Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
«Παράθυρο» χαλάρωσης του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για τις χώρες που επιβαρύνονται από το κύμα των προσφύγων άνοιξε στην Ευρωζώνη με πρωτοβουλία της λουξεμβουργιανής προεδρίας και κατόπιν σχετικού αιτήματος της Ιταλίας, της Αυστρίας και της Ιρλανδίας.
Από την εξέλιξη αυτή μπορεί να επωφεληθεί και η Ελλάδα σε περίπτωση που κριθεί τελικά ότι πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν το πρόσθετο οικονομικό κόστος για τους προϋπολογισμούς, αλλά και οι επιπτώσεις σε τομείς όπως η απασχόληση.
Το όλο θέμα απασχόλησε τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. την Παρασκευή και το Σάββατο στο Λουξεμβούργο, όπου ανατέθηκε στην Κομισιόν να εξετάσει τις επιπτώσεις και να υποβάλει εισήγηση στα κράτη – μέλη.
Οπως επισήμανε ο προεδρεύων του Εcofin υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου, Πιερ Γκραμένια, το προσφυγικό πρόβλημα δεν πρόκειται να επιλυθεί βραχυπρόθεσμα, κάτι που σημαίνει ότι σε επίπεδο Ε.Ε. θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν τα κοινωνικά προβλήματα σε σχέση με την απασχόληση, την εκπαίδευση, την άμυνα και την ασφάλεια, τα οποία θα έχουν επίπτωση στους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών – μελών.
Oπως είπε ο υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου, πολλές χώρες ζήτησαν να απομονωθούν οι πρόσθετες δαπάνες και να μη ληφθούν υπ’ όψιν στον υπολογισμό των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους, στο πλαίσιο της εφαρμογής των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Ειδικότερα ζητήθηκε από την Επιτροπή να αποφανθεί το συντομότερο, κατά πάσα πιθανότητα στην προσεχή συνεδρίαση του Ecofin (5-6 Οκτωβρίου), κατά πόσο η προσφυγική κρίση μπορεί να εκληφθεί ως «εξαιρετική περίσταση», σύμφωνα με τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας.
Το άρθρο 3 παράγραφος 3β του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης επισημαίνει ότι ο όρος «εξαιρετικές περιστάσεις» αναφέρεται σε περίπτωση ασυνήθιστου γεγονότος το οποίο εκφεύγει του ελέγχου του ενδιαφερόμενου κράτους, το οποίο έχει σημαντική επίπτωση στη δημοσιονομική πολιτική της γενικής κυβέρνησης. Στην περίπτωση αυτή το εν λόγω κράτος μπορεί προσωρινά να αποκλίνει από τον αντίστοιχο μεσοπρόθεσμο στόχο του ή από την πορεία προσαρμογής για την επίτευξή του.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών του Λουξεμβούργου, Πιερ Γκραμένια, δύο διεθνείς οργανισμοί έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να συμβάλουν στη χρηματοδότηση των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν για τις επιπτώσεις της προσφυγικής κρίσης: η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (με αξιωματούχους της οποίας οι υπουργοί είχαν συζητήσεις κατά το γεύμα εργασίας που προηγήθηκε της άτυπης συνεδρίασης του Eurogroup στις 11 Σεπτεμβρίου) και η Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEB).
Ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί διαβεβαίωσε ότι η Κομισιόν, ως θεματοφύλακας της συνθήκης, θα προχωρήσει σε μια ενδελεχή ανάλυση της κατάστασης και των πιθανών επιπτώσεων τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο και θα υποβάλει τις προτάσεις της.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι την πρόθεσή της να συνδράμει με δάνεια τα κράτη – μέλη για την αντιμετώπιση του προσφυγικού εξέφρασε και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), με τον πρόεδρό της Βέρνερ Χόιερ να παρομοιάζει την παρούσα κατάσταση με εκείνη της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου. Οπως είπε, η ΕΤΕπ θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει υποδομές φιλοξενίας για τους πρόσφυγες, κυρίως σε κτήρια και σχολεία.
Πρόταση εξαίρεσης δαπανών
Τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε οικονομική αποτίμηση των επιπτώσεων της προσφυγικής κρίσης, όπως ανακοίνωσε ο Πιερ Γκραμένια, υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου, που έχει αυτήν τη στιγμή την προεδρία της Ε.Ε.
Ο κ. Γκραμένια τόνισε πως δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν άμεσα αποφάσεις, καθώς υπάρχουν αρκετά ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν, τα οποία συνδέονται με την εργασία, την εκπαίδευση, την άμυνα και την ασφάλεια. «Ολες αυτές οι πτυχές θα έχουν επίπτωση τόσο στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. όσο και στους εθνικούς προϋπολογισμούς» υπογράμμισε.
Η προεδρία, αλλά και αρκετά κράτη – μέλη προτείνουν οι κρατικές δαπάνες που σχετίζονται με την προσφυγική κρίση να εξαιρούνται από τους κανόνες της Ε.Ε. για τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Καλούν δε την Κομισιόν να αναλύσει σε ποιο βαθμό η προσφυγική κρίση θα μπορούσε να θεωρηθεί «έκτακτη περίπτωση» στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
«Θεωρώ ότι δεδομένου του αριθμού των προσφύγων και του ύψους των οικονομικών πόρων που απαιτούνται, έχουμε μία έκτακτη περίσταση» τόνισε ο κ. Γκραμένια. Aπό την πλευρά του ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί τόνισε ότι η Επιτροπή εφαρμόζει τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης «με συνέπεια» σε όλα τα κράτη – μέλη, αλλά και λαμβάνει πάντα υπ’ όψιν της τις ιδιαίτερες, έκτακτες καταστάσεις. Σημείωσε δε πως η Κομισιόν θα παραδώσει την αποτίμησή της «εγκαίρως».
