© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Περίπου 40.000 δημόσιοι υπάλληλοι αρχίζουν να βλέπουν ξανά αυξήσεις στους βασικούς τους μισθούς λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων. Ο λόγος είναι ότι καταργήθηκαν ή περιορίστηκαν σημαντικά οι συμψηφισμοί των εν λόγω αυξήσεων με τα ποσά της «προ σωπικής διαφοράς» που είναι ενσωματωμένα στις αποδοχές τους.
Από τον Απρίλιο τέθηκε σε εφαρμογή η διάταξη του άρθρου 206 του ν. 5193/2025, σύμφωνα με την οποία παύουν να συμψηφίζονται οι αυξήσεις που δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων με ποσά «προσωπικής διαφοράς» έως 300 ευρώ, τα οποία έχουν ενσωματωθεί στις αποδοχές τους λόγω των αλλαγών που επήλθαν στο ενιαίο μισθολόγιό τους από το 2011 και το 2016. Σύμφωνα με την ίδια διάταξη, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της «προσωπικής διαφοράς» είναι μεγαλύτερο των 300 ευρώ, συμψηφίζεται με την αύξηση του βασικού μισθού το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ του υπερβάλλοντος των 300 ευρώ ποσού της «προσωπικής διαφοράς» και του 50% της αύξησης. Η διάταξη έχει αναδρομική ισχύ από την 1η Ιουνίου 2024, ημερομηνία κατά την οποία «πάγωσαν» οι αυξήσεις λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων, λόγω επαναφοράς των διατάξεων για πλήρεις συμψηφισμούς των αυξήσεων αυτών με τα ποσά της «προσωπικής διαφοράς».
Το χρονικό της υπόθεσης
Το πρόβλημα αφορά περίπου 40.000 δημοσίους υπαλλήλους και άρχισε να δημιουργείται από το 2016. Συγκεκριμένα, στον ν. 4354/2015 για το ενιαίο μισθολόγιο των πολιτικών υπαλλήλων, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ από την 1/1/2016, περιελήφθη διάταξη (παρ. 1, άρθρο 27), με την οποία προβλέφθηκε: «Σε περίπτωση που από τις ρυθμίσεις των διατάξεων του νόμου αυτού προκύπτουν βα σικός μισθός ή τακτικές μηνιαίες αποδοχές χαμηλότερες από αυτές που δικαιούνταν ο υπάλληλος στις 31/12/2015, η διαφορά διατηρείται ως προσωπική. Για τον υπολογισμό της προσωπικής διαφοράς δεν λαμβάνεται υπό ψη η οικογενειακή παροχή και το επίδομα θέσης ευθύνης […] Η νέα αυτή προσωπική διαφορά μειώνεται από οποιαδήποτε μελλοντική αύξηση των αποδοχών του υπαλλήλου, πλην της χορήγησης επιδόματος θέσης ευθύνης».
Στόχος της διάταξης εκείνης ήταν να διασφαλιστεί το ύψος των συνολικών αποδοχών όσων υπαλλήλων οι αποδοχές αυτές μειώνονταν από την 1/1/2016 σε σύγκριση με αυτές που ελάμβαναν στις 31/12/2015, λόγω κατάργησης ή μείωσης κάποιων επιδομάτων που ελάμβαναν. Όμως, εξαιτίας της συγκεκριμένης διάταξης, από την 1/1/2016 κάθε αύξηση που ελάμβανε ένας δημόσιος υπάλλη λος στον βασικό μισθό λόγω μισθολογικής ωρίμανσης, δηλαδή λόγω της μετάβασής του σε υψη λότερο μισθολογικό κλιμάκιο, με τη συμπλήρωση δύο ή τριών ετών υπηρεσίας στο αμέσως προηγού μενο κλιμάκιο, συμψηφιζόταν με την «προσωπική διαφορά» και είτε χανόταν ολόκληρη είτε μειωνόταν. Ως εκ τούτου, παρά τη μισθολογι κή του εξέλιξη, ο υπάλληλος έμε νε στάσιμος μισθολογικά, χωρίς αύξηση ή με πολύ μικρότερη αύξηση αποδοχών από αυτήν που δικαιούτο.
Επιπλέον, ειδικά στις περιπτώσεις που η αύξηση λόγω ανόδου στο επόμενο μισθολογικό κλιμάκιο απορροφιόταν ολόκληρη από τον συμψηφισμό με την «προσωπική διαφορά», το καθαρό ποσό αποδοχών που ελάμβανε «στο χέρι» ο υπάλληλος μειωνόταν, επειδή το τμήμα των αποδοχώντου επί των οποίων επιβάλλονταν ασφαλιστικές εισφορές αυξανόταν και αντιστοίχως μειωνόταν η «προσωπική διαφορά», δηλαδή το τμήμα εκείνο των αποδοχών που δεν υποβαλλόταν σε ασφαλιστικές εισφορές.
Η παραπάνω διάταξη είχε ανασταλεί με νέα νομοθετική ρύθμι ση για το χρονικό διάστημα από 1/6/2022 έως και 31/5/2024, δηλαδή για περίπου δύο χρόνια. Δηλαδή, οι μισθολογικές ωριμάνσεις των υπαλλήλων του Δημοσίου «ξεπάγωσαν» προσωρινά για δύο έτη. Δόθηκε, δε, περιθώριο για παράταση της περιόδου ανα στολής «με απόφαση του υπουργού Οικονομικών». Ωστόσο, από την 1η Ιουνίου 2024 οι συμψηφισμοί των αυξήσεων των βασι κών μισθών λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων με την «προσωπική διαφορά» επανήλθαν σε ισχύ, με συνέπεια περίπου 40.000 δημόσιοι υπάλληλοι να χάνουν ολόκληρα τα ποσά ή μέρος από τα ποσά των αυξήσεων που δικαιούνται λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων.
