Από την έντυπη έκδοση
Του Γιάννη Κανουπάκη
[email protected]
Σε πυλώνα της ελληνικής οικονομίας αναδεικνύονται, για άλλη μια φορά, οι εξαγωγές που πέτυχαν νέο ιστορικό ρεκόρ το 2017. Παρά τις δυσμενείς συνθήκες που επικράτησαν, κυρίως, στο πρώτο μισό του περασμένου έτους, η συνολική αξία τους ανήλθε στα 28,83 δισ. από 25,46 δισ. το αντίστοιχο διάστημα του 2016. Ακόμη και χωρίς τα πετρελαιοειδή ενισχύθηκαν κατά 7,1% ή 1,32 δισ., φτάνοντας στα 19,98 από 18,65 δισ.
Σε σχέση με το 2008, οπότε και άρχισε η κρίση στη χώρα μας, η αξία των εξαγωγών, πέρυσι, προκύπτει ενισχυμένη κατά 35,7%. Την ίδια ώρα, πτωτική παρουσιάζεται με τα χρόνια και η πορεία των, κατά τα άλλα, υψηλών -σε σχέση με τις εξαγωγές- εισαγωγών, επηρεάζοντας, αναλόγως, και το εμπορικό ισοζύγιο. Το 2008 η συνολική αξία των εισαγωγών ήταν 65,53 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το εμπορικό ισοζύγιο να είναι αρνητικό κατά 44,30 δισ. Το 2017 εισήχθησαν προϊόντα συνολικής αξίας 50,25 δισ. έναντι 44,18 δισ. κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2016, παρουσιάζοντας αύξηση 13,7%, ενώ το εμπορικό έλλειμμα ανήλθε σε 21,42 δισ. έναντι 18,72 δισ. έναν χρόνο νωρίτερα, παρουσιάζοντας αύξηση 14,4%.
Συγκεκριμένα, με βάση τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ανάλυση του ΠΣΕ και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ) αποκαλύπτει ότι οι εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2017 ανήλθαν στα 28,83 δισ. από 25,46 δισ. το αντίστοιχο διάστημα του 2016. Το προηγούμενο ρεκόρ εξωστρέφειας ήταν το 2012, όταν η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών είχε φτάσει στα 27,34 δισ. Αναλόγως, νέο ρεκόρ κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές και χωρίς να υπολογιστούν τα πετρελαιοειδή. Συγκεκριμένα, η αξία των εξαγωγών με εξαίρεση τα πετρελαιοειδή στο σύνολο του 2017 ενισχύθηκε κατά 7,1% ή κατά 1,32 δισ. και έφτασε στα 19,98 δισ. από 18,65 δισ.
Οι αναλυτές εκτιμούν πως το θετικό «μομέντουμ» αποτυπώθηκε και στις εξαγωγές του Δεκεμβρίου του 2017, όπου η συνολική αξία των εξαγωγών ανήλθε στα 2,61 δισ. έναντι 2,33 δισ. τον Δεκέμβριο του 2016, καταγράφοντας αύξηση 12,1%. Θετικό ήταν το πρόσημο και χωρίς τα πετρελαιοειδή, με τις εξαγωγές να αυξάνονται κατά 8,1% ή κατά 132,9 εκατ. ευρώ και να φτάνουν στο 1,77 δισ. από 1,64 δισ. τον Δεκέμβριο του 2016.
Η πορεία ανά περιοχές
Όσον αφορά την πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Δεκέμβριο, παρατηρείται σημαντική άνοδος προς όλους τους προορισμούς. Έτσι, η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι αυξημένη τόσο προς τις Χώρες της Ε.Ε. (+10,8%) όσο και προς τις Τρίτες Χώρες (+13,6%). Παρόμοια είναι η εικόνα όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, με τις εξαγωγές να καταγράφουν άνοδο τόσο προς τις Χώρες της Ε.Ε. (+7,8%) όσο και προς τις Τρίτες Χώρες (+8,6%). Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών διαμορφώθηκε στο 50,4 % από 51% τον Δεκέμβριο του 2016, ενώ το μερίδιο των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες αυξήθηκε στο 49,6% από 49%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο διαμορφώνεται στα επίπεδα του 65%-35% υπέρ των κρατών-μελών της Ε.Ε.
Πτώση σε ποτά – καπνό
Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, μόλις ένας κλάδος εμφάνισε αρνητικό πρόσημο τον Δεκέμβριο του 2017 (ποτά – καπνός: -15,4%). Οι υπόλοιποι κλάδοι κατέγραψαν άνοδο, με κάποιους να σημειώνουν αξιόλογη αύξηση, όπως τα πετρελαιοειδή-καύσιμα (+20,6%), οι πρώτες ύλες (+20,7%) και τα λάδια (+93,3%). Σε επίπεδο 12μήνου, τέσσερις κλάδοι κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι (μηχανήματα, λάδια, εμπιστευτικά προϊόντα και ποτά & καπνός). Στον αντίποδα σημαντική άνοδο παρουσιάζουν τα πετρελαιοειδή/καύσιμα (+29,8%), οι πρώτες ύλες (+26,5%), τα βιομηχανικά προϊόντα (+16,6%) και τα χημικά (+12%), κλάδοι οι οποίοι διατηρούν τη δυναμική τους.
