Skip to main content

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιάννη Παγκαλιά
[email protected]

Έπειτα από 18 μήνες ενός κλιμακούμενου εμπορικού πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας και 13 επίσημους γύρους συνομιλιών μεταξύ των διαπραγματευτικών ομάδων των δύο χωρών, η πολυπόθητη «Πρώτη Φάση» της εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο είναι γεγονός. 

Στη διάρκεια αυτού του εμπορικού πολέμου η Ουάσιγκτον δασμολόγησε τις εισαγωγές σε κινεζικά προϊόντα αξίας 362 δισ. δολαρίων, το Πεκίνο ανταπέδωσε με την επιβολή δασμών σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 110 δισ. δολαρίων, κυρίως όμως οι καταστροφικές του συνέπειες μεταδόθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο φρενάροντας την παγκόσμια ανάπτυξη. 

Χαρακτηριστικό είναι ότι το κινεζικό ΑΕΠ το γ’ τρίμηνο του 2019 έτρεξε με ρυθμό 6%, ο χαμηλότερος των τελευταίων 30 ετών, ενώ η γερμανική οικονομία υπέστη επίσης βαρύ πλήγμα, καθώς το 2019 αναπτύχθηκε μόλις 0,6%, ο βραδύτερος ρυθμός από το 2013.

Χθες με πάσα επισημότητα στον Λευκό Οίκο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, παρουσία του υπουργού Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν και του εμπορικού αντιπροσώπου Ρόμπερτ Λαϊτχάιζερ, υπέγραψε την «Πρώτη Φάση» της εμπορικής συμφωνίας, ενώ από μεριάς Κίνας υπογραφή στη συμφωνία έβαλε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Λιου Χε, μετά την από κοινού συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν οι 5 παρευρισκόμενοι. 

Η εμπορική συμφωνία, βάσει του κειμένου των 94 σελίδων που δημοσιεύθηκε χθες λίγο μετά την υπογραφή της, μοιάζει να είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των ΗΠΑ, όμως με μία δεύτερη ανάγνωση προκύπτουν συμπεράσματα που θα έχουν αντίκτυπο σε παγκόσμιο επίπεδο.Το ένα σκέλος της εμπορικής συμφωνίας αφορά καθαρά το οικονομικό μέρος, με το Πεκίνο να δεσμεύεται να αυξήσει κατά 200 δισ. δολάρια τα επόμενα δύο χρόνια τις αγορές αμερικανικών αγαθών από μεταποιητικά και αγροτικά προϊόντα, έως υπηρεσίες, αυτοκίνητα και αεροσκάφη.

Πνευματική ιδιοκτησία και τεχνολογία

Το άλλο σκέλος όμως παίρνει παγκόσμιες διαστάσεις, καθώς η Ουάσιγκτον όρθωσε ανάστημα απαιτώντας από την Κίνα να περιορίσει την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και την υποχρεωτική μεταφορά τεχνολογίας από τις αμερικανικές εταιρείες. Η Κίνα προσέφερε μεν το θέλγητρο του φθηνού εργατικού κόστους, όμως υποχρέωνε τις ξένες εταιρείες να της μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους και την τεχνολογία τους για να δραστηριοποιούνται εκεί. 

Αποτέλεσμα, το Πεκίνο να κρατάει στα χέρια του τα μυστικά και τις πατέντες μερικών εκ των κορυφαίων εταιρειών στον κόσμο, να τα οικειοποιείται και να ξεπηδούν κινεζικές εταιρείες που έφθασαν να κοιτάνε στα μάτια τις αντίστοιχες ξένες (όπως οι κινεζικές κατασκευάστριες κινητών τηλεφώνων).

Βάσει της συμφωνίας, η Κίνα απεμπολεί το δικαίωμα να έχει πρόσβαση στην τεχνολογία και την τεχνογνωσία των αμερικανικών εταιρειών, κάτι που δυνητικά είναι θέμα χρόνου να απαιτήσουν και οι υπόλοιποι μεγάλοι εταίροι του Πεκίνου.

Στοπ στην παραγωγή απομιμήσεων

Ένα άλλο θέμα που θα καταπολεμήσει ο όρος αυτός (αναφέρθηκε εκτενώς ο εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ) είναι η αθρόα παράνομη εμπορία απομιμήσεων, το μεγαλύτερο ποσοστό των οποίων παράγεται στην Κίνα.

Με την εξασφάλιση του απορρήτου στην κατασκευή των προϊόντων, στους επίδοξους απομιμητές σταματάει η πρόσβαση στην υλικοτεχνική διαδικασία παραγωγής και μακροπρόθεσμα οι φθηνές απομιμήσεις θα εξαλειφθούν από τον παγκόσμιο χάρτη. Και σε αυτή την περίπτωση, πιθανόν μετά τις αμερικανικές εταιρείες να ακολουθήσουν και επιχειρήσεις από τον υπόλοιπο κόσμο.  

Μνούτσιν: Δασμοί έωςτη β’ φάση

 Xθες ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, φρόντισε να θολώσει τα νερά. O Στίβεν Μνούτσιν σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNBC υποστήριξε ότι οι υφιστάμενοι αμερικανικοί δασμοί στα κινεζικά προϊόντα θα συνεχίσουν να είναι σε ισχύ μέχρι να τεθεί σε εφαρμογή η Δεύτερη Φάση της εμπορικής συμφωνίας. «Όπως και σε αυτή τη συμφωνία υπήρξαν ορισμένες παραχωρήσεις, έτσι και στη δεύτερη φάση θα υπάρξουν επιπλέον παραχωρήσεις», δήλωσε στο CNBC. «Είναι πραγματικά ένα ζήτημα -και όπως έχουμε πει πριν-, η δεύτερη φάση μπορεί να εξελιχθεί σε 2Α, 2Β, 2Γ. Θα δούμε». Το Πεκίνο αξίωνε να εξαλειφθούν όλοι οι δασμοί στα κινεζικά προϊόντα για να συνάψει οποιαδήποτε συμφωνία, κάτι που οι δηλώσεις του Μνούτσιν δεν επαλήθευσαν από πλευράς ΗΠΑ.