του Ole Hansen, Επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων στη Saxo Bank
Ο χρυσός έχει προοπτικές πραγματικής μακροπρόθεσμης ισχύος, με αρωγούς τη γεωπολιτική αβεβαιότητα και τον αυξημένο κίνδυνο συσχέτισης των περιουσιακών στοιχείων με κίνδυνο.
Τα εμπορεύματα γενικά επωφελούνται από την αυξημένη προσοχή στον πληθωρισμό, καθώς ο τρέχον κύκλος ανόδου φτάνει προς την τελευταία φάση του και οι πιέσεις στις τιμές τείνουν να αυξάνονται. Οι επενδυτές σε δείκτες εμπορευμάτων ώθησαν τον δείκτη εμπορευμάτων Bloomberg (BCOM) σε υψηλό 18 μηνών, ενώ ο δείκτης S&P GSCI, που δίνει έμφαση στην ενέργεια, κατέγραψε υψηλό 27 μηνών.
Με το αργό πετρέλαιο να αντιπροσωπεύει το 39% της συμμετοχής στον S&P GSCI και το 15% της συμμετοχής στον BCOM, κάθε δείγμα επενδυτικής ζήτησης σε δείκτες ευνόησε το αργό πετρέλαιο περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο εμπόρευμα.
Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου σήμερα κινείται προς την κατεύθυνση μιας πιο υγιούς ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Η εξέλιξη αυτή ευνοήθηκε ιδιαίτερα από την απόφαση του ΟΠΕΚ και της Ρωσίας τον Δεκέμβριο του 2016 να περιορίσουν την παραγωγή προκειμένου να απορροφηθεί το πλεόνασμα που είχε δημιουργηθεί την περίοδο 2011-2014, μετά την απότομη αύξηση παραγωγής από χώρες εκτός ΟΠΕΚ. Η ισχυρή ζήτηση που προέκυψε με αφορμή την τρέχουσα συγχρονισμένη παγκόσμια ανάπτυξη και τα διάφορα προβλήματα παροχής του τελευταίου τριμήνου διευκόλυνε την άνοδο της τιμής σε επίπεδα πολύ ανώτερα από αυτά που κρίνονταν πιθανά για τη συγκεκριμένη φάση ανάπτυξης.
Ωστόσο, κατά τη γνώμη μας το γεγονός δεν θεωρείται τετελεσμένο, και η απόφαση του Νοεμβρίου να ανανεωθεί η αρχική συμφωνία περικοπής της παραγωγής μέχρι τα τέλη του 2018, με νέα αξιολόγηση τον Ιούνιο, αποτελεί την πιο σαφή απόδειξη για τις προκλήσεις που συνεχίζουν να καραδοκούν στο μέλλον.
Μετά την υπόσχεση ΟΠΕΚ και Ρωσίας να συνεχίσουν να θέτουν περιορισμούς στην παραγωγή, τα τρία βασικά ερωτήματα που ενδέχεται να καθορίσουν την τιμή του πετρελαίου το 2018 είναι η απάντηση των παραγωγών απέναντι σε μια άνοδο των τιμών (ιδίως των παραγωγών σχιστολιθικού πετρελαίου από τις ΗΠΑ), οι προοπτικές από νέα εμπόδια στην παροχή, και η διατήρηση της δύναμης της παγκόσμιας οικονομίας.
Ένα ακόμα έτος ισχυρής αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης στο επίπεδο των 1,5 εκατ. βαρελιών ημερησίως (σύμφωνα με τον μέσο όρο των εκτιμήσεων που δημοσιεύτηκαν από τον ΟΠΕΚ, τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας και την Υπηρεσία Ενέργειας, τον Δεκέμβριο) αναμένεται να φέρει ως απάντηση μια αύξηση της προσφοράς από τις χώρες εκτός ΟΠΕΚ της τάξης των 1,4 εκατ. βαρελιών/ημέρα.
Μια διαφορά μόλις 0,1 εκατ. βαρελιών/ημέρα, εφόσον προκύψει, κινδυνεύει να επιβραδύνει ή και να αναστρέψει τη διαδικασία εξισορρόπησης.
