Skip to main content

Στα 4,96 δισ. ευρώ το πρωτογενές πλεόνασμα το 2019

Κατά 559 εκατ. ευρώ ξεπεράστηκε ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος με τη συμπλήρωση του 12μηνου σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού που ανακοινώθηκαν πριν από λίγο στο γενικό λογιστήριο του κράτους. Το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε στα 4,96 δισ. ευρώ ενώ τα φορολογικά έσοδα ανήλθαν στα 51,4 δισ. ευρώ ξεπερνώντας τον αναθεωρημένο στόχο κατά 92 εκατ. ευρώ. Επίμονο αγκάθι είναι υποεκτέλεση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. 

Ο αρμόδιος υφυπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης εκτίμησε ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% θα επιτευχθεί ενώ στη δήλωσή του κατηγόρησε εμμέσως πλην σαφώς την προηγούμενη κυβέρνηση για την περικοπή των πραγματικών δημοσίων επενδύσεων προκειμένου να εμφανιστούν υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα.

 «Τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2019 δείχνουν ότι οι στόχοι του προϋπολογισμού για το πρωτογενές πλεόνασμα επιτυγχάνονται. Μέχρι τα οριστικά στοιχεία, απομένει αρκετός δρόμος αφού θα πρέπει να μετρηθεί τι έχει συμβεί στα εκτός του κεντρικού κράτους νομικά πρόσωπα της Γενική Κυβέρνησης και να συνυπολογιστούν και σημαντικά έσοδα του πρώτου διμήνου του 2019 που δημοσιονομικά υπολογίζονται στο 2019. Δεν έχουμε όμως αυτή τη στιγμή κάποια αρνητική ένδειξη σε όσα απομένουν να μετρηθούν για να κλείσει και δημοσιονομικά το 2019. Σε ότι αφορά το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων η πραγματική του εκτέλεση είναι καλύτερη από αυτή του 2018» δήλωσε ο κ. Σκυλακάκης παρουσιάζοντα τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού.

Επίσης, η δήλωσή του εμπεριείχε μομφή για την προηγούμενη κυβέρνηση όσον αφορά στη δημοσιονομική διαχείριση των επενδύσεων. «Μιλούμε για πραγματική εκτέλεση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων καθώς τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να παρουσιάζονται ως δαπάνες δημοσίων επενδύσεων μεταφορές πόρων από την κεντρική κυβέρνηση σε νομικά πρόσωπα της γενικής κυβέρνησης χωρίς στην πραγματικότητα να πραγματοποιείται εντός του έτους αναφοράς καμία πραγματική επενδυτική δαπάνη». Για το 2018, ο κ. Σκυλακάκης τόνισε ότι οι πραγματικές επενδυτικές δαπάνες ήταν 4,972 δις. ευρώ ενώ με το παρκάρισμα πόρων το ΠΔΕ εμφάνισε επενδύσεις συνολικού ύψους 6,237 δισ. ευρώ. 

Σημειώνεται ότι το πρωτογενές πλεόνασμα είναι ενδεικτικό και όχι άμεσα συγκρίσιμο, με τον μεταμνημονιακό στόχο για
πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, στον οποίο έχει δεσμευτεί η Ελλάδα έναντι των επίσημων πιστωτών της.

Αναλυτικά η εικόνα 

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2019, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 225 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 839 εκατ. ευρώ, που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2019 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, και ελλείμματος 4,580 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2018.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 4,960 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 4,400 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 91 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2018.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε  55,019 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 7 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το 2019 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 60,065 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 7 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 5,046 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 14 εκατ. ευρώ από το στόχο (5,032 δισ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,772 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 777 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο 2019 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε στα 6,590 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 387 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Επισημαίνεται ότι στις εισπράξεις μεταβιβάσεων Δεκεμβρίου 2019 περιλαμβάνεται και ποσό ύψους 644 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί για το 2019 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν σε 7,365 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 339 εκατ. ευρώ. 

Τα έσοδα του ΠΔΕ ήταν 847 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 999 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων του Δεκεμβρίου 2019 ανήλθαν σε 775 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 48 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (728 εκατ. ευρώ).

Η εικόνα των δαπανών 

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου –  Δεκεμβρίου 2019 ανήλθαν στα 55.244 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 620 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (55.865 εκατ. ευρώ). H κυριότερη αιτία της εμφανιζόμενης αρνητικής απόκλισης είναι η υποεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 508 εκατ. ευρώ.

Αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες δαπανών:

α) στις κοινωνικές παροχές κατά 381 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της διανομής του κοινωνικού μερίσματος ύψους 186 εκατ. ευρώ και της πληρωμής του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης πρώτου τριμήνου 2019 από το κράτος ύψους 172 εκατ. ευρώ, το οποίο πλέον δίδεται μέσω επιχορήγησης στον ΟΠΕΚΑ (περίπτωση διαφορετικής παρουσίασης),

β) στις μεταβιβάσεις κατά 246 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω της πληρωμής Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας περιόδου 2007-2011 ύψους 150 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο η αύξηση αυτή εξουδετερώνεται σε μεγάλο βαθμό από την ανάλωση του αποθεματικού που πλέον είναι επιμερισμένο σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου –  Δεκεμβρίου 2019 παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 κατά 1.128 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω:

α) της μείωσης των πληρωμών από καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 573 εκατ. ευρώ και

β) των μειωμένων δαπανών ΠΔΕ κατά 595 εκατ. ευρώ.

Με αντίρροπο χαρακτήρα (αυξημένη δαπάνη σε σχέση με το 2018) κινήθηκαν οι πληρωμές για τόκους κατά 549 εκατ. ευρώ.

Επισημαίνεται ότι κατά το έτος 2019 διανεμήθηκαν 186 εκατ. ευρώ ως κοινωνικό μέρισμα και 149 εκατ. ευρώ ως επίδομα θέρμανσης.

Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο 2019 το σύνολο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 8.736 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 1.264 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, κυρίως λόγω της υπέρβασης του στόχου στις κατηγορίες:

α) ΠΔΕ κατά 373 εκατ. ευρώ,

β) μεταβιβάσεις σε λοιπά νομικά πρόσωπα κατά 188 εκατ. ευρώ,

γ) εξοπλιστικά προγράμματα κατά 268 εκατ. ευρώ

δ) διανομής του κοινωνικού μερίσματος ύψους 186 εκατ. ευρώ.

naftemporiki.gr