Από την έντυπη έκδοση
Στην Έφη Τριήρη
[email protected]
Αδιαφιλονίκητος νικητής στις αγορές για τους έξι πρώτους μήνες του 2021 αναδείχθηκε το πετρέλαιο, το οποίο γνώρισε φέτος το καλύτερο πρώτο εξάμηνο από το 2009, καθώς η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας από την κρίση της πανδημίας του κορονοϊού συνέβαλε στην αύξηση της κατανάλωσης καυσίμων.
Από κοντά ακολούθησαν τα χρηματιστήρια και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, που συνέχισαν το ράλι τους και οι μετοχές των λεγόμενων FAANG, καθώς οι επενδυτές επέστρεψαν στο τέλος του δεύτερου τριμήνου δυναμικά στον κλάδο τεχνολογίας, θεωρώντας τελικά ότι οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες δεν είναι και τόσο υπερτιμημένες όσο φοβούνταν αρχικά. Νικητής και η Ευρώπη, καθώς οι μετοχές της ολοκλήρωσαν το πρώτο ανοδικό εξάμηνο σε διάρκεια 23 ετών. Επίσης, με εξαίρεση την τεχνολογία, η οποία όπως φαίνεται δεν έχασε την ελκυστικότητά της, με εξαίρεση ένα μικρό διάλειμμα τους πρώτους μήνες του έτους, στους ευνοημένους συγκαταλέγονται οι τομείς εκείνοι που επλήγησαν βαρύτατα στη διάρκεια της πανδημίας, όπως τράπεζες, βαριά βιομηχανία, καταναλωτικά αγαθά, βασικά μέταλλα και ενέργεια.
Στον αντίποδα, ο χρυσός, το ιαπωνικό γιεν, η τουρκική λίρα και τα κρατικά ομόλογα αποτέλεσαν τους μεγάλους χαμένους του πρώτου εξαμήνου.
Το πετρέλαιο
Οι τιμές πετρελαίου έχουν ενισχυθεί περισσότερο από 45% από τις αρχές του έτους έως σήμερα, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη άνοδο πρώτου εξαμήνου σε διάρκεια 12 ετών και τη δεύτερη καλύτερη επίδοση πρώτου εξαμήνου στον αιώνα που διανύουμε. Κινούνται σε επίπεδα που είχαν να επαναληφθούν από το 2018, με την τιμή brent να οδεύει προς τα 80 δολάρια το βαρέλι και με ορισμένους αναλυτές μάλιστα να κάνουν λόγο ακόμη και για επιστροφή στα 100 δολάρια το βαρέλι. Ο ΟΠΕΚ και οι βασικοί εταίροι του προβλέπουν ότι η παγκόσμια αγορά πετρελαίου θα παρουσιάσει έλλειμμα από τον Αύγουστο και καθ’ όλη τη διάρκεια του υπόλοιπου έτους εάν η παραγωγή παραμείνει σταθερή, καθώς η προοπτική αύξησης του ιρανικού πετρελαίου φαίνεται να απομακρύνεται αφού οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Τεχεράνη έχουν ακόμη πολύ δρόμο.
Οι μετοχές
Ο παγκόσμιος δείκτης μετοχών MSCI έκλεισε τον Ιούνιο με κέρδη για πέμπτο διαδοχικό μήνα, ενώ την περίοδο Απριλίου – Ιουνίου γνώρισε την πέμπτη διαδοχική τριμηνιαία άνοδο, στο πιο παρατεταμένο ανοδικό σερί από την περίοδο 2006-07. Στο πρώτο εξάμηνο τα κέρδη του ανέρχονται στο 11%. Στη Wall Street, o S&P 500 κατέγραψε στο πρώτο εξάμηνο άνοδο 14%, ενώ οι δείκτες Dow Jones και Nasdaq σημείωσαν κέρδη άνω του 12%. Για τον S&P 500 πρόκειται για τη δεύτερη καλύτερη επίδοση πρώτου τριμήνου από το 1998, με πρωταγωνιστές τις τράπεζες, το real estate, την ενέργεια και τον κλάδο επικοινωνιών.
Οι ευρωπαϊκές μετοχές συμπορεύθηκαν με τις αμερικανικές καθ’ όλη τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου, αφού είχαν μείνει πολύ πίσω το 2020, με τον δείκτη MSCI για τις ευρωπαϊκές μετοχές να έχει ενισχυθεί 15%, ξεπερνώντας τα αντίστοιχα κέρδη 13% των αμερικανικών μετοχών. Πρόκειται για τα πρώτα κέρδη πρώτου εξαμήνου για τις ευρωπαϊκές μετοχές από το 1998.
