Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Γύρω στα 180.000 νοικοκυριά με «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια αναμένεται πως θα καταφέρουν να ενταχθούν στη ρύθμιση για την πρώτη κατοικία – από αυτά, τα 50.000 δάνεια είναι επιχειρηματικά και επαγγελματικά που έχουν ως εγγύηση την πρώτη κατοικία. Η πλατφόρμα για τις αιτήσεις ξεκινάει να λειτουργεί την ερχόμενη Δευτέρα και θα μείνει ανοιχτή μέχρι το τέλος του χρόνου. Πρόσβαση θα υπάρχει μέσα από τους κωδικούς του TAXISnet μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (keyd.gov.gr).
Επισημάνσεις Θ. Μητράκου
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την πρώτη κατοικία συνεπάγεται σημαντικά οφέλη για δανειολήπτες και τράπεζες και αποκλείει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, τόνισε ο υποδιοικητής της ΤτΕ, Θεόδωρος Μητράκος, σε εκδήλωση της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Όπως επισήμανε ο ίδιος, το νέο πλαίσιο θα λειτουργήσει θετικά τόσο για τους δανειολήπτες όσο και για τις τράπεζες, αποτελώντας όχημα για βιώσιμες ρυθμίσεις μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων ύψους 11 δισ. ευρώ. «Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τα στελέχη τους για την ταχεία και έγκαιρη προετοιμασία της πλατφόρμας», δήλωσε ο κ. Μητράκος.
Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι το νέο πλαίσιο αποκλείει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, οι οποίοι απολάμβαναν νομική προστασία στο προηγούμενο καθεστώς (νόμος Κατσέλη) λόγω των πολυετών αναμονών στα δικαστήρια. Οι εκτιμήσεις μιλούν για ρυθμίσεις δανείων το ύψος των οποίων σε καμία περίπτωση δεν θα υποχωρήσει κάτω από τα 8 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι η διαδικασία δεν θα είναι ασφαλώς τόσο γρήγορη όσο εκείνη των 120 δόσεων.
Ο δανειολήπτης θα καταθέσει την αίτησή του, ώστε να φανεί αν πληροί τις προϋποθέσεις (αντικειμενική αξία ακινήτου κάτω των 250.000 ευρώ, εισοδηματικά κριτήρια ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση και ύψος οφειλής έως 130.000 ευρώ). Μετά η τράπεζα έχει περιθώριο ενός μήνα προκειμένου να διαμορφώσει την πρότασή της για τη ρύθμιση του δανείου.
Η πρόταση της τράπεζας μπορεί να περιλαμβάνει επιτόκιο έως 2%, επιμήκυνση έως 25 έτη συνολικά με την προϋπόθεση πως κάτι τέτοιο είναι επιτρεπτό με βάση την ηλικία του δανειολήπτη ή εναλλακτικά να προχωράει σε κούρεμα της οφειλής εφόσον το ύψος του δανείου υπερβαίνει το 120% της τρέχουσας εμπορικής αξίας του ακινήτου.
Στην περίπτωση, όμως, που δεν υπάρξει συμφωνία με την τράπεζα για την αναδιάρθρωση της «κόκκινης» οφειλής, τότε ο δανειολήπτης μπορεί να καταθέσει αίτημα ενώπιον του αρμόδιου Ειρηνοδικείου, δικαίωμα που δεν απεμπολεί σε καμία περίπτωση. Υπενθυμίζεται ότι οι μόνες κατοικίες που προστατεύονται από τους πλειστηριασμούς είναι όσες βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα του παλιού και νέου πλαισίου για τα «κόκκινα» δάνεια. Για τις λοιπές η προστασία παύει. Τούτο όμως δεν σημαίνει πως για ειδικούς λόγους το Ειρηνοδικείο δεν προστατεύει τον ίδιο τον δανειολήπτη.
Δευτερογενής αγορά
Στον αντίποδα της προστασίας δημιουργείται μια δευτερογενής αγορά «κόκκινων» δανείων, η οποία θα ξεπεράσει μέσα στην επόμενη τριετία τα 50 δισ. σε «κόκκινα» δάνεια υπό διαχείριση και η οποία παράγει κέρδη εκτός τραπεζικού συστήματος. Την αγορά αυτή θα κληθούν να διαχειριστούν οι εταιρείες διαχείρισης δανείων, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή διαχείρισης προβληματικών δανείων λιανικής τραπεζικής της Eurobank Τάσο Πανούση.
Συγκεκριμένα, το ύψος των δανείων που βρίσκονται εκτός τραπεζικού συστήματος είναι σήμερα περίπου 20 δισ., όμως, με δεδομένα τα πλάνα που οι ελληνικές τράπεζες έχουν υποβάλει πρόσφατα στον SSM, πάνω από 30 δισ. θα βγουν σε πωλήσεις -τιτλοποιήσεις έως το 2021. Άρα θα δημιουργηθεί μια αγορά που θα ξεπεράσει τα 50 δισ. σε δάνεια υπό διαχείριση τα 2-3 επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με τον κ. Πανούση, μέχρι σήμερα 18 εταιρείες έχουν αδειοδοτηθεί και εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), αλλά υπάρχουν και άλλες προς αδειοδότηση, απασχολώντας περί τα 2.000 άτομα, όμως ο αριθμός τους αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί τα επόμενα χρόνια.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί πως η δημιουργία αυτής της αγοράς εκτός τραπεζών την «υποστήριξε» με κάποιο τρόπο η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, η οποία τώρα σε κάποιες περιπτώσεις τίθεται εν αμφιβόλω. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν θα πρέπει να καθυστερήσει κάποια λύση που να αφορά τα «κόκκινα» δάνεια στο σύνολό τους.
Στην ερώτηση γιατί οι εταιρείες διαχείρισης και όχι οι τράπεζες μπορούν να λύσουν πιο αποδοτικά το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων, ο κ. Πανούσης είπε ότι οι τράπεζες διέπονται από ένα πολύ δεσμευτικό κανονιστικό πλαίσιο εποπτείας (ΕΒΑ rules). Επίσης, οι τράπεζες έχουν ως κύριο σκοπό τους να χρηματοδοτούν την οικονομία και να δέχονται καταθέσεις και όχι να… κυνηγούν τα «κόκκινα» δάνεια. Υπάρχει επίσης πάντα ο ηθικός κίνδυνος και ο φόβος να μολυνθεί το ενήμερο χαρτοφυλάκιο.
Σε κάθε περίπτωση, η αγορά γύρω από τα «κόκκινα» δάνεια αλλάζει ραγδαία και η τελική μορφή της είναι αυτή που θα δώσει τον τόνο για τα καινούργια δεδομένα διαμόρφωσης του τραπεζικού συστήματος.
