Εν μέσω έντονης αβεβαιότητας σε διεθνές επίπεδο και με όχημα την ταχύτερη μείωση του δημόσιου χρέους και την ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας, αλλά και την πρόοδο που έχει επιτελεστεί σε διάφορους τομείς, η Ελλάδα πέρασε με επιτυχία τις νέες εξετάσεις από τον οίκο Fitch.
Με την αναβάθμιση των προοπτικών, η Ελλάδα έρχεται πιο κοντά στο να ανέβει ένα ακόμη σκαλοπάτι πάνω από το κατώφλι της επενδυτικής, σε διάστημα 12-18 μηνών, όπως έχουν ήδη πράξει άλλοι οίκοι (S&P, DBRS και Scope Ratings). Σίγουρα αποτελεί μια θετική εξέλιξη για την αγορά, με τον αμερικανικό οίκο να συνεχίζει το σερί θετικών ειδήσεων που ξεκίνησαν οι παραπάνω τρεις οίκοι φέτος.
Τι έφερε την αναβάθμιση
Στα θετικά, που οδήγησαν στην αναβάθμιση των προοπτικών από τον αμερικανικό οίκο καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισαν:
- Η επαναγορά των warrants του ΑΕΠ από την Ελλάδα. Σημειώνεται ότι στις 14 του μηνός ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους επαναγόρασε τους τίτλους ΑΕΠ (GDP linked warrants) που εκδόθηκαν στο πλαίσιο του PSI τον Μάρτιο του 2012 έναντι 156 εκατ. ευρώ. Τα ομόλογα αυτά, με λήξη το 2042, τα οποία είχαν ρήτρα συγκεκριμένων επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας (ΑΕΠ πάνω από 265 δισ. ευρώ και ανάπτυξη άνω του 2%) κινδύνευαν να “ενεργοποιηθούν” το 2027 ή το 2028 υποχρεώνοντας το Ελληνικό Δημόσιο να πληρώνει 300-400 εκατ. ευρώ επιπλέον σε τόκους μέχρι και το 2042.
- Η δέσμευση για πρόωρη εξόφληση του συνόλου του δανείου που έλαβε η Ελλάδα στο α΄ μνημόνιο (GLF) δέκα χρόνια νωρίτερα από το αρχικό χρονοδιάγραμμα που είναι το 2041. Μάλιστα το ελληνικό Δημόσιο θα ξεκινήσει από φέτος, πιθανότατα τον Δεκέμβριο, να αποπληρώνει πρόωρα τα GLF που λήγουν από το 2033 έως το 2041, καταβάλλοντας 5,29 δισ. ευρώ. Οι ετήσιες αυτές πληρωμές θα καλύπτουν αναλογικά μέρος του συνολικού υπολοίπου του δάνειου.
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται από τον οίκο αξιολόγησης στο συνετό και αξιόπιστο δημοσιονομικό πλαίσιο, με βάση το οποίο κινείται η χώρα. Υπογραμμίζει την ισχυρή δέσμευση της κυβέρνησης για δημοσιονομική σύνεση και τονίζει ότι η τελευταία επίσημη δημοσιονομική πρόβλεψη, δηλαδή η ενημέρωση του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού σχεδίου του Μαΐου 2025, ευθυγραμμίζεται πλήρως με το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της Ε.Ε.
Υπενθυμίζεται ότι ο οίκος Fitch έδωσε στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα τον Δεκέμβριο του 2023 και δεν είχε προχωρήσει σε κάποια αναβάθμιση της αξιολόγησης ή των προοπτικών πέρυσι. Από τότε έχουν αλλάξει πολλά στην ελληνική οικονομία, ειδικά το 2024 όπου ο προϋπολογισμός έκλεισε με πρωτογενές πλεόνασμα-έκπληξη 4,8% του ΑΕΠ και δημοσιονομικό πλεόνασμα στο 1,3% του ΑΕΠ.
Ωστόσο φέτος τον Απρίλιο ο συγκεκριμένος οίκος αναβάθμισε το αξιόχρεο των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών αναφέροντας ως λόγους τη βελτίωση στο αυτόνομο πιστωτικό προφίλ τους και τη βελτίωση του λειτουργικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα.
Ο κύκλος των αξιολογήσεων
Σημειώνεται ότι εκτός από τους οίκους Fitch και Moody’ s όλοι οι άλλοι οίκοι αξιολόγησης έχουν αναβαθμίσει την Ελλάδα ένα σκαλοπάτι πάνω από την επενδυτική. Είχαν προηγηθεί στις αρχές Μαρτίου, η αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου στην επενδυτική βαθμίδα από τον οίκο Moody’s κλείνοντας και επίσημα τον κύκλο της κρίσης χρέους για την ελληνική οικονομία. Επίσης το Μάρτιο, ο οίκος DBRS προχώρησε σε αναβάθμιση τοποθετώντας το αξιόχρεο μία βαθμίδα πάνω από την επενδυτική, επιβεβαιώνοντας ότι οι διεθνείς οίκοι αποτιμούν θετικά την προσπάθεια που γίνεται στο οικονομικό μέτωπο. Σε αντίστοιχη κίνηση προχώρησε και η Standard & Poor’s τον Απρίλιο.
Ο κύκλος των αξιολογήσεων για το α’ εξάμηνο του έτους θα κλείσει στις 30 Μαΐου με τον οίκο Scope Ratings, ο πρώτος ευρωπαϊκός οίκος που είχε ανοίξει τον δρόμο για την επιστροφή του ελληνικού αξιόχρεου στην επενδυτική βαθμίδα τον Αύγουστο του 2023.
