Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Ενθουσιώδης ήταν η υποδοχή των αγορών στην πρώτη κοινοπρακτική έκδοση ομολόγων για λογαριασμό της Ε.Ε. και ειδικότερα του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι προσφορές ξεπέρασαν τα 142 δισ. ευρώ αναγκάζοντας την Ε.Ε. να αντλήσει τελικά 20 δισ. ευρώ, αντί 10 δισ. ευρώ που ήταν ο αρχικός στόχος.
Το βιβλίο προσφορών κινήθηκε πολύ κοντά στο ρεκόρ των προσφορών 145 δισ. ευρώ για το 10ετές κοινωνικό ομόλογο που είχε εκδώσει η Ε.Ε. το 2020.
Σύμφωνα με το τελικό pricing, το νέο 10ετές ομόλογο, που λήγει στις 4 Ιουλίου 2031, θα έχει επιτόκιο δύο μονάδες βάσης κάτω από το mid-swap, που αντιστοιχεί σε μία απόδοση 0,06%.
Η χθεσινή εξέλιξη σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση για τις πρώτες εκταμιεύσεις προς τα κράτη-μέλη, οι οποίες αναμένονται μέχρι το τέλος Ιουλίου.
Για την πρώτη έξοδο στις αγορές με έκδοση 10ετούς ομολόγου συνεργάστηκαν 7 επενδυτικές τράπεζες (BNP Paribas, DZ Bank, HSBC, IMI-Intesa Sanpaolo, Morgan Stanley, Danske Bank, Santander). Συνολικά μέχρι το τέλος Ιουλίου θα γίνουν τρεις εκδόσεις με στόχο την άντληση περίπου 45 δισ. ευρώ, τα οποία θα δοθούν ως προκαταβολή στα κράτη-μέλη έναντι των πόρων που τους αναλογούν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η Κομισιόν θα συνεργαστεί για την έξοδο στις αγορές με 39 τράπεζες σε όλο το διάστημα μέχρι το τέλος του 2026.
Το ποσό που σχεδιάζεται να αντληθεί το 2021 ανέρχεται σε 80 δισ. ευρώ και στην ουσία θα καλύψει την προκαταβολή του 13% σε κάθε χώρα, ενώ κάποιες πιο προχωρημένες στην προετοιμασία μπορεί να λάβουν μεγαλύτερο ποσό.
Σύμφωνα με τη διαδικασία, η Κομισιόν θα αξιολογεί τα προγράμματα των κρατών-μελών και θα κάνει εισήγηση στο Συμβούλιο ECOFIN της Ε.Ε., το οποίο θα αποφασίζει μέσα σε τέσσερις εβδομάδες με ειδική πλειοψηφία. Έπειτα από κάθε έγκριση θα εκταμιεύεται η προκαταβολή. Με βάση το εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα, η χώρα μας θα πάρει περίπου 4 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος Ιουλίου.
150 δισ. ετησίως
Για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της Ε.Ε., θα δανειστεί στις κεφαλαιαγορές έως 750 δισ. ευρώ σε τιμές 2018 ή έως περίπου 800 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές. Αυτό θα μεταφράζεται σε όγκο δανεισμού κατά μέσο όρο περίπου 150 δισ. ευρώ ετησίως μεταξύ των μέσων του 2021 και του τέλους 2026, γεγονός που θα καταστήσει την Ε.Ε. έναν από τους μεγαλύτερους εκδότες σε ευρώ. Όλα τα δάνεια θα έχουν αποπληρωθεί σταδιακά έως το 2058.
Παρότι η Επιτροπή έχει δανειστεί στο παρελθόν -για να στηρίξει κράτη-μέλη της Ε.Ε. και τρίτες χώρες-, ο όγκος, η συχνότητα και η πολυπλοκότητα της δανειοληψίας στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης απαιτούν ριζική αλλαγή όσον αφορά την προσέγγιση των κεφαλαιαγορών. Επιπλέον, καταρτίζει ένα ισχυρό πλαίσιο διακυβέρνησης, το οποίο θα εγγυάται τη συνεκτική και συνεπή εκτέλεση των πράξεων.
