η τήρηση της νομιμότητας προς όφελος τόσο του εργαζόμενου όσο και του εργοδότη που λειτουργεί σύννομα και πλήττεται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
Συμμόρφωση
«Ως Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρηση Εργασίας, θεωρούμε ότι όλες οι επιχειρήσεις, οι κλάδοι των οποίων έχουν υπαχθεί στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας εργασίας, θα συμμορφωθούν με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, έτσι ώστε εργαζόμενοι, εργοδότες και ελεγκτικός μηχανισμός να συμβάλουμε από κοινού, όχι μόνο σε μία αγορά εργασίας που λειτουργεί με κανόνες, αλλά και σε μία δικαιότερη κοινωνία», υπογραμμίζει ο διοικητής της Επιθεώρησης Εργασίας, Γιώργος Τζιλιβάκης.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη έχει δρομολογηθεί η περαιτέρω επέκταση της χρήσης της ψηφιακής κάρτας. Έως τις 3 Νοεμβρίου, θα εφαρμόζεται πιλοτικά στο Χονδρεμπόριο, στην Ενέργεια, στις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες και στα Ταξιδιωτικά Γραφεία. Από τις 3 Νοεμβρίου και μετά όμως και στις επιχειρήσεις των ανωτέρω κλάδων θα εφαρμόζεται κανονικά η ψηφιακή κάρτα και θα πραγματοποιούνται οι ανάλογοι έλεγχοι. Υπολογίζεται ότι θα προστεθούν άλλοι 350 – 400 χιλ. εργαζόμενοι στη διαδικασία της καταγραφής του ωραρίου εργασίας, σε «πραγματικό χρόνο». Έτσι, ίσως υπερβούν, συνολικά, τα 2 εκατ. οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που θα ενταχθούν στην ψηφιακή κάρτα.
Ποιοι ακολουθούν
Αν τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα όπως έχει διαμορφωθεί, τότε το 2026 θα ακολουθήσουν την ίδια διαδικασία πιλοτικής και κανονικής ένταξης στην ψηφιακή κάρτα και οι κλάδοι των υπηρεσιών που απομένουν. Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγονται οι υπηρεσίες υγείας (π.χ. ιδιωτικά νοσοκομεία και διαγνωστικά κέντρα), τα δικηγορικά και τα λογιστικά γραφεία, καθώς επίσης η ναυτιλία, ο κλάδος των μεταφορών, αλλά και οι μηχανικοί και οι αρχιτέκτονες.
Σημειώνεται πως, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι συνολικά καταγεγραμμένες υπερωρίες, από τους κλάδους που έως τώρα βρίσκονται εντός διαδικασίας ψηφιακής κάρτας, ανέρχονται στα 3,5 εκατ., στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου. Ο αριθμός αυτός είναι κατά 1,5 εκατ. υψηλότερος, συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Τότε, όμως, υπήρχαν κλάδοι κομβικής σημασίας και υψηλής παραβατικότητας (π.χ. τουρισμός, εστίαση) που βρίσκονταν εκτός ψηφιακής κάρτας. Η αύξηση στις καταγεγραμμένες υπερωρίες ξεκίνησε όταν εντάχθηκαν στη διαδικασία, πέρσι το καλοκαίρι, το λιανεμπόριο και η βιομηχανία. Ακόμα πιο πολύ όμως, όταν τον περασμένο Μάρτιο προστέθηκαν στην ψηφιακή κάρτα ο τουρισμός και η εστίαση.
Χαώδης διαφορά
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, ειδικά στον τουρισμό η διαφορά είναι χαώδης. Στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου, από τις 42.310 υπερωρίες που είχαν προκύψει πέρσι, ένα χρόνο μετά… εκτοξεύθηκαν στις 350.135, καταγράφοντας αλματώδη αύξηση 728% ή 307.825 υπερωρίες. Ανάλογη εικόνα εντοπίστηκε και στον κλάδο της εστίασης. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα του επταμήνου, το 2024 είχαν διαπιστωθεί 189.011 υπερωρίες, που έφτασαν στις 480.972 (αύξηση 291.961 ή 154%) έναν χρόνο αργότερα.
Στο λιανεμπόριο, από τις 191.141 υπερωρίες του περσινού επταμήνου, φέτος προέκυψαν 392.691, δηλαδή 201.550 περισσότερες ή 105% αύξηση. Στη βιομηχανία, το 1.055.443 που ήταν οι υπερωρίες του περσινού επταμήνου, μετατράπηκε φέτος σε 1.740.156, δηλαδή προέκυψε αύξηση 684.712 ή 65% σε 12μηνη βάση.
Εκδήλωση
Στη ΔΕΘ πρόκειται να πραγματοποιηθεί ειδική εκδήλωση από την ΑΑΕΕ την ερχόμενη Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου (Συνεδριακό Κέντρο «Νικόλαος Γερμανός», Αίθουσα C), όπου θα παρουσιαστούν οι βασικές παράμετροι του ΒΙ, χωρίς να αποκλείεται να γίνει ειδική αναφορά και από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Πρόκειται για μια εξελιγμένη εφαρμογή, που θα λειτουργεί συνδυαστικά με το Risk Analysis που έχει ήδη στη διάθεσή της η Επιθεώρηση Εργασίας. Το ΒΙ θα λαμβάνει δεδομένα από το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», όπως προκύπτουν από την χρήση της ψηφιακής κάρτας. Ενδεικτικά αναφέρονται τα στοιχεία για το πλήθος των εργαζομένων που απασχολούνται σε μια επιχείρηση και έχουν την υποχρέωση να «χτυπούν» ψηφιακή κάρτα, ποιο είναι το ωράριο απασχόλησης, πόσοι «χτύπησαν» πιο αργά, πόσοι πιο γρήγορα. Εκεί θα διαπιστώνεται πού θα πρέπει να εστιάσουν οι έλεγχοι για να εντοπίζουν θύλακες παραβατικότητας και να επιβάλλουν τα ανάλογα πρόστιμα.
Με τη βοήθεια του αρμόδιου τμήματος του υπουργείου Εργασίας που έχει αναλάβει τη λειτουργία του συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ», μαζί με την ανάδοχο εταιρεία, θα «τρέχουν» συγκεκριμένα σενάρια που θέλουν οι επιθεωρητές Εργασίας, για να εντοπίζουν την παραβατικότητα των επιχειρήσεων. Όσο πιο λειτουργικά είναι αυτά τα σενάρια, τόσο καλύτερο αποτέλεσμα θα προκύπτει από τη χρήση του ΒΙ.