Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Την ετήσια άσκηση διαφάνειας προς τις τράπεζες -και τις ελληνικές-, η οποία αυτή τη φορά συμπίπτει χρονικά με τη διαμόρφωση των όρων των stress tests και ως εκ τούτου αναμένεται να τα επηρεάσει, ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA).
Τον Νοέμβριο του 2019 μαζί με την έκθεση αξιολόγησης κινδύνου, η EBA θα δημοσιοποιήσει 52,2 εκατ. στοιχεία για περίπου 130 ευρωπαϊκές τράπεζες. Τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτουν κεφαλαιακές θέσεις, financial assets, ποσοτικοποιημένη έκθεση κινδύνου, έκθεση σε κρατικά ομόλογα και ποιότητα ενεργητικού, όλα δηλαδή τα στοιχεία εκείνα τα οποία εξετάζει και το stress test των τραπεζών.
Την ίδια εποχή διαμορφώνονται και τα στοιχεία που αφορούν τα stress tests των τραπεζών και έτσι τα στοιχεία του κινδύνου εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν τις μεταβλητές τους. Ιδιαίτερα σε χώρες όπως η δική μας, που οι τράπεζες τηρούν εύθραυστη ισορροπία, τα στοιχεία διαφάνειας ενδέχεται να διαμορφώσουν καλύτερα ή χειρότερα δεδομένα σε ό,τι αφορά τα stress tests για τις ελληνικές τράπεζες.
Η άσκηση διαφάνειας της αρχής στηρίζεται αποκλειστικά σε στοιχεία που έχουν δοθεί από τις εποπτικές αρχές πράγμα το οποίο περιορίζει στο ελάχιστο τον χρόνο και τη διαδικασία που θα έχουν οι τράπεζες προκειμένου να προσκομίσουν αυτές τελικώς τα στοιχεία.
Οι ασκήσεις αυτές πραγματοποιούνται ετησίως και αποτελούν κομμάτι των προσπαθειών της ΕΒΑ να παρακολουθεί τους κινδύνους και τα τρωτά σημεία και να ενισχύσει την πειθαρχία της αγοράς.
Τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτουν πόσο εκτεθειμένες είναι οι τράπεζες σε κάποιους κινδύνους και εξ αυτού του λόγου επηρεάζονται και οι λοιπές λειτουργίες τους. Έτσι, εάν και εφόσον εντοπιστούν τρωτά σημεία θα συνυπολογιστούν στον τρόπο με τον οποίο θα ζητηθούν τα στοιχεία για τα stress tests. Τι ακριβώς θα ζητηθεί για τα stress tests θα γίνει γνωστό τον Ιανουάριο με Φεβρουάριο, ενώ τα stress tests θα διενεργηθούν με στοιχεία που αφορούν το τέλος του έτους.
Από φέτος η άσκηση διαφάνειας αυστηροποιείται και θα αποκαλύπτει στοιχεία με τριμηνιαία συχνότητα, αντί για εξάμηνο, με στόχο να παρέχει στους χρήστες λεπτομερέστερα εποπτικά στοιχεία για ανάλυση σε πιο μεγάλη χρονική τακτικότητα των στοιχείων αυτών.
Η ΕΒΑ παρέχει μια πιο λεπτομερή επισκόπηση του χρηματοοικονομικού ενεργητικού των τραπεζών και των περιουσιακών στοιχείων σταθμισμένου κινδύνου. Για τα στοιχεία σταθμισμένου κινδύνου λαμβάνονται, όπως είναι φυσικό, υπόψη και τα στοιχεία της οικονομίας της χώρας στην οποία λειτουργούν τα πιστωτικά ιδρύματα.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών ξεκίνησε ήδη την επαφή με τα πιστωτικά ιδρύματα για το συγκεκριμένο report τα στοιχεία και την πιστοποίηση και αναμένει να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα της άσκησης ως το τέλος Νοεμβρίου μαζί με την ετήσια έκθεση αξιολόγησης κινδύνου.
Η επικινδυνότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος μιας χώρας δείχνει να αποτελεί πολύ σημαντικό θέμα για την EBA.
Ευθύνη
Για την Αρχή τα στοιχεία που αφορούν τις τράπεζες αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ευθύνης που έχει η Αρχή για την παρακολούθηση των κινδύνων και των τρωτών σημείων, αλλά και για τη διαχείριση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας στην ενιαία αγορά.
Παρ’ όλα αυτά οι τράπεζες χαρακτηρίζουν την άσκηση διαφάνειας ως έναν ακόμα περιοριστικό παράγοντα στη λειτουργία των πιστωτικών ιδρυμάτων που όπως αναφέρουν καθιστά τελικώς τις τράπεζες πιο προβληματικές έναντι του ανταγωνισμού που προκαλείται και αναπτύσσεται από τους κολοσσούς που εισέρχονται με απλά συστήματα στις πληρωμές.
Τραπεζικοί παράγοντες σημειώνουν πως οι απαιτήσεις για τις τράπεζες διαρκώς ενισχύονται μέσω των ασκήσεων και των απαιτήσεων της Βασιλείας καθιστώντας τα πιστωτικά ιδρύματα όλο και λιγότερο ανταγωνιστικά σε σχέση με εναλλακτικά ιδρύματα πληρωμής.
