Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Προς ένα πακέτο μέτρων στήριξης φαίνεται να συγκλίνουν οι διαμορφωτές πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που θα περιλαμβάνει μείωση των επιτοκίων, τη δέσμευση ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και αποζημίωση στις τράπεζες προκειμένου να καλυφθεί ο δυσμενής αντίκτυπος από τα αρνητικά επιτόκια, όπως αποκλειστικά αποκάλυψε το Reuters, επικαλούμενο πέντε πηγές, εν όψει της συνεδρίασής της κεντρικής τράπεζας στις 12 Σεπτεμβρίου.
Επίσης, πολλοί διαμορφωτές νομισματικής πολιτικής τάσσονται υπέρ της επανέναρξης προγράμματος αγοράς ενεργητικού, ένα πολύ πιο δυναμικό «όπλο», όμως η αντίθεση από ορισμένες χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά καθιστά πολύ πιο δύσκολη την απόφαση επ’ αυτού του θέματος, όπως ανέφερε μία από τις πηγές που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της. Εκπρόσωπος της ΕΚΤ απέφυγε να σχολιάσει, με τις πηγές να διευκρινίζουν ότι δεν έχει ληφθεί ακόμη καμία απόφαση, ούτε και για το μέγεθος της επιτοκιακής μείωσης.
Με την ανάπτυξη της οικονομίας να επιβραδύνεται την ώρα που κλιμακώνεται ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, η ΕΚΤ προσανατολίζεται στο να ανακοινώσει περισσότερα μέτρα στήριξης μετά τη συνεδρίαση της 12ης Σεπτεμβρίου, αφήνοντας προς το παρόν τις αγορές να διερωτώνται για τη σύνθεση των νέων μέτρων. Είναι ωστόσο πολύ σημαντικό για την ΕΚΤ να αφήσει ορισμένα εργαλεία της αχρησιμοποίητα για την Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία θα αναλάβει τα ηνία από τον νυν διοικητή Μάριο Ντράγκι την 1η Νοεμβρίου.
Οι πηγές ανέφεραν ακόμη ότι οι τελικές προτάσεις αναμένεται να αποκαλυφθούν την άλλη εβδομάδα, τις παραμονές της συνεδρίασης. Οι αγορές ομολόγων είναι ένα θέμα αρκετά αμφιλεγόμενο, δεδομένου ότι η ΕΚΤ πλησιάζει τα όρια που έχει θέσει η ίδια για τις αγορές και συνεπώς το όποιο σημαντικό πρόγραμμα αγοράς ενεργητικού υιοθετήσει ενέχει τον κίνδυνο να αναγκάσει τους διαμορφωτές να αλλάξουν τους κανόνες που έχουν θέσει, ανοίγοντας την πόρτα για νομικές προκλήσεις.
Ωστόσο, τρεις από τις πηγές ανέφεραν ότι η ΕΚΤ έχει τα περιθώρια για διάστημα ενός χρόνου για αγορές ομολόγων, αξιοποιώντας την ευελιξία του υφισταμένου πλαισίου της και συνεπώς δεν υφίσταται άμεσα ανάγκη για αλλαγή των κανόνων, που προβλέπουν ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να διακρατεί περισσότερα από το ένα τρίτο των ομολόγων κάθε χώρας. Πάντως, το κρατικό χρέος εκτιμάται ότι θα παραμείνει ο θεμέλιος λίθος του όποιου νέου προγράμματος αγορών ενεργητικού, αν και θα περιλαμβάνεται πιθανότατα και ενεργητικό από τον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα πάντα με τις πηγές.
Επίσης, με τις τράπεζες να πλήττονται ήδη από την οικονομική επιβράδυνση, η όποια επιτοκιακή μείωση εκτιμάται ότι θα συνοδεύεται από ένα κλιμακωτό επιτόκιο καταθέσεων (multi-tier deposit rate), το οποίο προστατεύει τις τράπεζες από ορισμένες από τις μεγάλες χρεώσεις που επιβάλλει η ΕΚΤ για τη διακράτηση overnight καταθέσεων. Το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ κυμαίνεται σήμερα στο -0,40% και για να τονώσει την εμπιστοσύνη η ΕΚΤ αναμένεται να αναθεωρήσει τη δέσμευσή της να κρατήσει τα επιτόκια χαμηλά, προχωρώντας σε «ενισχυμένη» καθοδήγηση που θα διευκρινίζει ποιες θα πρέπει να είναι οι πληθωριστικές συνθήκες προτού αυξήσει τα επιτόκια.
Αυτή τη στιγμή, η ΕΚΤ σκοπεύει να διατηρήσει τα επιτόκια στα σημερινά ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως και το πρώτο εξάμηνο του 2020. Η νέα καθοδήγηση αναμένεται ωστόσο να αποσύρει την έμφαση σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια, σύμφωνα με τις πηγές.
