Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για τους μισθούς που θα εισπράξουν το 2021 εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα και για τα εισοδήματα από επιχειρηματικές δραστηριότητες, αγροτικές εκμεταλλεύσεις, ακίνητα και κινητές αξίες τα οποία αποκτούν φέτος εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι φορολογούμενοι προβλέπει τροπολογία που κατέθεσε χθες στη Βουλή η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το εισόδημα του φορολογούμενου προσδιορίζεται σε επίπεδο υψηλότερο του δηλωθέντος, με βάση τα τεκμήρια, ο φορολογούμενος για να δικαιούται την απαλλαγή θα πρέπει να μην έχει φορολογηθεί με βάση τα τεκμήρια κατά τα προηγούμενα δύο έτη. Από την εφαρμογή των διατάξεων της τροπολογίας εκτιμάται ότι θα ωφεληθούν μερικώς ή ολικώς περισσότεροι από 1.200.000 φορολογούμενοι.
Στους ωφελούμενους από τις διατάξεις της τροπολογίας περιλαμβάνονται, συγκεκριμένα:
α) Φυσικά πρόσωπα που θα δηλώσουν για το 2020 ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ προερχόμενα από επιχειρηματικές και αγροτικές δραστηριότητες, ενοίκια, μερίσματα, τόκους, υπεραξίες μετοχών, ομολόγων και άλλων αποταμιευτικών προϊόντων.
β) Μισθωτοί εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα των οποίων οι αποδοχές του 2021 μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών και πριν από τη φορολόγησή τους υπερβαίνουν τα 857 ευρώ τον μήνα ή τα 12.000 ευρώ σε ετήσια βάση.
γ) Δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι που αποκτούν φέτος – πέραν των μισθών και των συντάξεών τους- εισοδήματα κι από άλλες πηγές, τα οποία ανήκουν στις παραπάνω αναφερθείσες απαλλασσόμενες κατηγορίες (ενοίκια, αγροτικές δραστηριότητες, μερίσματα, τόκους κ.λπ.). Οι εν λόγω δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι θα εξακολουθούν να επιβαρύνονται και για το έτος 2020 και για το έτος 2021 με ειδική εισφορά αλληλεγγύης μόνο για τους μισθούς ή τις συντάξεις τους, εφόσον τα εισοδήματα αυτά υπερβαίνουν σε ετήσια βάση τα 12.000 ευρώ, που είναι το αφορολόγητο όριο της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Αν όμως οι μισθοί ή οι συντάξεις τους δεν υπερβαίνουν ετησίως τα 12.000 ευρώ, τότε δεν θα πληρώσουν καθόλου εισφορά το 2021 για το σύνολο των εισοδημάτων που θα έχουν αποκτήσει το 2020. Κι αυτό διότι τα μεν εισοδήματά τους από μισθούς και συντάξεις είναι χαμηλότερα από το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ που ισχύει στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τα δε λοιπά εισοδήματά τους, από τις άλλες πηγές, θα είναι κι αυτά πλέον απαλλασσόμενα.
