Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Το θερμόμετρο στη Μέση Ανατολή ανεβαίνει επικίνδυνα μετά τις επιθέσεις σε σαουδαραβικά τάνκερ και αγωγούς, για τις οποίες η Ουάσιγκτον επιρρίπτει την ευθύνη στην Τεχεράνη και η τελευταία αποδίδει σε αμερικανική προβοκάτσια. Οι διαρκείς γεωπολιτικές εντάσεις άναψαν τα αίματα και στην αγορά πετρελαίου πυροδοτώντας την Τρίτη ράλι των τιμών. Ένα 24ωρο αργότερα οι τιμές είναι και πάλι σε πτώση. Και τούτο γιατί οι παραγωγοί του Αραβικού Κόλπου και οι συγκρούσεις τους δεν είναι πια ο απόλυτος κυρίαρχος στην αγορά. Οι ανεξάρτητοι Αμερικανοί παραγωγοί των σχιστολιθικών κοιτασμάτων και κυρίως οι μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες- καταναλωτές αργού, έχουν καθοριστική επίδραση στις τιμές.
Η τιμή του μπρεντ έχει ανέβει πάνω από τα 70 δολάρια το βαρέλι, μετά την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλουν ολικό εμπάργκο στο Ιράν και εν μέσω σοβαρότατων προβλημάτων στην παραγωγή της Λιβύης, που δοκιμάζεται επίσης από διαρκείς εντάσεις και βία. Σε κατάρρευση είναι εδώ και καιρό και η παραγωγή της Βενεζουέλας. Αλλά όλα όσο και εάν μειωθεί η παραγωγή από το καρτέλ του ΟΠΕΚ, υπάρχουν οι Αμερικανοί παραγωγοί να ισορροπήσουν την κατάσταση.
Αυτό περίπου μας είπε σήμερα η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας, η οποία παράλληλα αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τη ζήτηση. Μάλιστα έκανε λόγο για κατώτερα των προβλέψεων δεδομένα για την μέχρι στιγμής εφετινή κατανάλωση πετρελαίου σε Κίνα και Βραζιλία. Πολλές αναδυόμενες οικονομίες βρίσκονται σε φάση αποθέρμανσης ή και δέχονται ισχυρότατες πιέσεις, βάζοντας πάγο στις φιλοδοξίες των παραγωγών του μαύρου χρυσού να δουν τα ταμεία τους να γεμίζουν σε βαθμό, που να αντισταθμιστούν οι απώλειες του τελευταίου περσινού διμήνου.
Δεν είναι μόνο η Κίνα, που έχει να αντιμετωπίσει τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ και την απρόβλεπτη εξέλιξή του. Η Ινδία, δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη, αρχίζει να χάνει την δυναμική της, γεγονός που αναγκάζει την κεντρική τράπεζα της χώρας να σκέφτεται μειώσεις επιτοκίων.
Την ίδια ώρα η Βραζιλία αναγνωρίζει ότι η οικονομία της πιθανότατα βυθίστηκε σε ύφεση το πρώτο τρίμηνο και υποβαθμίζει τις επίσημες προβλέψεις για τους εφετινούς ρυθμούς ανάπτυξης, που ούτως ή άλλως δεν ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξες. Η Αργεντινή παλεύει να βγει από την κρίση, αλλά ο πληθωρισμός εξακολουθεί να καλπάζει και το ΑΕΠ να συρρικνώνεται. Όσο για τη γειτονική Τουρκία όσα «τρικ» και εάν χρησιμοποιήσει ο Ερντογάν για να στηρίξει τη λίρα, κατεβάζει ταχύτητα και δεν αποκλείεται να παγιδευθεί σε ύφεση εν μέσω διαρκών προκλήσεων, που προκαλούν ένταση στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση και ανησυχία στους κόλπους των επενδυτών.
Σε όλες τις παραπάνω οικονομίες οι πωλήσεις πετρελαίου και πετρελαιοειδών είτε επιβραδύνονται (πχ στην Ινδία αυξάνονται με ρυθμούς 3% έναντι ρυθμών άνω του 6% το περσινό καλοκαίρι) είτε βρίσκονται σε πτώση (στη Βραζιλία υποχωρούν σταθερά εδώ και 18 μήνες).
Οι συνθήκες αυτές στέκονται εμπόδιο στην περαιτέρω ανάκαμψη των τιμών και την επιστροφή τους στα επίπεδα του περασμένου Οκτωβρίου, πάνω από τα 86 δολάρια το βαρέλι. Κανείς δεν μπορεί πάντως να αποκλείσει να λειτουργήσει ως «καύσιμο» μία περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή.
