Skip to main content

Πληθωρισμός: Οι επίμονες εστίες ακρίβειας που μας «καίνε» την τσέπη

Οι πονοκέφαλοι που προκαλούν οι υπηρεσίες και ο «δομικός» πληθωρισμός

Πληθωριστικές εστίες στις υπηρεσίες, αλλά και στον «πυρήνα» του πληθωρισμού στην Ελλάδα εντοπίζει η Τράπεζα της Ελλάδος μέσω του «παρατηρητηρίου» που αναλύει τις μεταβολές των τιμών αγαθών και υπηρεσιών.

Την υποχώρηση του εναρμονισμένου δείκτη στο 2,6% για τον Απρίλιο της φετινής χρονιάς έναντι 3,1% τον Μάρτιο την αποδίδει εν πολλοίς στην οριακή μεταβολή των τιμών των αγαθών κατά μόλις 0,2% (έναντι 0,7% που ήταν η αντίστοιχη επίδοση της Ευρωζώνης), αλλά και στη μείωση των τιμών στον δείκτη ενέργειας κατά 4,7% (έναντι 3,5% που ήταν το ποσοστό υποχώρησης των τιμών στην Ευρωζώνη). Από την άλλη, η μεταβολή των υπηρεσιών κατά 5,3% -δηλαδή με ρυθμό σχεδόν διπλάσιο συγκριτικά με τον αντίστοιχο των προϊόντων-, αλλά και η ανατίμηση του λεγόμενου «δομικού πληθωρισμού» κατά 3,8% (στο 2,7% διαμορφώθηκε η αντίστοιχη επίδοση στην Ευρωζώνη) εμπόδισαν τη διαμόρφωση του γενικού δείκτη σε χαμηλότερα επίπεδα και την κατάταξη της Ελλάδας σε μια χαμηλότερη θέση από την 9η που κατέλαβε. Τα αναλυτικά στοιχεία του Απριλίου φέρνουν την Ελλάδα να εμφανίζει ταχύτερο ρυθμό αύξησης των τιμών από τη Μάλτα, τη Σλοβενία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Πορτογαλία, τη Φινλανδία, την Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, την Κύπρο και τη Γαλλία. Από την άλλη, μας… προσπέρασαν χώρες όπως το Βέλγιο, η Αυστρία, η Λιθουανία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Ολλανδία, η Λετονία και η Εσθονία.

Τα επιμέρους στοιχεία δείχνουν ότι στο «μέτωπο» των τροφίμων, τα επεξεργασμένα τρόφιμα (στα οποία η Eurostat κατατάσσει και τα αλκοολούχα ποτά αλλά και τα καπνικά προϊόντα) είχαν μικρότερο ρυθμό μεταβολής (-0,6%) σε σχέση με τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα τα οποία ανατιμήθηκαν κατά 7,2%. Στα τελευταία, μάλιστα, καταγράφεται επιτάχυνση του ρυθμού ανατιμήσεων, καθώς ο Μάρτιος είχε κλείσει στο 5,7%, ο Φεβρουάριος στο 0,2% και ο Ιανουάριος στο 0,8%. Ειδικά στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα, το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, καθώς και η Ευρωζώνη εμφάνισε πολύ υψηλά ποσοστά ανατιμήσεων, της τάξεως του 4,9%. Ωστόσο, όπως προκύπτει και από τα στοιχεία, στην Ελλάδα το ποσοστό είναι σαφώς υψηλότερο και παραπέμπει στις εποχές της μεγάλης πληθωριστικής κρίσης.

Ακόμη και ο δείκτης της ενέργειας εμφανίζει σημαντικές διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό του. Ενώ ο γενικός δείκτης υποχώρησε κατά 4,7%, ο ηλεκτρισμός έγινε ακριβότερος κατά 4,7% (ο Απρίλιος ήταν μήνας χωρίς κρατικές επιδοτήσεις στην Ελλάδα, είτε για τα νοικοκυριά είτε για τις επιχειρήσεις), ενώ πολύ μεγάλη ήταν η αύξηση στο φυσικό αέριο, για το οποίο η Eurostat μέτρησε αύξηση 29,9%. Τα υγρά καύσιμα με την υποχώρηση του 12,9% ήταν αυτά που έφεραν το αρνητικό πρόσημο σε επίπεδο μήνα, ενώ ειδικά τα καύσιμα κίνησης υποχώρησαν κατά 10,6%.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις που δημοσιεύτηκαν τον Απρίλιο, οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό στη Ζώνη του Ευρώ παραμένουν αμετάβλητες στο 2,2% το 2025 και στο 1,9% το 2026, ενώ ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ αναθεωρήθηκε προς τα πάνω, σε 3,2% το 2025 και 2,7% το 2026. Αυτό εν πολλοίς δικαιολογεί και την πρόβλεψη ότι τον Ιούνιο ίσως δούμε μια ακόμη μείωση επιτοκίου από την ΕΚΤ σε αντίθεση με τη Fed, η οποία προς το παρόν διατηρεί αμετάβλητο το κόστους του χρήματος.

Μεσοπρόθεσμα

Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό που βασίζονται στην αγορά μεσοπρόθεσμα παρέμειναν σε γενικές γραμμές αμετάβλητες τόσο για τη Ζώνη του Ευρώ όσο και για τις ΗΠΑ, αλλά αυξήθηκαν μακροπρόθεσμα για τις ΗΠΑ, εν μέσω ανησυχιών της αγοράς σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις των εμπορικών πολιτικών των ΗΠΑ. Επί του παρόντος, ο μεσοπρόθεσμος πληθωρισμός νεκρού σημείου είναι κάτω από 2% στη Ευρωζώνη και υψηλότερος από 2% στις ΗΠΑ.