Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
Τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης έως και 7 χρόνια, δηλαδή από το 55ο έτος στο 62ο έτος της ηλικίας, προβλέπει η νέα εγκύκλιος του ΟΓΑ για τους γονείς – συζύγους και αδελφούς των ατόμων με αναπηρία.
Η εγκύκλιος εκδόθηκε σε εφαρμογή του νόμου 4336/15, του περσινού καλοκαιριού, ο οποίος προέβλεπε γενική αύξηση των ορίων ηλικίας στο 67ο έτος ή στο 62ο έτος με 40 έτη ασφάλισης. Απ’ αυτές τις γενικές διατάξεις εξαιρούνται οι ειδικές κατηγορίες των συγγενών πρώτου βαθμού των ατόμων με αναπηρία.
Τα νέα όρια
Σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 από 1/1/2022 για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος απαιτείται η συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας (με 40 έτη ασφάλισης) ή η συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας (με 15 έτη ασφάλισης).
Όμως από την ανωτέρω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης εξαιρούνται, σύμφωνα με τη ρητή πρόβλεψη του ν. 4336/2015, τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι 18/8/2015.
Ως θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα θεωρούνται εκείνα που έχουν τις εξής προϋποθέσεις:
α) έχει συμπληρωθεί ο απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης και
β) το όριο ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, και μπορούν να ασκηθούν οποτεδήποτε.
Για τους ασφαλισμένους που δεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τη 18η/8/2015, τα προβλεπόμενα βάσει του προγενέστερου νομοθετικού πλαισίου όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος αυξάνονται σταδιακά έως την 31/12/2021, σύμφωνα με τους πίνακες 1 και 2 που περιλαμβάνονται στις ανωτέρω διατάξεις του ν. 4336/2015, με καταληκτικό όριο ηλικίας το 62ο για τον Πίνακα 1 και το 67ο για τον Πίνακα 2.
Η σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας εξειδικεύθηκε περαιτέρω με υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β’, 2311, 26/10/2015), με τα μεταβατικά όρια ηλικίας των πινάκων να εκφράζονται σε έτη και μήνες προκειμένου να είναι ευκολότερη η εφαρμογή της ρύθμισης από τους φορείς της κοινωνικής ασφάλισης.
Μάλιστα, η νέα εγκύκλιος του ΟΓΑ δίνει αναλυτικές οδηγίες για την εφαρμογή του νόμου. Έτσι, προκειμένου να καθοριστεί το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης ελέγχεται το ημερολογιακό έτος που συμπληρώνεται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης βάσει του προγενέστερου νομοθετικού πλαισίου (δηλαδή το ηλικιακό όριο που αναφέρεται στη στήλη «Ηλικία» των δυο πινάκων) και γίνεται η αντιστοίχιση στη στήλη «Ηλικία Συνταξιοδότησης» των πινάκων αυτών.
Στις περιπτώσεις που βάσει του προγενέστερου νομοθετικού πλαισίου προβλέπεται συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας, η σταδιακή αύξηση σύμφωνα με τους πίνακες 1 και 2 αρχίζει από 18/8/2015 με όριο ηλικίας το 58ο έτος, εφόσον η θεμελίωση δικαιώματος προβλέπεται με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης, ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση με όριο ηλικίας το 55ο έτος.
Επισημαίνεται ότι στις περιπτώσεις που το προβλεπόμενο από τους πίνακες 1 και 2 μεταβατικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης συμπληρώνεται μετά την 1η/1/2022, η σύνταξη καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο αυτό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης.
Τι ισχύει για ασφαλισμένους με 25 χρόνια
Για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ και των άλλων φορέων κύριας ασφάλισης που πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν ως γονείς ή σύζυγοι ή αδέλφια αναπήρων ατόμων (συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας με τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης, άρθρο 37 του Ν. 3996/2011) θεσπίζεται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 55ο έτος και οι ανωτέρω ασφαλισμένοι που υπάγονται στον πίνακα 1 της υπουργικής απόφασης ακολουθούν την εξέλιξη των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης του πίνακα αυτού, με κριτήριο το έτος κατά το οποίο συμπληρώνεται ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης, δηλαδή τα 25 έτη, με τον όρο ότι συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο όσοι ασφαλισμένοι έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης μέχρι 18/8/2015 και εφόσον διαπιστώνεται ότι υπήρχε η αναπηρία του προστατευόμενου μέλους της οικογένειας μέχρι την ημερομηνία αυτή, εξακολουθούν να συνταξιοδοτούνται ανεξαρτήτως ηλικίας δεδομένου ότι πρόκειται για θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την ημερομηνία ισχύος του νόμου.
Παραδείγματα
* Ασφαλισμένος στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών με σύζυγο ανάπηρη σε ποσοστό 80% που μέχρι τη 18η/8/2015 έχει συμπληρώσει 25 έτη πραγματικής ασφάλισης και η αναπηρία της συζύγου του πιστοποιείται ότι υπήρχε μέχρι την ημερομηνία αυτή, δικαιούται σύνταξη με τον ανωτέρω χρόνο ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας και εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις.
* Ασφαλισμένος στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών γονέας ανάπηρου τέκνου με ποσοστό αναπηρίας 67% συμπληρώνει τα 25 έτη ασφάλισης το έτος 2017 και συντρέχουν στο πρόσωπο του οι λοιπές προϋποθέσεις του άρθρου 37 του Ν. 3996/2011.
Δικαιούται σύνταξη λόγω γήρατος με τη συμπλήρωση των 57 ετών και 8 μηνών, που αντιστοιχεί, σύμφωνα με τους πίνακες 1 και 2, στο νέο όριο ηλικίας που ισχύει για την ηλικία των 55 ετών, για το έτος 2017.
