Από την έντυπη έκδοση
Της Νένας Μαλλιάρα
[email protected]
Τεράστιο βάρος στην έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ρίχνουν οι θεσμοί εν όψει της έναρξης της τρίτης αξιολόγησης.
Το θέμα ανάγεται σε μείζον για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες, με την ΕΚΤ (SSM) να συνδέει τους πλειστηριασμούς αφενός με το ζητούμενο της ανάκτησης ενεχύρων από τις τράπεζες, αφετέρου με την πάταξη των στρατηγικών κακοπληρωτών και την επιδιωκόμενη αποκατάσταση κουλτούρας πληρωμών. Σημειώνεται ότι με βάση τους επιχειρησιακούς στόχους που έχουν στείλει στον SSM, οι ελληνικές τράπεζες έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά τους κατά 11,5 δισ. ευρώ μέσω ρευστοποιήσεων (πλειστηριασμών) στο διάστημα από τον Ιούνιο 2016 έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2019.
Αν και η πλατφόρμα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών είναι έτοιμη και βάσει της μνημονιακής υποχρέωσης θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει να λειτουργεί από την 1η Σεπτεμβρίου, οι παρατάσεις είναι συνεχείς. Ως αποτέλεσμα, ο ανωτέρω στόχος των 11,5 δισ. ευρώ θα πρέπει να υλοποιηθεί μέσα στην προσεχή διετία, αφού οι πρώτοι πλειστηριασμοί αναμένεται να ξεκινήσουν στα τέλη Νοεμβρίου – αρχές Δεκεμβρίου 2017.
Οι τράπεζες, όπως ανέφεραν σε ΕΚΤ, SSM και ΔΝΤ κατά τις πρόσφατες συναντήσεις τους όπου τέθηκαν «στον τοίχο» για το θέμα των πλειστηριασμών, είναι έτοιμες να ξεκινήσουν τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Η εκκίνηση, ωστόσο, εξαρτάται πλέον από τους συμβολαιογράφους, τους οποίους η κυβέρνηση έχει αφήσει εκτεθειμένους σε πάσης φύσεως προπηλακισμούς, πετώντας σε αυτούς το «μπαλάκι» της εφαρμογής μιας μνημονιακής δέσμευσης.
Οι συμβολαιογράφοι
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει περάσει τροπολογία με την οποία η ευθύνη για τη λειτουργία, αλλά και τη χρηματοδότηση της πλατφόρμας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών εναπόκειται στους συμβολαιογραφικούς συλλόγους της χώρας. Κατόπιν αυτού, οι συμβολαιογράφοι καλούνται να υλοποιήσουν το μηχανογραφικό σύστημα και να εγγραφούν σε μητρώο για τη διενέργεια των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Πρόκειται για μια διαδικασία που μπορεί να προκαλέσει νέες πολύμηνες καθυστερήσεις στην έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και που ευνόητα δεν μπορεί να αφεθεί στη διακριτική ευχέρεια των συμβολαιογράφων όταν αυτοί στοχοποιούνται, ασκώντας το επάγγελμά τους. Είναι ενδεικτικό ότι από τους εννέα συμβολαιογραφικούς συλλόγους της χώρας, οι πέντε έχουν αποφασίσει με γενικές συνελεύσεις τους να απέχουν από πλειστηριασμούς, ηλεκτρονικούς ή μη.
Το θέμα έχει τεθεί από τους θεσμούς στην κυβέρνηση και σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ζητηθεί όποιες επιπλέον νομοθετικές παρεμβάσεις που κρίνονται απαραίτητες ώστε να προχωρήσουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Κατόπιν αυτού, είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο, με πρόβλεψη νόμου να θεωρηθούν αυτομάτως εγγεγραμμένοι σε μητρώο όλοι οι συμβολαιογράφοι χωρίς να χρειάζεται η ανακοίνωση του ονόματος του συμβολαιογράφου που θα διενεργεί τον κάθε πλειστηριασμό.
Την ανάγκη αυτή δείχνουν και οι αντιδράσεις από τους συμβολαιογράφους στις ματαιώσεις των πλειστηριασμών κάθε Τετάρτη από μέλη «συλλογικοτήτων» στα Ειρηνοδικεία. Αμφισβητώντας, για πρώτη φορά ανοιχτά, τους σκοπούς των «συλλογικοτήτων», με επιστολή του την περασμένη εβδομάδα, το διοικητικό συμβούλιο του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών-Πειραιώς-Αιγαίου & Δωδεκανήσου καταδίκασε τις «επανειλημμένες επιθέσεις των αυτοαποκαλούμενων “συλλογικοτήτων” σε συμβολαιογράφους» και έθεσε ερωτηματικά για το ποιους προστατεύουν πραγματικά με τις ματαιώσεις των πλειστηριασμών.
Ανάρτηση πίνακα
Όπως τονίζουν στην επιστολή τους οι συμβολαιογράφοι, οι δύο πλειστηριασμοί που ματαιώθηκαν την προηγούμενη Τετάρτη στο Χαλάνδρι και στο Ρουφ, αφορούν ακίνητα ευκατάστατων οικονομικά πολιτών και συγκεκριμένα επιχειρηματιών, για οφειλές από 1,2 εκατ. ευρώ έως 2 εκατ. ευρώ. «Στην κρίση του καθενός είναι εάν με τις ματαιώσεις των έως άνω πλειστηριασμών προστατεύεται ο οικονομικά ασθενέστερος», λένε οι συμβολαιογράφοι, οι οποίοι πλέον προτίθενται κάθε Τετάρτη να αναρτούν πίνακα με τα ακίνητα που θα εκπλειστηριάζονται προκειμένου να αποδεικνύουν ότι δεν αφορούν την πρώτη κατοικία.
Η κουλτούρα
Σημειώνεται ότι αυτό που έχουν διαμηνύσει εξαρχής, αλλά και τελευταία πολύ αυστηρά, οι θεσμοί είναι ότι μέσω των καταναγκαστικών μέτρων είσπραξης οφειλών, όπως οι πλειστηριασμοί, επιβάλλεται να αποκατασταθεί κουλτούρα πληρωμών. Όπως τονίζουν, η απουσία μέτρων καταναγκασμού ενθαρρύνει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και αποβαίνει εις βάρος των συνεπών δανειοληπτών και των καταθετών. Σημειώνεται ότι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, δηλαδή όσοι έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώσουν τα χρέη τους, αλλά το αποφεύγουν εκμεταλλευόμενοι καταχρηστικά νόμους για την προστασία πραγματικά αδύναμων οφειλετών ή ασκώντας πιέσεις για τη ματαίωση πλειστηριασμών, έχουν υπολογιστεί στο περίπου 25% των δανειοληπτών με μη εξυπηρετούμενα δάνεια.