Τι μπορεί να πάει στραβά; Εκτός και αν σημειωθεί κάποια γεωπολιτική αναστάτωση, το ρεκόρ των 1 δισ. βαρελιών που είχαν στην κατοχή τους τα hedge fund στις αρχές του 2018 θα θέσει προκλήσεις στην τρέχουσα ανοδική πορεία. Η εποχική επιβράδυνση της ζήτησης από τους αυτοκινητιστές και τα διυλιστήρια λογικά θα αυξήσει τα επίπεδα των αποθεμάτων το Α’ τρίμηνο. Διατηρούμε, επίσης, ορισμένες επιφυλάξεις σχετικά με την κινεζική οικονομία για το 2018, οι οποίες εφόσον υλοποιηθούν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε χαμηλότερη αύξηση της ζήτησης από την αναμενόμενη.
Με δεδομένο τον αντίκτυπο που έχει στην τιμή του πετρελαίου μια ημερήσια μεταβολή μερικών εκατοντάδων χιλιάδων βαρελιών στην προσφορά ή τη ζήτηση, διαπιστώνουμε ότι ο κίνδυνος –ιδιαίτερα κατά τους επόμενους μήνες– υποδεικνύει χαμηλότερες τιμές, με το αργό πετρέλαιο Brent να κινδυνεύει να επιστρέψει στα 60 δολάρια το βαρέλι.
Εκτιμούμε ότι στα τέλη του έτους το αργό Brent θα διαμορφωθεί στα 60 USD/βαρέλι, με το WTI να κινείται τρία δολάρια χαμηλότερα, στα 57 USD/βαρέλι.
Οι ανανεωμένοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι (οι οποίοι ήταν άφθονοι το Β’ εξάμηνο του 2017) είναι πιθανόν να λειτουργήσουν ως βασική πηγή στήριξης, αλλά και ως παράγοντας με δυναμική να ανατρέψει την πρόβλεψή μας για χαμηλότερες τιμές το Α’ τρίμηνο του 2018 – ειδικά σε ό,τι αφορά την απαίτηση του προέδρου Τραμπ για επανεξέταση εντός έξι μηνών της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, με προσθήκη πρόσθετων απαιτήσεων.
Αφού πιάσαμε σχεδόν τον στόχο μας για το κλείσιμο του 2017 στα 1.325 δολάρια ανά ουγγιά, διατηρούμε προσδοκία ανόδου στον χρυσό για τα πρώτα στάδια του 2018. Η ήπια αύξηση των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς στις 13 Δεκεμβρίου και η συμφωνία για τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις στις ΗΠΑ συνέβαλαν ώστε να καταγραφεί ένα ακόμα χαμηλό στον χρυσό, με τον πληθωρισμό να εμφανίζεται και πάλι ως βασικός μοχλός στήριξης του πολύτιμου μετάλλου.
Μετά το ισχυρό ράλι, μια διόρθωση και η επακόλουθη πτώση είναι μάλλον αυτό που χρειάζεται σήμερα η αγορά προκειμένου να χτίσει τις αναγκαίες βάσεις ώστε να ωθήσει την τιμή υψηλότερα, μέχρι ή και πάνω από την βασική αντίσταση στα 1.375 USD/ουγγιά.
Η προσδοκία μας για άνοδο απορρέει από την πεποίθηση ότι ο πληθωρισμός θα τύχει αυξημένης προσοχής καθώς κινείται ανοδικά, ενώ οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θα παραμείνουν έντονοι, με την αγορά να αντιδρά στην αβεβαιότητα που δημιουργεί η αδυναμία πρόβλεψης των προθέσεων του Αμερικανού προέδρου. Κατά πάσα πιθανότητα, οι επενδυτές θα συνεχίσουν να αναζητούν προστασία από τον αυξημένο κίνδυνο διόρθωσης σε άλλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, ιδιαίτερα στις μετοχές και τα ομόλογα, αλλά ενδεχομένως και στα κρυπτονομίσματα.
Η επενδυτική θέση μας για το Α’ τρίμηνο είναι θέση αγοράς στον χρυσό έναντι του αργού πετρελαίου WTI. Η πρόσφατη υποαπόδοση του χρυσού ως προς το πετρέλαιο οδήγησε τον σχετικό δείκτη σε κάθετη πτώση μέχρι το 20,7 – σε χαμηλό 30 μηνών. Προτιμάμε τη χρήση του WTI έναντι του Brent, λόγω του χαμηλότερου κόστους (τίμημα αναβολής παράδοσης χρεογράφων – backwardation) για τη διατήρηση μιας θέσης πώλησης στο WTI.