Από την έντυπη έκδοση
Του Γιάννη Παγκαλιά
[email protected]
Η Αργεντινή έχει ξεκινήσει συνομιλίες με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την οικονομική διάσωση της χώρας για άλλη μία φορά, καθώς ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί μέσα στο 2018 και το εθνικό νόμισμα, το πέσο, εξακολουθεί να καταρρακώνεται, οδηγώντας σε ραγδαία αύξηση των τιμών, δημιουργώντας πλέον την πεποίθηση πως το Μπουένος Άιρες περνάει άλλον έναν οικονομικό εφιάλτη.
Η Κεντρική Τράπεζα της Αργεντινής ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ακόμη μία αύξηση των επιτοκίων φτάνοντας στο 40%, με τον δωδεκάμηνο ρυθμό πληθωρισμού να φτάνει στο 25,4%, αισθητά πιο μακριά από τον στόχο του 15%, ενώ, ταυτόχρονα, από την αρχή του 2018 το πέσο έχει υποχωρήσει περισσότερο από 20% έναντι του αμερικανικού δολαρίου.
Το δολάριο ενισχύεται τις τελευταίες εβδομάδες κι αυτό επιδρά αρνητικά στις αναδυόμενες αγορές όπως η Αργεντινή, καθώς τα νομίσματά τους δεν είναι τόσο ανταγωνιστικά, με αποτέλεσμα ο δανεισμός σε δολάρια να αυξάνει το χρέος τους.
Μετά την ανακοίνωση του προέδρου Μαουρίσιο Μάκρι την Τρίτη, αρκετοί πολίτες διαμαρτυρήθηκαν κατά μιας νέας παρέμβαση του ΔΝΤ στη χώρα, η οποία εξακολουθεί να υποφέρει από την οικονομική κατάρρευση στις αρχές του αιώνα.
Η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ επιβεβαίωσε τις συνομιλίες, λέγοντας ότι η Αργεντινή είναι ένα «αξιόλογο μέλος» του Ταμείου. «Έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για το πώς μπορούμε να συνεργαστούμε για την ενίσχυση της οικονομίας της Αργεντινής και αυτές θα συνεχιστούν» ανέφερε.
Στην πρόσφατη οικονομική εκτίμησή του για την Αργεντινή, το ΔΝΤ δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι η χώρα βιώνει μια «σταθερή ανάκαμψη». «Ακόμη και εν όψει της προγραμματισμένης δημοσιονομικής εξυγίανσης και των συνεχιζόμενων προσπαθειών για τον αποπληθωρισμό, η ανάπτυξη αναμένεται να εδραιωθεί τα επόμενα χρόνια» ανέφερε η έκθεση του ΔΝΤ στα τέλη του περασμένου έτους.
Ο Μάκρι εξελέγη το 2015 με μια μεταρρυθμιστική ατζέντα, θέλοντας να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα που άφησαν οι προκάτοχοί του. Ωστόσο, η έλλειψη οικονομικών μεταρρυθμίσεων και ένα όλο και πιο δύσκολο παγκόσμιο περιβάλλον έκαναν πιο πολύπλοκα τα οικονομικά ζητήματα της Αργεντινής, με αποτέλεσμα ο Αργεντινός πρόεδρος να αποταθεί ξανά στο ΔΝΤ.
Το πρώτο δάνειο που ζήτησε η Αργεντινή από το Ταμείο χρονολογείται από το 1957, υπό το καθεστώς στρατιωτικής κυβέρνησης. Έκτοτε, η εκάστοτε έλευση του ΔΝΤ συνόδευε κάθε κρίση στην οικονομία της χώρας της Νοτίου Αμερικής, που εμφανιζόταν ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Συνολικά η Αργεντινή έχει ζητήσει βοήθεια από το ΔΝΤ είκοσι φορές, με ένα σύνολο δανείων που ανέρχεται στα 41,2 δισ. δολάρια. Από αυτό το σύνολο έχει απορροφήσει τα 24,5 δισ. δολάρια, καθώς πέντε από τις φορές αυτές δεν εκταμίευσε τα δάνεια, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις εκταμίευε λιγότερα ποσά από εκείνα που είχαν εγκριθεί, με τις ανεξόφλητες υποχρεώσεις προς το ΔΝΤ να ανέρχονται περίπου στα 8 δισ. δολάρια.
