Δεν θα επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρο εισοδήματος όσοι φορολογούμενοι ανήκουν στην κατηγορία των πληττόμενων και δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν το 30% του εισοδήματος από ηλεκτρονικές αποδείξεις. Αλλά κι αν δεν ανήκουν στις «εξαιρέσεις», οι φορολογούμενοι που συγκέντρωσαν πάνω από το 20% θα επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρο ίσο με το 11% του ποσού που δεν κάλυψαν.
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ, συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογουμένων οι οποίοι το 2020 δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν το 30% του πραγματικού τους εισοδήματος σε ηλεκτρονικές αποδείξεις, δεν θα επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρο 22% για το ποσό που δεν κάλυψαν. Η απαλλαγή ισχύει για
· τους φορολογουμένους που ασκούν ατομικές εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις, ατομικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και ελευθέρια επαγγέλματα που κατά τη διάρκεια του 2020 είτε αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη λειτουργία τους είτε θεωρούνται απλά «πληττόμενοι» από τoν κορονοϊο.
· Τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες των παραπάνω περιπτώσεων, εφόσον οι συμβάσεις εργασίας τους τέθηκαν σε αναστολή για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια του 2020.
· Τους εργαζόμενους που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία», ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος
· Τους φορολογούμενους που είχαν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους στις 31 Δεκεμβρίου 2019.
· Τους ναυτικούς των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα μέσα στο 2020.
· Τους ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων που υποχρεώθηκαν να εισπράξουν ενοίκια μειωμένα κατά 40% έστω και για έναν από τους μήνες Μάιο έως Αύγουστο 2020 ή και Νοέμβριο-Δεκέμβριο 2020, καθώς και όσοι εξαναγκάστηκαν να εισπράξουν ενοίκια μειωμένα τουλάχιστον κατά 30% έστω και σε έναν από τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2020.
Ακόμη κι αν δεν ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, ειδικά για τις φετινές φορολογικές δηλώσεις, όλοι οι φορολογούμενοι που δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν το 30% του εισοδήματος τους σε e-αποδείξεις διαφέρουν ανάλογα με το ποσοστό που έχουν καλύψει. Έτσι
· Στην περίπτωση που εξόφλησαν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δαπάνες που αντιστοιχούν σε ποσοστό μεταξύ 20% και 30% του ατομικού ετήσιου πραγματικού εισοδήματος το 2020, ο επιπλέον φόρος με τον οποίο θα επιβαρυνθούν θα υπολογιστεί με συντελεστή 11% αντί με 22%, για το ποσό που δεν συγκέντρωσαν. Έστω φορολογούμενος με πραγματικό εισόδημα από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα ίσο με 15.000€, απαιτείται να δηλώσει πραγματοποιηθείσες εντός του φορολογικού έτους 2020 δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ποσού τουλάχιστον 4.500€ (15.000*30%=4.500). Εάν αυτός δηλώσει δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής που ανέρχονται στο 25% (ανώτερο του 20%, αλλά υπολειπόμενου του απαιτούμενου 30%) του πραγματικού τους εισοδήματος (15.000*25%=3.750€), τότε η προσαύξηση του φόρου θα είναι ίση με 82,5€ [(4.500-3.750)*11%=82,5].
· Όσοι φορολογούμενοι δεν εξαιρούνται από το μέτρο της υποχρεωτικής κάλυψης του 30% του ετήσιου εισοδήματος με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών, αλλά κατά τη διάρκεια του 2020 εξόφλησαν, με ηλεκτρονικές πληρωμές, δαπάνες που αντιστοιχούν σε ποσοστό μικρότερο του 20% του ατομικού ετήσιου πραγματικού εισοδήματος του 2020, ο επιπλέον φόρος θα υπολογιστεί κλιμακωτά ως εξής:
– με συντελεστή 22% επί του ποσού της θετικής διαφοράς μεταξύ δαπανών που εξοφλήθηκαν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και του ποσού που αντιστοιχεί στο 20% του ατομικού ετήσιου πραγματικού εισοδήματος
– με συντελεστή 11% επί του ποσού της θετικής διαφοράς μεταξύ του 20% και του 30% του ατομικού ετήσιου πραγματικού εισοδήματος.
Έστω φορολογούμενος με πραγματικό εισόδημα ίσο με 19.000 ευρώ και δηλωθείσες δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής έτους 2020 ίσες με 1.850 ευρώ (οι απαιτούμενες δαπάνες είναι 19.000*30% = 5.700€), θα επιβαρυνθεί με προσαύξηση του φόρου ίση με 638€ (429€+209€). Το πρώτο μέρος της προσαύξησης των 429€ αντιστοιχεί στο 22% της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του 20% του πραγματικού εισοδήματος και του δηλωθέντος ποσού δαπανών {[(20%*19.000)-1850]*22% = 429€}. Το δεύτερο μέρος της προσαύξησης των 209€ αντιστοιχεί στο 11% της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του απαιτούμενου ποσού δαπανών και του 20% του πραγματικού εισοδήματος {[(30%*19.000)-(20%*19.000)]*11%=209€}.
Απαλλαγή από το εισόδημα
Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, «έκτακτα» εισοδήματα, όπως επιχορηγήσεις και επιδόματα δεν θα συνυπολογιστούν φέτος για τον προσδιορισμό των e-αποδείξεων. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι αποζημιώσεις για απολύσεις, το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων, η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης, η είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης ή οικονομικής ενίσχυσης, λόγω διάλυσης αλιευτικού σκάφους, καθώς επίσης και όλες οι έκτακτες αποζημιώσεις, αμοιβές, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που καταβλήθηκαν στους φορολογουμένους αυτούς στο πλαίσιο της εφαρμογής μέτρων αντιμετώπισης του κινδύνου διασποράς του κορονοϊού.