Διαφορετικές τεχνικές
Όσον αφορά το δανειοληπτικό σκέλος, η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει ένα διαφοροποιημένο σύνολο μέσων και τεχνικών, ώστε να είναι σε θέση να αξιοποιεί πλήρως τις ευνοϊκές ευκαιρίες χρηματοδότησης όταν προκύπτουν. Αυτό θα επιτρέψει την ελαχιστοποίηση ενδεχόμενων κινδύνων έλλειψης χρηματοδότησης.
Το πρόγραμμα έκδοσης του Ταμείου Ανάκαμψης θα δώσει στην Κομισιόν την ευκαιρία να εδραιώσει την τακτική παρουσία της σε όλα τα τμήματα της καμπύλης απόδοσης, με ομόλογα της Ε.Ε. όσο το δυνατόν υψηλότερης ρευστότητας. Αντί να εκδίδει νέα ομόλογα με νέες προθεσμίες λήξης, θα αυξάνει, στο μέτρο του δυνατού, το ποσό των ήδη εκδοθέντων ομολόγων. Με τον τρόπο αυτό, το ανεξόφλητο ποσό του ομολόγου θα καθιστά τα ομόλογα αυτά πιο ρευστά στις συναλλαγές στη δευτερογενή αγορά και, ως εκ τούτου, πιο ελκυστικά για τους επενδυτές.
Τα γραμμάτια της Ε.Ε.
Η Επιτροπή θα αρχίσει επίσης να εκδίδει τίτλους μικρότερης προθεσμίας λήξης -κάτω του ενός έτους- που θα γίνουν γνωστοί ως γραμμάτια της Ε.Ε. Με τον τρόπο αυτό, η Ε.Ε. θα έχει πρόσβαση στις χρηματαγορές που διέπονται από βάθος και ρευστότητα.
Αυτό θα προσφέρει στην Ε.Ε. την ευελιξία να καθορίζει το μέγεθος κάθε συναλλαγής βάσει των πραγματικών αναγκών ρευστότητας. Για την έκδοση γραμματίων της Ε.Ε., η Επιτροπή θα βασίζεται στις δημοπρασίες, σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική της αγοράς.
Οι δημοπρασίες είναι τεχνική χρηματοδότηση, στο πλαίσιο της οποίας η Επιτροπή θα προσφέρει χρεωστικούς τίτλους σε ομάδα χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (βασικών διαπραγματευτών), τα οποία θα μπορούν να τους αποκτήσουν υποβάλλοντας προσφορές μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Οι δημοπρασίες είναι η προτιμώμενη τεχνική έκδοσης που χρησιμοποιείται από μεγάλα κράτη της Ε.Ε., όπως η Γερμανία και η Γαλλία (για άνω του 90% των όγκων τους). Οι δημοπρασίες ομολόγων του Ταμείου Ανάκαμψης θα διεξάγονται από χώρο δημοπρασιών βέλτιστης κατηγορίας, προκειμένου να διασφαλίζεται η οικονομικά αποδοτική εκτέλεση αυτών των νέων χρηματοδοτικών πράξεων.
Η στρατηγική χρηματοδότησης του Ταμείου Ανάκαμψης θα επιτρέψει την έκδοση μακροπρόθεσμων δανείων προς τα κράτη-μέλη υπό ελκυστικούς όρους επιτοκίων, καθώς θα χρηματοδοτούνται από υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης χρέος της Ε.Ε. με χαμηλότερη μέση ληκτότητα.
Τα βασικά στοιχεία του σχεδίου χρηματοδότησης θα κοινοποιούνται στους συμμετέχοντες στην αγορά, ώστε να τους παρέχεται η απαιτούμενη προβλεψιμότητα. Ειδικότερα, η Επιτροπή θα δημοσιεύει σε τακτική βάση:
* Τα ποσά που αναμένεται να χρηματοδοτηθούν μέσω ομολόγων,
* Τις ημερομηνίες-στόχους για δημοπρασίες για την έκδοση ομολόγων και γραμματίων,
* Ενδείξεις σχετικά με τον αναμενόμενο αριθμό και τους συνολικούς όγκους των κοινοπρακτικών εκδόσεων.
Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα αναλογούν από το Ταμείο Ανάκαμψης 32 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 19,5 δισ. ευρώ αφορούν επιχορηγήσεις και 12,5 δισ. δάνεια.