Το 2001, η Αργεντινή χρεοκόπησε έχοντας 132 δισ. δολάρια εξωτερικού χρέους, εξαιτίας μη καταβολής δόσης δανείου από το ΔΝΤ ύψους 1,6 δισ. δολαρίων.
Το ίδρυμα που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, το οποίο βοήθησε τη χώρα εκείνη την εποχή, αναγνώρισε λίγο μετά την παρέμβαση ότι η υποστήριξή του για τη διατήρηση της κλίσης του πέσο έναντι του δολαρίου διεύρυνε την κρίση στη χώρα, καθώς από τη δεκαετία του ‘90 το ΔΝΤ υποστήριξε θερμά την πολιτική προσαρμογής του πέσο στο αμερικανικό δολάριο.
Η κυβέρνηση του Φερνάνδο ντε λα Ρούα είχε συμφωνήσει με το ΔΝΤ ένα «μαξιλάρι» 38 δισ. δολαρίων για να στηρίξει την απόλυτη ισοτιμία πέσο-δολαρίου. Ο διάδοχος του Ντε λα Ρούα, ο Εδουάρδο Ντουάλδε, προσέφυγε δύο φορές στο Ταμείο, το οποίο κάθε φορά επέβαλλε όλο και πιο σκληρούς όρους.
Το 2006 ο πρόεδρος Νέστορ Κίρτσνερ είχε επιτύχει την ελάττωση του ελλείμματος χάρη στις εξαγωγές πρώτων υλών, κάτι που τον έκανε να προχωρήσει σε μία αρκετά ριζοσπαστική κίνηση. Διέγραψε το χρέος ύψους 9,8 δισ. δολαρίων προς το Ταμείο και δήλωσε πως δεν έχει καμία άλλη υποχρέωση απέναντι στις ρήτρες του προγράμματος.
Ο Μάκρι ανήλθε στην εξουσία το 2015 υποστηρίζοντας ότι η κατάσταση είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί και στράφηκε ξανά προς τις διεθνείς αγορές.
Έσπευσε να αποπληρώσει 9,3 δισ. δολάρια στα κερδοσκοπικά κεφάλαια προκειμένου να κλείσει η διένεξη σχετικά με τη στάση πληρωμών του εξωτερικού χρέους που είχε κηρύξει από το 2001 η κυβέρνηση. Μέσα σε μία διετία δανείσθηκε πάνω από 50 δισ. δολάρια από τις διεθνείς αγορές.
Λεπτομέρειες σχετικά με το πόσο μπορεί να δανείσει το ΔΝΤ και τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί αυτός ο δανεισμός δεν έχουν ακόμη γίνει γνωστές.
Χαιρετίζουν οι αναλυτές
Ο Γκράχαμ Στοκ, ανώτερος στρατηγικός αναλυτής αναδυόμενων αγορών στην BlueBay Asset Management, δήλωσε ότι η απόφαση της Αργεντινής να στραφεί στο ΔΝΤ αποτελεί ένα «θετικό βήμα». «Είναι σίγουρα καλό. Η κεντρική τράπεζα έχει αντιμετωπίσει προκλήσεις όσον αφορά τη διαχείριση του νομίσματος και τη διατήρηση του πληθωρισμού υπό έλεγχο. Η κυβέρνηση του Μάκρι ακολουθεί μια πολύ σταδιακή προσέγγιση για τη δημοσιονομική προσαρμογή» δήλωσε στο CNBC την Τετάρτη.
«Το ΔΝΤ έχει μια φοβερή φήμη μεταξύ των Αργεντινών και έτσι αυτό είναι ένα μεγάλο πολιτικό στοίχημα για την κυβέρνηση» δήλωσε στο CNBC η Φιόνα Μακί, περιφερειακή διευθύντρια Λατινικής Αμερικής στη Μονάδα Πληροφοριών του Economist. «Αυτή τη στιγμή όμως η κυβέρνηση βλέπει σαφώς την ανάγκη να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών και ελπίζει ότι το πρόγραμμα προσαρμογής θα επανέλθει εγκαίρως για τις προεδρικές εκλογές στα τέλη του επόμενου έτους» πρόσθεσε.