Δαπάνες ενοικίων
Δεν θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων οι δαπάνες των ενοικίων που δεν θα εξοφλούνται ηλεκτρονικά. Σύμφωνα με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ κ. Γιώργου Πιτσιλή, αναγνωρίζονται προς έκπτωση οι δαπάνες των ενοικίων μόνο στην περίπτωση που αυτές εξοφλούνται με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
Ως κατάλληλα μέσα πληρωμής για την έκπτωση των δαπανών ενοικίων νοείται κάθε μέσο πληρωμής που απαιτεί τη μεσολάβηση ενός τηλεπικοινωνιακού ή ηλεκτρονικού δικτύου, όπως π.χ. η μεταφορά χρημάτων μέσω ειδικών διαδικτυακών εφαρμογών («e-banking»), καρτών, το «ηλεκτρονικό πορτοφόλι», κ.λπ., ενώ η έννοια του «παρόχου υπηρεσιών πληρωμών» αφορά, μεταξύ άλλων, τα πιστωτικά ιδρύματα, τα γραφεία ταχυδρομικών επιταγών και τα ιδρύματα πληρωμών.
Ως κατάλληλα μέσα πληρωμής για την έκπτωση των δαπανών θεωρούνται :
– η κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή, έστω και αν υπάρχουν περισσότεροι συνδικαιούχοι, είτε με μετρητά είτε με μεταφορά μεταξύ λογαριασμών (έμβασμα), η χρήση ταχυδρομικής επιταγής -ταχυπληρωμής ή η κατάθεση σε λογαριασμό πληρωμών των Ελληνικών Ταχυδρομείων,
– η χρήση τραπεζικής επιταγής,
– η έκδοση επιταγής σε διαταγή του εκμισθωτή
– η χρήση συναλλαγματικών οι οποίες εξοφλούνται μέσω τραπέζης
Σε περίπτωση που μέρος της δαπάνης ενοικίου δεν εξοφληθεί με κάποιο από τα μέσα πληρωμής που παρατίθενται πιο πάνω, δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση το σύνολο της δαπάνης.
Στην περίπτωση που οι αντισυμβαλλόμενοι πέραν από τη σχέση μίσθωσης (μισθωτής-εκμισθωτής) είναι ταυτόχρονα προμηθευτές και πελάτες, επιτρέπεται να προβούν σε εκατέρωθεν λογιστικούς συμψηφισμούς, εφόσον αυτό δεν αντιβαίνει σε διατάξεις άλλων νόμων και σε περίπτωση που απομένει διαφορά μετά τον συμψηφισμό (υπολειπόμενο μίσθωμα για καταβολή), απαιτείται να εξοφληθεί με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής ανεξάρτητα του ύψους αυτής προκειμένου το ποσό αυτό να εκπέσει από τα ακαθάριστα έσοδα.
Στην περίπτωση εξόφλησης από τρίτο πρόσωπο (ημεδαπό ή αλλοδαπό, το οποίο κατ’ εντολή του μισθωτή καταθέτει το σχετικό ποσό προς απόσβεση ισόποσης δικής του υποχρέωσης προς τον μισθωτή) με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή, η σχετική δαπάνη εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα αυτού, αρκεί να αποδεικνύεται με βάση τα κατάλληλα στοιχεία (π.χ. τραπεζικά παραστατικά ή άλλα έγγραφα) η εξόφληση του εκμισθωτή καθώς και ο λόγος εξόφλησης των δαπανών από τον τρίτο. Αντιστοίχως με την πιο πάνω περίπτωση, όταν απομένει διαφορά (υπολειπόμενο μίσθωμα για καταβολή) μετά τον συμψηφισμό της απαίτησης του μισθωτή (έναντι του τρίτου) με την οφειλή του προς τον εκμισθωτή, τότε για να αναγνωρισθεί το σύνολο της δαπάνης απαιτείται η εξόφλησή της με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής.
Τυχόν προκαταβολές ενοικίων που αφορούν το φορολογικό έτος 2020 οι οποίες είχαν καταβληθεί μέχρι τις 12-12-2019 αναγνωρίζονται προς έκπτωση ανεξαρτήτως του τρόπου εξόφλησής τους. Αντίθετα προκαταβολές που καταβλήθηκαν μετά τις 12-122019 και αφορούν δαπάνες ενοικίων από 1-1-2020 καταλαμβάνονται από τη νέα διάταξη. Για παράδειγμα, ανώνυμη εταιρεία η οποία στο φορολογικό έτος 1.1.2019 – 31.12.2019 προκατέβαλε το ενοίκιο του Ιανουαρίου 2020 στις 5 Δεκεμβρίου 2019, θα εκπέσει στο φορολογικό έτος 2020 την υπόψη δαπάνη, ανεξάρτητα από τον τρόπο εξόφλησής της.
Οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί εντός ενός φορολογικού έτους αλλά δεν έχουν εξοφληθεί στο έτος αυτό, κρίνονται οριστικά, ως προς την εκπεσιμότητά τους, στο φορολογικό έτος που θα λάβει χώρα η εξόφληση αυτών. Στην περίπτωση που στο έτος εξόφλησης των δαπανών διαπιστωθεί ότι οι δαπάνες αυτές εξοφλήθηκαν χωρίς να γίνει χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή διαμεσολάβηση παρόχου υπηρεσιών πληρωμών (π.χ. με μετρητά), η επιχείρηση υποχρεούται να υποβάλει τροποποιητική δήλωση του φορολογικού έτους που αφορά η δαπάνη, προσθέτοντας τα ποσά αυτών των δαπανών ως θετική λογιστική διαφορά.
Ραλλού Αλεξοπούλου