Εισαγωγές
Την ίδια ώρα, κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2017 στην Ελλάδα εισήχθησαν προϊόντα συνολικής αξίας 50,25 δισ. έναντι 44,18 δισ. κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2016, παρουσιάζοντας αύξηση 13,7%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή οι εισαγωγές αυξήθηκαν στα 38,40 δισ. από 34,89 δισ., δηλαδή κατά 3,51 δισ. ή κατά 10,1%. Ενισχυμένες κατά 6,8% ήταν οι εισαγωγές τον Δεκέμβριο του 2017, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 4,21 δισ. έναντι 3,94 δισ. κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2016. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αυξήθηκαν 3,01 στα δισ. από 2,83 δισ., δηλαδή κατά 180,2 εκατ. ευρώ ή κατά 6,4%.
ΣΕΒΕ: Χαμηλή προστιθέμενη αξία
Της Βάσως Βεγίρη
Οι εξαγωγικές επιδόσεις της Ελλάδας το 2017 ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικές, γεμίζοντας αισιοδοξία την εξωστρεφή κοινότητα της χώρας, ωστόσο το σημαντικότερο πρόβλημα των ελληνικών εξαγωγών είναι η χαμηλή προστιθέμενη αξία, επισημαίνει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), σχολιάζοντας τα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ.Σύμφωνα με αυτά, επισημαίνει ο ΣΕΒΕ, οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν στο ποσό των 28,8 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας την εξαγωγική επίδοση τόσο του 2014 όταν οι εξαγωγές ανήλθαν σε 27,1 δισ. ευρώ όσο και του 2012 όταν αυτές ανήλθαν σε 27,6 δισ. ευρώ.
«Ωστόσο, η θετική αυτή εξέλιξη συνοδεύτηκε από ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών. Όπως παρουσιάζουν τα προσωρινά στοιχεία, οι εισαγωγές της χώρας σημείωσαν επίσης ρεκόρ, καθώς σε αξία ανήλθαν στα 50,3 δισ. διαγράφοντας αύξηση 13,7% σε ετήσια βάση. Γίνεται έτσι αντιληπτό το σημαντικότερο πρόβλημα των ελληνικών εξαγωγών, η χαμηλή προστιθέμενη αξία, η οποία δημιουργεί σημαντικό μειονέκτημα έναντι του διεθνούς ανταγωνισμού για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Για να υιοθετήσουμε ένα στρατηγικό πλάνο οικονομικής ανάπτυξης πρέπει να βελτιώσουμε το εμπορικό μας ισοζύγιο, μέσω αύξησης των εξαγωγών και υποκατάστασης των εισαγωγών από προϊόντα που παράγονται εγχώρια.
Καθοριστικός ο κλάδος των καυσίμων στην εξωστρέφεια της χώρας
Αναμφισβήτητος πρωταγωνιστής της 7ετίας 2008-2014 για τις ελληνικές εξαγωγές είναι ο κλάδος των καυσίμων, που πλέον αντιστοιχεί στο 38,52% των συνολικών εξαγωγών της χώρας (έναντι ποσοστού 21,64% το 2008). Μάλιστα, η βαρύτητα των καυσίμων στον υπολογισμό των συνολικών εξαγωγών ήταν τέτοια, που οδηγούσε, συχνά, στην εξαίρεση ειδικά των πετρελαιοειδών, προκειμένου να αποτυπωθεί ευκρινέστερα η πορεία των άλλων κλάδων.
Η αξία των εξαγωγών καυσίμων, μετά και την ενσωμάτωση σχετικών Κοινοτικών Οδηγιών περί υπολογισμού εξαγωγών πετρελαιοειδών στο εθνικό δίκαιο (2010), αυξήθηκε την περίοδο 2008-2014 κατά 126,45% (με ετήσιους ρυθμούς μεταβολής +18,23%). Η καλύτερη επίδοση σε όρους αξίας εξαγωγών καταγράφεται το 2013, με 10,88 δισ. ευρώ (επί συνόλου εξαγωγών 27,3 δισ. ευρώ). Αντίστοιχα, ο όγκος εξαγωγών καυσίμων αυξήθηκε κατά 102,97%, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής +12,77%, σε 17,7 εκατ. τόνους έναντι 8,7 εκατ. τόνων το 2008. Χαρακτηριστικό είναι ότι η καλύτερη επίδοση στις εξαγωγές καυσίμων καταγράφεται το 2014 (17,7 εκατ. τόνοι). Ο κλάδος των Καυσίμων (πετρελαιοειδή, βουτάνιο, ηλεκτρική ενέργεια) αποτελεί την τελευταία 10ετία τον μεγαλύτερο κλάδο της ελληνικής οικονομίας σε όρους εξαγωγών, την ώρα που η συνολική συνεισφορά των υπόλοιπων βιομηχανικών κλάδων (με εξαίρεση τα Τρόφιμα-Ποτά) περιορίζεται στο 44,4% του συνόλου και τα αμιγώς βιομηχανικά προϊόντα στο 13,83%.
Έχει σημασία να καταγράψουμε ότι το 2014, χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές είχαν οριακή αύξηση κατά 0,1%. Από εκεί και πέρα το 2015, χωρίς τα πετρελαιοειδή, προκύπτει αύξηση της τάξης του 8,2% στα 18,28 δισ. ευρώ, έναντι 16,9 δισ. ευρώ το 2014. Το 2016, πάλι, χωρίς τα πετρελαιοειδή, προκύπτει αύξηση εξαγωγών κατά 1,2% ή κατά 225,5 εκατ. , στα 18,59 δισ. (από 18,36 δισ. το 2015). Την περσινή χρονιά, χωρίς τα καύσιμα, η αξία των εξαγωγών ενισχύθηκε κατά 7,1% ή κατά 1,32 δισ. ευρώ και έφθασε στα 19,98 δισ. ευρώ από 18,65 δισ. ευρώ.
