Skip to main content

Ενοίκια: Πώς θα «πέσουν» περισσότερες κατοικίες στην αγορά – Τι αλλάζει

Alexandros Michailidis / SOOC

Νέα μέτρα τόνωσης της μακροχρόνιας μίσθωσης - Οι αλλαγές που σχεδιάζονται

© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη

Νέο λίφτινγκ στη διάταξη που θεσπίστηκε στο τέλος του 2024 και προβλέπει τριετή απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τα ενοίκια από μακροχρόνια μίσθωση τριετούς τουλάχιστον διάρκειας κατοικίας που ήταν κενή για τα έτη 2022, 2023 και 2024 ή εκμισθωμένη βραχυχρόνια το 2023 και το 2024, σχεδιάζει το ΥΠΕΘΟΟ.

Ο λόγος είναι ότι έτσι όπως διαμορφώθηκε και τέθηκε σε ισχύ η συγκεκριμένη διάταξη δεν πέτυχε τον στόχο για τον οποίο θεσπίστηκε, που ήταν η διάθεση μεγάλου αριθμού κενών ή βραχυχρόνια εκμισθούμενων κατοικιών για μακροχρόνιες μισθώσεις, ώστε να περιοριστεί το στεγαστικό πρόβλημα.

Συγκεκριμένα η ρύθμιση -έτσι όπως ισχύει αυτή τη στιγμή- προ βλέπει ότι παρέχεται απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τα ενοίκια που προκύπτουν από συμβάσεις μακροχρόνιας μίσθωσης κατοικιών, τουλάχιστον τριετούς διάρκειας, υπό προϋποθέσεις. Ειδικότερα, απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος το εισόδημα που προέρχεται από εκμίσθωση κατοικιών με εμβαδόν έως 120 τ.μ., βάσει σύμβασης μίσθωσης διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) ετών που έχει συναφθεί μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2024, εφόσον:

α) η εκμισθούμενη κατοικία: i) είτε κατά τα φορολογικά έτη 2022, 2023 έχει δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος ως κενό ακίνητο (έντυπο Ε2) ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο ούτε ως κύρια, ούτε δευτερεύουσα κατοικία του εκμισθωτή, ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενο, ούτε δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο (έντυπα Ε1 και Ε2) ii) είτε κατά το φορολογικό έτος 2023 έχει διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση, και

β) ο εκμισθωτής δεν έχει υποβάλει στη φορολογική διοίκηση δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας για το ακίνητο από 1ης/1/2024 και μέχρι την έναρξη της μακροχρόνιας μίσθωσης (το κρατούσε δηλαδή «κενό») ή για το ίδιο διάστημα έχει υποβάλει δήλωση βραχυχρόνιας μίσθωσης του ακινήτου. Το γεγονός ότι έχει τεθεί ως προϋπόθεση για την τριετούς διάρκειας φοροαπαλλαγή των ενοικίων, η διάρκεια της σύμβασης μακροχρόνιας μίσθωσης να είναι τουλάχιστον τρία έτη λειτούργησε αποτρεπτικά για όλους σχεδόν τους ιδιοκτήτες μακροχρόνια κενών ή βραχυχρόνια εκμισθούμενων κατοικιών. Κι αυτό διότι έγινε αντιληπτό ότι:

  • σε περίπτωση διακοπής της σύμβασης μίσθωσης τριετούς τουλάχιστον διάρκειας για οποιαδήποτε αιτία μέσα στο πρώτο έτος διάρκειάς της χάνεται πλήρως η απαλλαγή για τα ενοίκια που θα εισπραχθούν όλη την τριετία από την πρώτη και τις επόμενες συμβάσεις
  • σε περίπτωση διακοπής της σύμβασης μίσθωσης τριετούς τουλάχιστον διάρκειας για οποιαδήποτε αιτία στο δεύτερο έτος διάρκειάς της η απαλλαγή θα ισχύσει για τα ενοίκια που θα εισπραχθούν μόνο στο ένα από τα τρία έτη
  • σε περίπτωση διακοπής της σύμβασης στο τρίτο έτος, η απαλλαγή θα ισχύσει για τα ενοίκια που θα εισπραχθούν στα δύο από τα τρία έτη. Διαπιστώνοντας αυτούς τους δυσμενείς όρους, ειδικά οι ιδιοκτήτες με κατοικίες κενές για τρία τουλάχιστον χρόνια κατά το παρελθόν θεώρησαν, ουσιαστικά, μεγάλο ρίσκο να πραγματοποιήσουν έξοδα σημαντικού ύψους για ανακαινίσεις και λειτουργικές αναβαθμίσεις των κενών αυτών κατοικιών, μόνο και μόνο για να τις διαθέσουν σε τριετούς τουλάχιστον διάρκειας μακροχρόνιες μισθώσεις επιδιώκοντας να κερδίσουν την τριετή φοροαπαλλαγή. Κι αυτό διότι, σύμφωνα με τη διάταξη, η έκτακτη διακοπή (λύση) της μίσθωσης για οποιονδήποτε λόγο μέσα στο πρώτο κιόλας από τα τρία έτη διάρκειάς της οδηγεί αυτόματα στην απώλεια της φοροαπαλλαγής των μισθωμάτων που θα έχουν εισπραχθεί μέχρι την ημερομηνία διακοπής και αποκλείει πλέον τη φοροαπαλλαγή και για τα μισθώματα που θα εισπραχθούν από κάθε επόμενη σύμβαση μίσθωσης εντός των επόμενων μηνών και ετών.

Ως εκ τούτου, φοβούμενοι τη μεγάλη πιθανότητα απώλειας της φοροαπαλλαγής λόγω έκτακτης διακοπής της σύμβασης -που οδηγεί αυτόματα στη μη πλήρωση της προϋπόθεσης για τριετούς τουλάχιστον διάρκειας μίσθωση- δεν προχώρησαν στη διάθεση των κενών κατοικιών τους σε μακροχρόνιες μισθώσεις. Θεώρησαν, δηλαδή, ανίσχυρο το κίνητρο που τους παρείχε η κυβέρνηση και άφησαν αναξιοποίητη τη διάταξη. Αντιλαμβανόμενη το πρόβλημα αυτό, το οποίο μάλιστα υπέδειξε και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών φέρεται να έχει αποφασίσει να τροποποιήσει ξανά τη ρύθμιση αυτή ώστε να λειτουργήσει πραγματικά ως ισχυρό κίνητρο για χιλιάδες ιδιοκτήτες, προκειμένου επιτέλους να διαθέσουν στην αγορά κενές κατοικίες τους για μακροχρόνιες μισθώσεις.

Οι αλλαγές που σχεδιάζονται

Σύμφωνα με πληροφορίες, η προϋπόθεση που προβλέπει τουλάχιστον τριετούς διάρκειας μακροχρόνια μίσθωση θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί με μια πολύ πιο ελαστική και άκρως ελκυστική για τους ιδιοκτήτες προϋπόθεση, που θα ορίζει, κατ’ αρχήν, τον ελάχιστο χρόνο της μακροχρόνιας μίσθωσης στο 1 έτος ή στο 1,5 έτος και επιπλέον δεν θα περιορίζει τον αριθμό των μισθώσεων μόνο σε μία μέσα στην τριετία, αλλά θα τον αυξάνει σε 2 ή και 3 μέσα στην τριετία.

Με την αλλαγή αυτή θα μπορούν να περιληφθούν στο κίνητρο ακόμη και περιπτώσεις δημοσίων υπαλλήλων και στρατιωτικών που ζητούν να νοικιάσουν κατοικίες για 1 ή 2 χρόνια για να μπορέσουν να εργαστούν στον τόπο που έχουν μετατεθεί. Θα δοθεί, δηλαδή, η δυνατότητα της φοροαπαλλαγής σε όσους ιδιοκτήτες θα διαθέσουν σε δημοσίους υπαλλήλους και στρατιωτικούς κατοικίες με συμβάσεις μίσθωσης για 1 έως 2 έτη. Επιπλέον η φοροαπαλλαγή θα ισχύει μέχρι και για τρία χρόνια όχι μόνο για μία σύμβαση μίσθωσης μέσα στην τριετία, αλλά για περισσότερες διαδοχικές συμβάσεις μέσα στην τριετία.