24 κατηγορίες
Συνολικά, όπως προκύπτει από τις διατάξεις της τροπολογίας, τουλάχιστον 24 διαφορετικές κατηγορίες εισοδημάτων που λαμβάνουν τα φυσικά πρόσωπα θα εξαιρεθούν το 2021 από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Στα εισοδήματα που θα εξαιρεθούν περιλαμβάνονται μισθοί, επιδόματα και παροχές σε είδος που θα καταβληθούν το 2021 σε εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα. Περιλαμβάνονται επίσης καθαρά κέρδη από επιχειρηματικές ή αγροτικές δραστηριότητες που αποκτώνται φέτος, οι εισπραττόμενες φέτος αγροτικές επιδοτήσεις και ενισχύσεις, καθώς επίσης και τα πάσης φύσεως εισοδήματα που αποκτώνται φέτος από την εκμετάλλευση ακινήτων κι από επενδύσεις ή αποταμιεύσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα. Η απαλλαγή από την εισφορά θα ισχύσει σε κάθε περίπτωση φυσικού προσώπου κατά την οποία τα εισοδήματα των κατηγοριών αυτών μεμονωμένα ή αθροιστικά θα υπερβούν ετησίως τα 12.000 ευρώ (στο έτος 2021 αν πρόκειται για μισθούς, επιδόματα και παροχές σε είδος που καταβάλλονται από επιχειρήσεις ή φορείς του ιδιωτικού τομέα ή στο έτος 2020 αν πρόκειται για τις λοιπές κατηγορίες εξαιρουμένων εισοδημάτων). Κι αυτό διότι όσοι έχουν ατομικά ετήσια εισοδήματα συνολικού ύψους μέχρι 12.000 ευρώ απαλλάσσονται ήδη εδώ και πολλά έτη από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και ως εκ τούτου δεν επηρεάζονται καθόλου από την εφαρμογή των ρυθμίσεων της τροπολογίας.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών, από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα απαλλαγούν το 2021 οι παρακάτω κατηγορίες εισοδημάτων, εφόσον μεμονωμένα ή αθροιστικά υπερβαίνουν σε ετήσια βάση τα 12.000 ευρώ (τα ετήσια εισοδήματα κάτω των 12.000 ευρώ απαλλάσσονται ήδη):
1) Οι μισθοί, τα ημερομίσθια, τα επιδόματα και οι παροχές σε είδος καθώς και κάθε άλλου είδους αμοιβές που καταβάλλονται τακτικά από την 1η-1-2021 έως την 31η-12-2021 σε κάθε εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος απασχολείται με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Στην περίπτωση αυτή υπάγονται και οι αμοιβές που λαμβάνουν μηνιαίως οι απασχολούμενοι με συμβάσεις παροχής υπηρεσιών και εκδίδοντες τιμολόγια παροχής υπηρεσιών από «μπλοκάκια». Υπάγονται επίσης και οι περιστασιακά απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα.
2) Τα καθαρά κέρδη από την ατομική άσκηση εμπορικής επιχείρησης, επιχείρησης παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριου επαγγέλματος, τα οποία αποκτώνται εντός του 2020.
3) Τα καθαρά κέρδη από την ατομική άσκηση αγροτικής δραστηριότητας, που αποκτώνται εντός του 2020.
4) Τα εισπραττόμενα εντός του 2020 ενοίκια ακινήτων.
5) Τα τεκμαρτά εισοδήματα από δωρεάν παραχώρηση ή ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτων, τα οποία αφορούν το έτος 2020.
6) Τα μερίσματα για τη χρήση του 2020. Στα μερίσματα περιλαμβάνονται τα εισοδήματα που προκύπτουν από μετοχές, ιδρυτικούς τίτλους, ή άλλα δικαιώματα συμμετοχής σε κέρδη, καθώς και τα εισοδήματα από άλλα εταιρικά δικαιώματα, στα οποία περιλαμβάνονται τα μερίδια, οι μερίδες συμπεριλαμβανομένων των προμερισμάτων και μαθηματικών αποθεματικών, οι συμμετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, οι διανομές των κερδών από κάθε είδους νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, καθώς και κάθε άλλο συναφές διανεμόμενο ποσό.
7) Οι τόκοι των τραπεζικών καταθέσεων που προκύπτουν εντός του 2020.
8) Οι τόκοι των συμφωνιών επαναγοράς (repos/ reverse repos), που προκύπτουν εντός του 2020.
9) Τα δικαιώματα που αφορούν το έτος 2020. Ο όρος «δικαιώματα» σημαίνει το εισόδημα που αποκτάται ως αντάλλαγμα για τη χρήση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή σε αντάλλαγμα πληροφοριών που αφορούν βιομηχανική, εμπορική ή επιστημονική πείρα, οι πληρωμές για τη χρήση βιομηχανικού, εμπορικού ή επιστημονικού εξοπλισμού, για τη χρήση τεχνικών μεθόδων παραγωγής, τεχνικής ή τεχνολογικής βοήθειας, τεχνογνωσίας (knowhow), αποτελεσμάτων ερευνών, αναδημοσίευσης άρθρων και μελετών, καθώς και οι πληρωμές για συμβουλευτικές υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά μέσω δικτύων πληροφορικής σε βάση δεδομένων επίλυσης προβλημάτων, την ηλεκτρονική λήψη (downloading) λογισμικού ηλεκτρονικού υπολογιστή.
