Έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να κινητοποιήσει περισσότερους πόρους για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις απευθύνει το Ευρωκοινοβούλιο. Επιπλέον, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την «αποεπένδυση» στην Ευρώπη.
Εγκρίνοντας την ετήσια έκθεση για τις δραστηριότητες της τράπεζας με έδρα το Λουξεμβούργο, οι ευρωβουλευτές υπενθυμίζουν ότι «η ΕΤΕπ δεν είναι μία εμπορική τράπεζα» και ότι πρέπει «να συνεχίσει να διαδραματίζει το βασικό ρόλο του καταλύτη για τη χρηματοδότηση υγιών, βιώσιμων, μακροπρόθεσμων επενδύσεων».
Σημείο αιχμής για την ΕΤΕπ στα επόμενα χρόνια θεωρείται ο κεντρικός ρόλος της στην αρχική συγχρηματοδότηση του «επενδυτικού πακέτου Γιούνκερ» με 6 δισ. ευρώ, έτσι ώστε να συγκεντρωθεί μία αρχική «μαγιά» 15 δισ., η οποία μέσω μόχλευσης μπορεί τελικά να προσελκύσει περισσότερα από 300 δισ. επενδύσεων. Αυτός είναι τουλάχιστον ο αρχικός, αισιόδοξος προγραμματισμός.
Οι ευρωβουλευτές βλέπουν θετικά τον ρόλο της ΕΤΕπ στο «πακέτο Γιούνκερ», αλλά δεν λείπουν και οι φωνές κριτικής, για παράδειγμα από την συμπροεδρεύουσα των Πρασίνων Ρεμπέκα Χαρμς. Η Γερμανίδα ευρωβουλευτής υποστηρίζει ότι δεν είναι «σοβαρή» μία πρόταση για δεκαπενταπλασιασμό των διαθέσιμων κονδυλίων μέσω μόχλευσης. «Η ΕΤΕπ θα μπορούσε ασφαλώς να συνεισφέρει στην προσέλκυση επενδύσεων, αλλά το πιο σημαντικό είναι να συνεισφέρει συνολικά περισσότερα χρήματα η ίδια Ε.Ε. Το σχέδιο Γιούνκερ εστιάζει υπερβολικά, κατά την άποψή μου, σε έναν θαυματουργό πολλαπλασιασμό κονδυλίων μέσω μόχλευσης. Προσωπικά δεν θεωρώ ιδιαίτερα σοβαρή αυτήν την προσέγγιση», λέει η Ρεμπέκα Χαρμς στην Deutsche Welle.
Συνεχίζεται η «επενδυτική αποχή»
Γεγονός είναι πάντως, όπως επισημαίνουν οι ευρωβουλευτές στην ετήσια έκθεση για την τράπεζα του Λουξεμβούργου, ότι οι δραστηριότητες χρηματοδότησης της ΕΤΕπ αυξήθηκαν κατά 37% μέσα στο 2013. Αυτό είναι μία λογική συνέπεια της σημαντικής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου που είχε προηγηθεί. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, καταγράφεται συνολική μείωση κατά 18% για τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε σχέση με το 2007. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να επιβεβαιώνει τις ανησυχίες για επενδυτική αποχή, ακόμη και στις πιο ανεπτυγμένες χώρες της Ευρωζώνης.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής Αριστεράς στο Στρασβούργο Γκάμπι Τσίμερ επισημαίνει μια ιδιαίτερη, κατά τη γνώμη της, πτυχή του προβλήματος, που αφορά τον ρόλο που αναλαμβάνει (ή δεν αναλαμβάνει) η ΕΤΕπ. «Νομίζω ότι στο εσωτερικό της ΕΤΕπ, όπως άλλωστε και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δρουν διαφορετικές και ετερόκλητες δυνάμεις. Θα ήταν απολύτως φυσιολογικό να δραστηριοποιηθεί η ΕΤΕπ. Από το καταστατικό της διαθέτει ήδη τη σχετική εντολή, οπότε δεν χρειάζεται να ληφθούν νέες αποφάσεις ή να τροποποιηθούν νομικά κείμενα. Άλλωστε η τράπεζα αυτή αποτελεί ιδιοκτησία των κρατών-μελών», τονίζει η Γερμανίδα ευρωβουλευτής.
«Υπερ-όπλο» εναντίον της κρίσης;
Αυτή η σκέψη είναι πιθανώς και η αφετηρία για την πρόταση του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη να συνεργαστούν ΕΤΕπ και ΕΚΤ με στόχο την έκδοση ομολόγου, το οποίο, αξιοποιώντας το τριπλό ΑΑΑ της ΕΤΕπ στις διεθνείς αγορές, θα πυροδοτήσει την οικονομική ανάπτυξη στις χώρες της κρίσης. Η θεωρητική σύλληψη φαίνεται ευφυής, αλλά η υλοποίηση δεν είναι τόσο απλή.
Ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κύρτσος υποστηρίζει πάντως ότι του όποιου αιτήματος προς την ΕΤΕπ προηγείται το «νοικοκύρεμα» στην ίδια την Ελλάδα. «Όχι μόνο ο κ. Βαρουφάκης, όλοι μας θέλουμε την Ευρωπαϊκή Τραπεζα Επενδύσεων στο πλευρό μας, όλοι θέλουμε το πακέτο Γιούνκερ να εξελιχθεί υπέρ της Ελλάδας. Θέλουμε, θέλουμε, θέλουμε… Το θέμα είναι τi κάνουμε εμείς. Για να μπορέσουμε να διεκδικήσουμε όλα αυτά τα ωραία που περιγράφουμε πρέπει πρώτα να ελέγξουμε τα δημοσιονομικά μας, γιατί πάλι θα έχουμε έλλειμμα αντί για πλεόνασμα. Και στη συνέχεια να φτιάξουμε τις σχέσεις συνεργασίας και πολιτικής συνεννόησης με τους Ευρωπαίους εταίρους, ώστε να πάμε στην αναδιάρθρωση του χρέους και να μας βοηθήσουν να βγούμε και στις αγορές με πολύ χαμηλά επιτόκια», λέει ο κ. Κύρτσος.
Αυτό που είναι αλήθεια, επισημαίνει ο Έλληνας ευρωβουλευτής, είναι ότι αν τελικά δεν έρθουν επενδύσεις, πάλι θα έχουμε φτάσει σε αδιέξοδο – αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σήμερα μπορούμε να κάνουμε το δεύτερο βήμα πριν από το πρώτο.
Παρόμοια άποψη εκφράζει ο Μίλτος Κύρκος, ευρωβουλευτής με «Το Ποτάμι»: «Έχουμε δει ότι η ΕΤΕπ θα παίξει έναν ρόλο, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί έτσι όπως φαντάζεται ο υπουργός Οικονομικών. Το ευρωπαϊκό μοντέλο αυτή τη στιγμή είναι η συνεργασία επενδύσεων με τον ιδιωτικό τομέα. Στην Ελλάδα αυτό ακούγεται αυτή τη στιγμή ανέκδοτο, δυστυχώς. Απλώς βλέπουμε τα επιτόκιά μας να είναι σε δυσθεώρητα ύψη, βλέπουμε άλλες χώρες που ήταν και στο μνημόνιο να δανείζονται με αρνητικό επιτόκιο ή με 0,5% κι εμείς είμαστε τελείως αποκομμένοι από αυτά τα χρήματα, γιατί είμαστε σε άλλη λογική».
Πηγή: Deutsche Welle
