Τα τελευταία χρόνια οι τράπεζες της Ευρώπης δέχθηκαν ισχυρές πιέσεις από τις ρυθμιστικές αρχές να μειώσουν τον όγκο των κόκκινων δανείων (NPLs), που βάρυναν τους ισολογισμούς τους. Απαιτήθηκε πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια από εκείνες της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Κύπρου. Οι μεγαλύτεροι φόβοι υπήρχαν για τον τραπεζικό τομέα της Ιταλίας, αφού πρόκειται για το τρίτο μεγαλύτερο μέρος της Ευρωζώνης και το «μέγεθος μετράει» σε κρίσεις και διασώσεις. Ωστόσο στο ιταλικό τραπεζικό σύστημα είδαμε και την μεγαλύτερη πρόοδο μέσα από μία δυναμικές κινήσεις.
Το κρατικό σχέδιο που προωθήθηκε είχε ως αποτέλεσμα όλες οι μεγάλες τράπεζες της χώρας να απαλλαγούν από σημαντικό όγκο κόκκινων δανείων μέσω τιτλοποιήσεων. Τώρα η πανδημία του νέου κορωνοϊού έρχεται να καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην αγορά αυτή, στην οποία μπαίνουν και οι ελληνικές τράπεζες, όπως επισημαίνει σε ρεπορτάζ της η Wall Street Journal.
H κορυφαία αμερικανική οικονομική εφημερίδα εστιάζει στην περίπτωση των ιταλικών τραπεζών και τα εμπόδια που αυτές συναντούν στα σχέδια των τιτλοποιήσεων. Τα όσα αναφέρει όμως δίνουν μία γεύση και για τις προκλήσεις που έχουν να υπερβούν οι ελληνικές τράπεζες.
Το μεγάλο ερώτημα, όπως υπογραμμίζει, είναι το πώς θα αντιμετωπίσουν οι ιταλικές τράπεζες το νέο κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων που έρχεται. Σήμερα τα NPLs των ιταλικών τραπεζών είναι στο 7% του συνόλου. Το ποσοστό αν και κάτα πολύ χαμηλότερο από εκείνο στην Ελλάδα, εξακολουθεί να είναι μεταξύ των υψηλότερων στην Ε.Ε. Σύμφωνα με στοιχεία της Ernst & Young από τις πωλήσεις NPLs ύψους 230 δισ. ευρώ που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ιταλία από το 2015, σχεδόν το 1/3 έχουν γίνει μέσω τιτλοποιήσεων.
Το κύριο πρόβλημα είναι ότι η αγορά των τιτλοποιημένων NPLs στηρίζεται στη δυνατότητα των εισπρακτικών μηχανισμών να ανακτήσουν τις πληρωμές, συχνά από δανειολήπτες, που δεν έχουν ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις τους επί χρόνια. Αυτό αφότου ξέσπασε η πανδημία στην Ιταλία έχει καταστεί εξαιρετικά δύσκολο. Ακόμη και με το lockdown να χαλαρώνει πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις με χρέη έχουν υποστεί μεγάλη οικονομική ζημιά ενώ ακόμη και τα δικαστήρια, όπου καταλήγουν πολλές τέτοιες υποθέσεις, παραμένουν κλειστά.
Σύμφωνα με στοιχεία του DBRS οι εισπράξεις από τα NPLs της Banca Popolare για το εξάμηνο έως τις 30 Απριλίου ήταν 2,5 εκτα. ευρώ έναντι στόχου για 8,5 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις γενικά κινούνται περίπου 30% χαμηλότερα από ό,τι υπολογιζόταν. Εάν αυτή η τάση έχει συνέχεια, οι πιέσεις θα ενταθούν και στην ιταλική κυβέρνηση που προσφέρει εγγυήσεις για τις τιτλοποιήσεις με τον κίνδυνο να δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος.