10) Τα αποκτώμενα εντός του 2020 κέρδη από τη μεταβίβαση μεριδίων ή μερίδων σε προσωπικές εταιρείες.
11) Τα αποκτώμενα εντός του 2020 κέρδη από τη μεταβίβαση κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων ή εταιρικών ομολόγων.
12) Τα αποκτώμενα εντός του 2020 κέρδη από τη μεταβίβαση παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων.
13) Οι τόκοι ομολόγων ή έντοκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου που αποκτώνται εντός του 2020.
14) Τα αποκτώμενα εντός του 2020 κέρδη από την πώληση εισηγμένων μετοχών με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5%.
15) Τα αποκτηθέντα εντός του 2020 κέρδη από τη μεταβίβαση εισηγμένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1.1.2009).
16) Τα αφορολόγητα κέρδη που αποκτώνται εντός του 2020 από ημεδαπά ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΖ αμοιβαία κεφάλαια.
17) Τα αποκτώμενα εντός του 2020 κέρδη από την πώληση προϊόντων για την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη (άρθ. 71Α ν. 4172/2013).
18) Τα αποκτώμενα εντός του 2020 κέρδη από τη διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι 10 KW.
19) Τα εισπραττόμενα εντός του 2020 ποσά διατροφής.
20) Τα αποκτώμενα εντός του 2020 κέρδη από τη μεταβίβαση τίτλων φορολογικού κατοίκου χώρας με την οποία υπάρχει ΣΑΔΦ και είναι υπόχρεος για υποβολή δήλωσης από άλλη αιτία.
21) Το εντός του 2020 εισπραττόμενο ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης.
22) Οι εισπραττόμενες εντός του 2020 «πράσινες» και συνδεδεμένες αγροτικές ενισχύσεις μέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόμενες.
23) Οι λοιπές εισπραττόμενες εντός του 2020 εισοδηματικές αγροτικές ενισχύσεις.
24) Τα επιδόματα ειδικής επιδότησης ανεργίας που καταβλήθηκαν ή θα καταβληθούν φέτος σε απολυμένους πρώην εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα για την αντικατάσταση των εισοδηματικών απωλειών τους.
Πώς θα λειτουργήσει η «παγίδα» των τεκμηρίων
Σε περίπτωση κατά την οποία τα εισοδήματα του φορολογούμενου προσδιορίζονται με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, για να ισχύσει η απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης θα πρέπει ο φορολογούμενος να μην έχει φορολογηθεί τα προηγούμενα δύο χρόνια με βάση τα τεκμήρια.
Ειδικότερα:
α) Για όσους φορολογούμενους αποκτούν φέτος εισοδήματα μη προερχόμενα από μισθούς και συντάξεις και εντασσόμενα στην απαλλαγή, αν τα φορολογητέα εισοδήματα του έτους 2020 προσδιοριστούν με βάση τα τεκμήρια σε επίπεδα υψηλότερα από τα δηλωθέντα -κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που θα υποβάλουν το 2021 – η απαλλαγή θα ισχύσει μόνο εφόσον τα φορολογητέα εισοδήματα των δύο προηγούμενων ετών (2018 και 2019) δεν είχαν προσδιοριστεί σε επίπεδα υψηλότερα από τα δηλωθέντα,με βάση τα τεκμήρια.
β) Για όσους φορολογούμενους θα αποκτήσουν το 2021 εισοδήματα από μισθούς του ιδιωτικού τομέα τα οποία εντάσσονται στην απαλλαγή, αν τα φορολογητέα εισοδήματα του 2021 προσδιοριστούν το 2022 με βάση τα τεκμήρια, τότε για να μη χάσουν την απαλλαγή θα πρέπει τα φορολογητέα εισοδήματα των ετών 2019 και 2020 να μην έχουν προσδιοριστεί -κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων των ετών 2020 και 2021- σε επίπεδα υψηλότερα από τα δηλωθέντα, με βάση τα τεκμήρια.
