«Κυριακή, κοντή γιορτή» για το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), καθώς αύριο το μεσημέρι η Κομισιόν θα παρουσιάσει στο Ευρωκοινοβούλιο τις προτεραιότητές της και τα βασικά σημεία για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, τον μακροπρόθεσμο δηλαδή προϋπολογισμό της Ε.Ε. (2028-2035).
Το ενδιαφέρον για την ΚΑΠ, που δημιουργήθηκε το 1962 και αποτελεί την παλαιότερη κοινή πολιτική της Ένωσης, εστιάζει στο κατά πόσον θα παραμείνει ξεχωριστός πυλώνας στον προϋπολογισμό της Ε.Ε., τη νέα προγραμματική περίοδο, και βέβαια στο πόσο γενναία περικοπή θα υποστεί.
Μολονότι στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας υπήρξε μια καθησυχαστική αίσθηση στον ευρωπαϊκό αγροτικό κόσμο, προερχόμενη από τους κόλπους των Βρυξελλών, ότι η επόμενη ΚΑΠ θα μοιάζει πολύ με την τρέχουσα, με τη βασική της δομή να παραμένει άθικτη, χθες το Euronews, επικαλούμενο έγγραφο που διέρρευσε, επαναφέρει το σενάριο της ενσωμάτωσης της ΚΑΠ και των Ταμείων Συνοχής.
Συγκεκριμένα, το δημοσίευμα αναφέρει ότι, σύμφωνα με ένα σχέδιο του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της Ε.Ε., η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να ενοποιήσει την παροχή των δύο μεγαλύτερων κονδυλίων του προϋπολογισμού της -τα Ταμεία Συνοχής και τις γεωργικές επιδοτήσεις- κάτω από ένα ενιαίο κανάλι. «Το νέο πλαίσιο εγγυάται τη συνοχή με την ενσωμάτωση των παρεμβάσεων της ΚΑΠ από την τρέχουσα δομή των δύο Ταμείων κάτω από μία ενιαία ομπρέλα. Η ευθυγράμμιση αυτή επιφέρει περαιτέρω ευελιξία και απλούστευση», αναφέρεται στο έγγραφο που διέρρευσε.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το σχέδιο περιγράφει έναν νέο μηχανισμό που ονομάζεται προσωρινά «Εθνικές και Περιφερειακές Συμπράξεις», οι οποίες θα υποστηρίζονται από ένα ενιαίο ταμείο. Η προσέγγιση αυτή «θα συμβάλει στην καλύτερη αξιοποίηση των συνεργειών μεταξύ των πολιτικών που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της πρωτοβουλίας αυτής και, ως εκ τούτου, θα υποστηρίξει την υλοποίησή τους». Βέβαια, η ΚΑΠ και η πολιτική συνοχής εξυπηρετούν θεμελιωδώς διαφορετικούς ρόλους: η πρώτη παρέχει άμεσες επιδοτήσεις στους αγρότες, ενώ η δεύτερη επικεντρώνεται στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων μέσω επενδύσεων.
Ωστόσο, η πρόταση αυτή, στον βαθμό που επικρατήσει, αναμένεται να αντιμετωπίσει ισχυρή αντίσταση, δεδομένου ότι επί της ουσίας θα καταργήσει τον «δεύτερο πυλώνα» της ΚΑΠ, ο οποίος χρηματοδοτεί προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης.
Οι ενώσεις αγροτών -πολλές από τις οποίες διαμαρτυρήθηκαν κατά παρόμοιων προτάσεων τον περασμένο Μάιο- αναμένεται να αντισταθούν σθεναρά στην κατάργηση του πυλώνα αγροτικής ανάπτυξης και το ενδεχόμενο να επανέλθουν τα μπλόκα των τρακτέρ στους ευρωπαϊκούς δρόμους, όπως συνέβη στις αρχές του 2024, είναι ορατό.
Περικοπές
Σε ό,τι αφορά τον αγροτικό «κουμπαρά», είτε παραμείνει με ανεξάρτητο προϋπολογισμό είτε ενσωματωθεί στα ευρύτερα σχέδια δαπανών της Ε.Ε., θεωρείται βέβαιο ότι θα υποστεί γενναίο «κούρεμα». Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η Επιτροπή αναμένεται να προτείνει σημαντικές περικοπές μεταξύ 15% και 25% σε σύγκριση με τα τρέχοντα επίπεδα. Η ΚΑΠ αντιπροσωπεύει σήμερα σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού επταετούς προϋπολογισμού της Ε.Ε., με ταμείο περί τα 400 δισ. ευρώ.
Το σύνολο των κονδυλίων της ΚΑΠ για την περίοδο 2021-2027 για την Ελλάδα ανήλθε σε 19 δισ. ευρώ. Αφαιρώντας τη μεταβατική διετία 2021-2022, ο ακριβής αγροτικός προϋπολογισμός για την περίοδο 2023-2027 για τη χώρα ανέρχεται στα 13,4 δισ. ευρώ. Τα κονδύλια του δεύτερου πυλώνα αφορούν συνολικά σε 8,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,6 δισ. ευρώ αποτελούν την κοινοτική συμμετοχή. Το συνολικό ύψος των ευρωπαϊκών πόρων για την Πολιτική Συνοχής κατά την Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027 ανέρχεται στα 426,7 δισ. ευρώ (τρέχουσες τιμές).
Στην Ελλάδα, η οποία αξιοποιεί τα κονδύλια της Πολιτικής Συνοχής μέσω του ΕΣΠΑ, το ποσό που της αναλογεί είναι 20,9 δισ. ευρώ (Ενωσιακή Στήριξη), ενώ ποσό 5,3 δισ. ευρώ αφορά την εθνική συνεισφορά, με αποτέλεσμα ο προϋπολογισμός του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 να διαμορφώνεται στα 26,2 δισ. ευρώ.
Διαβάστε ακόμη
Κ. Τσιάρας: Οι Ευρωπαίοι αγρότες δεν ζητούν προνομιακή μεταχείριση, ζητούν δίκαιους όρους
