Skip to main content

Βρισκόμαστε στη μέση του μεγαλύτερου «τσουνάμι» χρέους

Ένα άνευ προηγουμένου κύμα συσσώρευσης δημόσιου και ιδιωτικού χρέους διανύει η παγκόσμια οικονομία. Την ίδια ώρα οι κυβερνήσεις παλεύουν ακόμα  να αντιμετωπίσουν  τον νέο κορωνοϊό.

 Δεν πρόκειται, ωστόσο, για την πρώτη φορά που το παγκόσμιο χρέος αυξάνεται σημαντικά.

Η παγκόσμια οικονομία έχει βιώσει τέσσερα κύματα συσσώρευσης χρέους από το 1970, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Περισσότερες από 100 χώρες έχουν βιώσει αυτά τα «κύματα» και, μέχρι στιγμής, πάντα κατέληγαν σε χρηματοοικονομικές κρίσεις για πολλές αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Το τέταρτο κύμα χρέους, στη μέση του οποίου βρισκόμαστε, ξεκίνησε το 2010, προτού δηλαδή ξεσπάσει η υγειονομική κρίση.  Και ήδη από τότε φαινόταν να είναι το χειρότερο κύμα.

«Το μέγεθος, η ταχύτητα και το εύρος του τελευταίου κύματος χρέους θα πρέπει να μας απασχολεί όλους», δήλωσε ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μαλπς .

Φούσκα χρέους

Έκτοτε, ο δανεισμός των κυβερνήσεων αυξήθηκε καθώς οι χώρες αγωνίζονται να κρατήσουν «όρθιες»  τις οικονομίες τους την ώρα που πολλά μέρη του πλανήτη βρίσκονται υπό καθεστώς lockdown.

Τον Νοέμβριο του 2020, το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών προέβλεψε ότι το παγκόσμιο χρέος θα ανέβει στα 277 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος του ίδιου έτους, ποσό που θα ισοδυναμεί με το 365% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Στην έκθεσή του «Fiscal Monitor», το ΔΝΤ υπολογίζει στα 14 τρισ. δολάρια τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης στα οποία έχουν μέχρι τώρα προβεί οι κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουν την κρίση της πανδημίας, τα οποία όμως με τη σειρά τους εκτίναξαν το παγκόσμιο χρέος στο 98% του παγκόσμιου ΑΕΠ στα τέλη του 2020 από 84% που ήταν πριν από την πανδημία. Σε συνδυασμό με νομισματικά πακέτα που εφαρμόζονται, το δημόσιο χρέος  προβλέπεται να φτάσει σε επίπεδο ρεκόρ, περίπου 100% του ΑΕΠ έως το 2025.

Μαθήματα από το παρελθόν

Η ιστορία έχει δείξει ότι δεν είναι ασυνήθιστο οι χώρες να μπορούν να δανείζονται ακόμη και όταν ο κίνδυνος είναι υψηλός.

Τα δεδομένα του παρελθόντας είναι ζωτικής σημασίας για την πρόβλεψη των μελλοντικών πιθανών τάσεων και το χρέος της κυβέρνησης αποτελεί βασικό οδηγό για την οικονομική υγεία.

Το εργαλείο DataMapper του ΔΝΤ περιλαμβάνει δεδομένα για το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950 και έχει ένα διαδραστικό χρονοδιάγραμμα που δείχνει πώς έχει αλλάξει ο χάρτης του κόσμου για τις δεκαετίες.

Το 1950, για παράδειγμα, το δημόσιο χρέος στις Ηνωμένες Πολιτείες ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν 78,2% – χρονιά κατά την οποία ο πόλεμος της Κορέας ενίσχυσε την ανάπτυξη και το χρέος στη χώρα, σύμφωνα με το The Balance.

Στη μάχη κατά της πανδημίας, οι προβλέψεις εκτιμούν ότι η οικονομία θα ανακάμψει μόλις χορηγηθούν τα εμβόλια στον πληθυσμό. Υποστηρίζεται όμως ακόμη ότι οι προοπτικές δανεισμού είναι πιο δύσκολο να προβλεφθούν.

«Αυτά τα αυξανόμενα χρέη είναι διαχειρίσιμα χάρη σε μια εκτεταμένη περίοδο χαμηλών επιτοκίων και χαλαρής νομισματικής πολιτικής», δήλωσε ο δημοσιογράφος Μάρκους Λου σ το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. «Αλλά αν αυτό είναι βιώσιμο ή όχι, πρέπει να δούμε», πρόσθεσε.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από WEFORUM