Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Χαμηλώνουν τον πήχη των προσδοκιών για το αποτέλεσμα της σημερινής συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ οι αναλυτές, την ώρα που φουντώνει η συζήτηση για την ανάγκη χαλάρωσης του Συμφώνου Σταθερότητας, καθώς η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η γερμανική, βρίσκεται στα πρόθυρα ύφεσης.
Ο απερχόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, είχε τον Ιούνιο επιβεβαιώσει πως η κεντρική τράπεζα εξετάζει το ενδεχόμενο νέας μείωσης των ήδη αρνητικών επιτοκίων και την επανέναρξη του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, λόγω του πολύ χαμηλού πληθωρισμού και της ασθενικής ανάπτυξης. Τα δυσοίωνα μακροοικονομικά δεδομένα για τις προοπτικές των μεγάλων οικονομιών της Ευρωζώνης, κυρίως της γερμανικής οικονομίας, κατέστησαν σχεδόν σίγουρη μια νέα απόφαση για μείωση των επιτοκίων. Ωστόσο τον τελευταίο καιρό πολλά από τα μέλη της ΕΚΤ αμφισβήτησαν δημοσίως τη σκοπιμότητα ενός νέου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.
«Κατά τη γνώμη μου, με βάση τα τρέχοντα στοιχεία, είναι πολύ νωρίς για ένα τεράστιο πακέτο», είχε πρόσφατα δηλώσει σε συνέντευξή της, η οποία είχε αναρτηθεί και στον ιστότοπο της ΕΚΤ, η Σαμπίνε Λαουτενσλάγκερ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο κεντρικός τραπεζίτης της Ολλανδίας Κλάας Κνοτ, αν και είχε παραδεχτεί πως στην περίπτωση αποπληθωρισμού «το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων είναι το κατάλληλο εργαλείο», «δεν υπάρχει ανάγκη για κάτι τέτοιο αυτή τη στιγμή κατά την εκτίμησή μου όσον αφορά τις προοπτικές του πληθωρισμού».
Ανάλογες δηλώσεις έχουν κάνει πρόσφατα και ο πρόεδρος της Τράπεζας της Γαλλίας Βιλερουά ντε Γκαλό, ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Εσθονίας Μάντις Μιουλ, αλλά και ο πρόεδρος της Bundesbank Γενς Βάιτμαν.
Οι δηλώσεις αυτές κάνουν επιφυλακτικούς πολλούς αναλυτές όσον αφορά το ενδεχόμενο ενός QE2. Για να κλείσει το 0,5% χάσμα του πληθωρισμού από τον στόχο του 2% θα χρειαστούν τουλάχιστον 600 δισ. ευρώ στην περίπτωση ενός QE2.
Δεν είναι όμως μόνο οι αναλυτές. Πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες διαμαρτύρονται επισήμως για τα μηδενικά επιτόκια, τα οποία επηρεάζουν τις καταθέσεις και τις αποταμιεύσεις των μικροεπενδυτών.
Ένα νέο QE δεν θεωρείται ούτως ή άλλως αρκετό για να αποτρέψει από μόνο του τις τάσεις ύφεσης στην οικονομία. Γι’ αυτό έχει ανοίξει συζήτηση για πιθανές αλλαγές στο αυστηρό Σύμφωνο Σταθερότητας, πολύ δε περισσότερο που η ύφεση απειλεί πλέον την «άτρωτη» μέχρι χθες Γερμανία.
Το Ινστιτούτο του Κιέλου (IfW) ανακοίνωσε ότι η γερμανική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 0,3% το τρίτο τρίμηνο, μετά την αρνητική ανάπτυξη κατά 0,1% το προηγούμενο τρίμηνο. Για το 2019 η γερμανική οικονομία εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί κατά 0,4% από το αρχικό 0,6%.
Το ινστιτούτο RWI προβλέπει επίσης ανάπτυξη 0,4% για φέτος από το αρχικό 0,8%.
Το ενδεχόμενο αλλαγών στο Σύμφωνο Σταθερότητας θα τεθεί προς συζήτηση στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης το Σάββατο στο Ελσίνκι.