Η νέα διάταξη
Από τις 11/4/2025 ψηφίστηκε από την κυβέρνηση και τέθηκε σε ισχύ η νομοθετική ρύθμιση του άρθρου 206 του ν. 5193/2025, με την οποία προβλέπεται ότι οι 40.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα παίρνουν πλέον είτε ολόκληρο το ποσό είτε ένα τμήμα του ποσού των αυξήσεων των βασικών μισθών τους όταν ανεβαίνουν σε υψηλότερα μισθολογικά κλιμάκια. Η διάταξη αυτή ισχύει μάλιστα αναδρομικά από την 1/6/2024, εξέλιξη η οποία συνεπάγεται ότι και όσοι υπάλληλοι εξελίχθηκαν μισθολογικά κατά την περίοδο από 1/6/2024 έως 11/4/2025 δικαιούνται αναδρομικές αυξήσεις αποδοχών έως και για10-11 μήνες.
Βάσει της διάταξης του άρθρου 206 του ν. 5193/2025:
- εάν η «προσωπική διαφορά» που είναι ενσωματωμένη στις αποδοχές του υπαλλήλου είναι μικρότερη από το ποσό των 300 ευρώ, δεν επέρχεται συμ ψηφισμός της με την αύξηση του βασικού μισθού,
- εάν η «προσωπική διαφορά» υπερβαίνει τα 300 ευρώ, το ποσό της «προσωπικής διαφοράς» που συμψηφίζεται ισούται με το μικρότερο μεταξύ του 50% της προκαλούμενης αύξησης του βασικού μισθού και του ποσού της προσωπικής διαφοράς που υπερβαίνει τα 300 ευρώ.
Για παράδειγμα, ένας υπάλληλος Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ), που με την παρέλευση διετίας εξελίσσεται σε επόμενο μισθολογικό κλιμά κιο και λαμβάνει αύξηση μικτών αποδοχών κατά 59 ευρώ: α) εάν έχει προσωπική διαφορά 200 ευρώ, θα λάβει ολόκληρη την αύξηση (δηλαδή 59 ευρώ), β) εάν έχει προσωπική διαφορά π.χ. 400 ευρώ, θα λάβει τη μισή αύξηση (δηλαδή 29,5 ευρώ), γ) εάν έχει προσωπική διαφορά 310 ευρώ, συμψηφίζονται μόνο τα 10 ευρώ και λαμβάνει αύξηση 49 ευρώ.
Τα ποσά για αλλαγή μισθολογικού κλιμακίου ανά κατηγορία
Το δημοσιονομικό κόστος, λαμβάνοντας υπόψη την αναδρομική ισχύ του μέτρου, ανέρχεται σε περίπου 11,6 εκατ. ευρώ για το 2025, προσαυξανόμενο κατά περίπου 5 εκατ. ευρώ ετησίως για τα επόμενα έτη. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το ισχύον μισθο λόγιο στον στενό δημόσιο τομέα, αύξηση στον βασικό μισθό προβλέπεται να λαμβάνει κάθε δημό σιος υπάλληλος:
- ύστερα από τρία έτη στο εκάστοτε προηγούμενο μισθολογικό κλιμάκιο και κατόπιν ανόδου στο επόμενο κλιμάκιο, για τις κατηγορίες Υποχρεωτικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΥΕ και ΔΕ), κλιμάκιο είναι σταθερό σε όλα τα κλιμάκια για κάθε κατηγορία: 43 ευρώ για την κατηγορία ΥΕ, 60 ευ ρώ για την κατηγορία ΔΕ, 55 ευρώ για την κατηγορία ΤΕ και 59 ευρώ για την κατηγορία ΠΕ.
- ύστερα από δύο έτη στο εκά στοτε προηγούμενο μισθολογικό κλιμάκιο και κατόπιν ανόδου στο επόμενο κλιμάκιο, για τις κατηγορίες Τεχνολογικής και Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΤΕ και ΠΕ).
Το ποσό της αύξησης του βασικού μισθού λόγω μετάβασης στο εκάστοτε επόμενο μισθολογικό κλιμάκιο είναι σταθερό σε όλα τα κλιμάκια για κάθε κατηγορία: 43 ευρώ για την κατηγορία ΥΕ, 60 ευρώ για την κατηγορία ΔΕ, 55 ευρώ για την κατηγορία ΤΕ και 59 ευρώ για την κατηγορία ΠΕ.
Συνεπώς, για όσους υπαλλήλους έχασαν ολόκληρα τα παραπάνω ποσά αυξήσεων, η αναδρομική εφαρμογή της νέας αυτής ρύθμισης και για την περίοδο από 1/6/2024 μέχρι και 1/4/2025 θα έχει ως συνέπεια να λάβουν αναδρομικά που θα φθάνουν μέχρι και σε επίπεδα από 473 έως και 643 ευρώ (μηνιαίες αυξήσεις x 11 μήνες αναδρομικών).