Τα κέρδη ήταν γενικευμένα, με τους κλάδους καταναλωτικών αγαθών, τεχνολογίας, ενέργειας, βαριάς βιομηχανίας, χρηματοοικονομικών και βασικών μετάλλων να παρουσιάζουν όλοι άνοδο μεγαλύτερη του 15%, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg. O Toμ Ο’ Χάρα, διαχειριστής χαρτοφυλακίου της Janus Henderson, ανέφερε ότι πολλοί από τους κλάδους με τις καλύτερες επιδόσεις ανήκουν στην «παλαιά οικονομία» η οποία δοκιμάστηκε σκληρά από την πανδημία: Τράπεζες, όπως οι Banco de Sabadell, Banco BPM και Societe Generale, η αυτοκινητοβιομηχανία Porsche και η εταιρεία υαλικών Saint-Gobain παρουσίασαν όλες κέρδη άνω του 40% στο πρώτο φετινό εξάμηνο. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η μετοχή της Porsche παρουσίασε κέρδη 70% με κινητήρια δύναμη τη στροφή προς τα ηλεκτρικά οχήματα. «Η μανία για την ηλεκτροκίνηση θα συνεχιστεί και θα αποτελέσει το βασικό σημείο αναφοράς για τη VW» αναφέρει ο αναλυτής της Bankhaus Metzler, Γιούργκεν Πίπερ, που βλέπει 53% δυναμική ανόδου για τη μετοχή.
Από τις τράπεζες, τα μεγαλύτερα κέρδη εμφάνισε η ισπανική Banco de Sabadell, της τάξης του 70%, εν μέσω φημολογιών για εξαγορές και συγχωνεύσεις, οι οποίες έχουν ενισχύσει και τη μετοχή της ιταλικής Banco BPM κατά 57%, με αναλυτές να βλέπουν την τράπεζα σε πιθανή συμφωνία με τη UniCredit. Επίσης, οι εταιρείες στοιχημάτων Kindred Group, Evolution AB και Entain συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των δέκα κορυφαίων σε κέρδη μετοχών του Stoxx 600 με άνοδο 60% και άνω.
Ωστόσο, παρά το ράλι των ευρωπαϊκών μετοχών, η Wall Street παρουσίασε πιο εκρηκτική άνοδο από το ναδίρ της πανδημίας: ο δείκτης MSCI για τις αμερικανικές μετοχές ενισχύθηκε 95% από το χαμηλό της 23ης Μαρτίου του 2020, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης για τις ευρωπαϊκές 62% την ίδια περίοδο.
Στους χαμένους της Ευρώπης συγκαταλέγονται οι εταιρείες στον χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι πρωταγωνιστές του lockdown, όπως η Deliveroo, της οποίας η μετοχή έχει υποχωρήσει φέτος 21%, η ανταγωνίστριά της Just Eat Takeaway.com που έχει απολέσει το 17% της αξίας της, καθώς και η TeamViewer με απώλειες 23%.
Τα ομόλογα
Η πρόσφατη πτώση των αποδόσεων των αμερικανικών 10ετών ομολόγων αποτυπώνει τις αμφιβολίες των επενδυτών σχετικά με τη δυναμική της οικονομίας τα επόμενα χρόνια, παρότι ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί στο υψηλότερο επίπεδο σε διάρκεια μεγαλύτερη της δεκαετίας. Η πτώση των αποδόσεων στο δεύτερο τρίμηνο του έτους προκάλεσε έκπληξη μετά την απότομη άνοδο του πρώτου τριμήνου, όταν ένα δυνατό κύμα αισιοδοξίας από τη σταδιακή επανεκκίνηση των οικονομιών σάρωσε τις αγορές κρατικών ομολόγων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς έκλεισε τον Ιούνιο κοντά στο 1,48%, πολύ υψηλότερα από το 0,913% που βρισκόταν στα τέλη του 2020, αλλά χαμηλότερα από το 1,8% στα τέλη Μαρτίου.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η απόδοση του γερμανικών 10ετών έκλεισε μεν τον Ιούνιο κοντά στο -0,18%, όμως από τις αρχές του έτους έως σήμερα έχει αυξηθεί περίπου 40 μονάδες βάσης. Στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου τα αμερικανικά 10ετή παρουσίασαν απώλειες άνω του 3%, ενώ τα αντίστοιχα γερμανικά άνω του 5% και τα ιταλικά περίπου 4%.
Εμπορεύματα και νομίσματα
Από τα εμπορεύματα, ο χρυσός δέχθηκε πιέσεις, με αποτέλεσμα να παρουσιάσει απώλειες κοντά στο 5% στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου, τη στιγμή που την αντίστοιχη περσινή περίοδο είχε ενισχυθεί περισσότερο από 13%. Τον Ιούνιο κατέγραψε τη μεγαλύτερη πτώση από τον Νοέμβριο του 2016, της τάξης του 8%, κυρίως λόγω της επιθετικής γραμμής της Φέντεραλ Ριζέρβ, ενώ στη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου κατάφερε να παρουσιάσει μικρή άνοδο 3%.
Από τα νομίσματα, η στερλίνα ενισχύθηκε 2,2% έναντι του δολαρίου, ενώ και ο δείκτης δολαρίου κατέγραψε κέρδη άνω του 2% στο πρώτο εξάμηνο. Το ευρώ συγκαταλέγεται στους χαμένους με απώλειες άνω του 2% έναντι του δολαρίου, ενώ το μεγαλύτερο πλήγμα υπέστη το ιαπωνικό γιεν με πτώση άνω του 6%.
Πώς προδιαγράφεται η συνέχεια του έτους
Οι μετοχές αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, με «καύσιμο» τα ισχυρά εταιρικά κέρδη και τη δυναμική ανάκαμψη. Τα κέρδη, ωστόσο, δεν προβλέπεται να είναι τόσο ισχυρά όσο αυτά του πρώτου εξαμήνου, με ορισμένους στρατηγικούς αναλυτές μάλιστα να επισημαίνουν ότι ελλοχεύουν κίνδυνοι για πισωγύρισμα και να βλέπουν το έδαφος ώριμο για μία διόρθωση τουλάχιστον 5%.
Δύο παράγοντες ανησυχούν αυτή τη στιγμή την αγορά: Πότε η Fed θα ανοίξει τις συζητήσεις για άρση των μέτρων στήριξης της οικονομίας και εάν η αύξηση του πληθωρισμού ήρθε για να μείνει. Η μεγάλη ανησυχία έγκειται στο γεγονός ότι ένας επίμονος πληθωρισμός θα μπορούσε να επιταχύνει το χρονοδιάγραμμα της Fed για επιτοκιακές αυξήσεις, οι οποίες αναμένεται, σύμφωνα με τις θέσεις των διαμορφωτών πολιτικής της, να αρχίσουν το 2023.
Όπως σημειώνουν αναλυτές, η οικονομία θα πρέπει να παρουσιάσει βελτίωση μέσα στους επόμενους μήνες, τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στην αλυσίδα προσφοράς όπου υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις, προκειμένου να αποφασιστεί η περαιτέρω πορεία της νομισματικής πολιτικής της Φέντεραλ Ριζέρβ και ως προς αυτό «ο Σεπτέμβριος θεωρείται μάλλον ο κομβικός μήνας». Τότε θα λήξουν κάποια επιδόματα ανεργίας που έχουν παραταθεί, πολλοί Αμερικανοί θα επιστρέψουν πίσω στις εργασίες τους καθώς θα έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο αριθμός των εμβολιασμένων για την αντιμετώπιση του κορονοϊού και επιπλέον θα υπάρχουν πιο σαφείς ενδείξεις για τον πληθωρισμό. «Εάν για παράδειγμα περάσουν ο Αύγουστος, ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος και ο πληθωρισμός παραμένει στα ίδια υψηλά επίπεδα, τότε η Fed δεν θα έχει πολλές άλλες επιλογές από το να αρχίσει να μειώνει τα μέτρα στήριξης», υποστηρίζουν οι αναλυτές.
Ο Σαμ Στόβαλ, αναλυτής της CFRA, αναφέρει επίσης ότι το δεύτερο εξάμηνο παραδοσιακά είναι θετικό για τους αμερικανικούς χρηματιστηριακούς δείκτες. Όπως επισημαίνει, μάλιστα, «κατά μέσο όρο ο S&P 500 έχει ενισχυθεί 4,5% σε όλα τα δεύτερα εξάμηνα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Στις 20 καλύτερες επιδόσεις δεύτερου εξαμήνου η άνοδος κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στο 8%».