Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Στη Βουλή προωθούνται άμεσα τα δύο νομοσχέδια, των μέτρων και αντίμετρων, καθώς τα «πακέτα» έχουν «κλειδώσει» και το μόνο που απομένει είναι η ψήφισή τους ώστε στο Eurogroup της 22ας Μαΐου οι δανειστές να άρουν και τα τελευταία εμπόδια που χωρίζουν τη χώρα από μια συνολική συμφωνία για το χρέος, που με τη σειρά της θα την οδηγήσει στην ποσοτική χαλάρωση και στις αγορές.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει ήδη ετοιμάσει όλα τα κείμενα και τα σχέδια νόμων και έως την Τετάρτη θα μπουν και οι τελευταίες «πινελιές», χωρίς φυσικά να αναμένονται αλλαγές ουσίας, αφού τα κεντρικά σημεία της συμφωνίας είναι δεδομένα και περιλαμβάνουν 1% μέτρα το 2019, που αφορούν μειώσεις στις συντάξεις, αλλά και 1% μέτρα το 2020, που αφορούν τη μείωση του αφορολόγητου ορίου.
Σε κάθε περίπτωση θα υπάρχει και το πακέτο των αντίμετρων που περιλαμβάνουν 1% του ΑΕΠ φορολογικές ελαφρύνσεις και 1% του ΑΕΠ αυξήσεις δαπανών.
Από τα φορολογικά, ποσοστό 0,8% του ΑΕΠ, περίπου 1,4 δισ. ευρώ, σχεδιάζεται να προέλθει από μειώσεις φορολογικών συντελεστών επιχειρήσεων και άλλο 0,1% του ΑΕΠ ή περίπου 180 εκατ. ευρώ από μείωση του ΕΝΦΙΑ, γεγονός που σημαίνει ότι η ελάφρυνση θα είναι πολύ μικρή, καθώς έμφαση θα δοθεί στη φορολογία εισοδήματος.
Ειδικότερα, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις θα μειωθεί από το 29% στο 26% και ταυτόχρονα οι συντελεστές φορολόγησης φυσικών προσώπων από το 22% στο 20%.
Επίσης, μειώνεται η εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματα από 12.000 και ως 65.000. Ειδικότερα, στην κλίμακα 12.001 έως 20.000 η εισφορά γίνεται μηδενική από 2,2% που είναι σήμερα, ενώ:
Στην κατηγορία 20.001 ως 30.000 ευρώ εισόδημα, η εισφορά αλληλεγγύης μειώνεται κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, στο 3% από 5%.
Για τους έχοντες εισοδήματα από 30.001 έως 40.000, η εισφορά από το 6,5% που είναι σήμερα πέφτει στο 5%.
Από 40.001 έως 65.000, πέφτει από το 7,5% στο 7%.
Η εισφορά αλληλεγγύης ωστόσο παραμένει ίδια για τις δύο υψηλότερες κατηγορίες, για εισοδήματα από 65.001 έως 220.000 (στο 9%), όπως και για 220.000 και πάνω (στο 10%). Όσον αφορά το υπόλοιπο πακέτο με τα αντίμετρα, αυτό, μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνει και τα εξής:
Επιδότηση στέγασης
Έχει αποφασιστεί η επιδότηση στέγασης, ενοικίου ή δανείου, μέτρο που θα είναι στοχευμένο στα οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά.
Στήριξη οικογένειας
Η κυβέρνηση προχωρά στην καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας μέσω της ενίσχυσης των οικογενειακών επιδομάτων που δεν θα αφορούν μόνο τους τρίτεκνους /πολύτεκνους αλλά και το πρώτο και δεύτερο παιδί.
Όσον αφορά τα σχολικά γεύματα, θα επεκταθεί το πρόγραμμα σε Δημοτικά και Γυμνάσια περιοχών με υψηλά ποσοστά ανεργίας και φτώχειας, με στόχο να καλυφθεί το 50% των μαθητών του Δημοτικού και του Γυμνασίου.
Ακόμη αυξάνεται και ο συνολικός αριθμός παιδιών προσχολικής ηλικίας (0-4 χρόνων), των οποίων οι γονείς μπορούν να είναι δικαιούχοι voucher για βρεφονηπιακούς σταθμούς. Σήμερα το μέτρο αφορά 90.000 παιδιά, αλλά το 2019 οι θέσεις θα αυξηθούν σε 120.000 και το 2020 σε 135.000.
Για την κάλυψη των αιτήσεων δημιουργούνται 1.200 νέες μονάδες το 2019 και 600 νέες μονάδες το 2020, επιπλέον των 2.800 μονάδων που λειτουργούν σήμερα. Υπενθυμίζεται ότι κάθε μονάδα φιλοξενεί 25 παιδιά.
Το αφορολόγητο
Και ενώ τα θετικά μέτρα θα ληφθούν μόνο στην περίπτωση που επιτευχθεί, μετά το 2018, πλεόνασμα άνω του 3,5%, ενδέχεται και άνω του 3,7% καθώς οι δανειστές μέχρι και την τελευταία στιγμή βάζουν όλο και περισσότερες δικλίδες ασφαλείας για επίτευξη των στόχων, το επώδυνο «πακέτο» της μείωσης της έκπτωσης φόρου ή του αφορολογήτου θα το επωμιστούν όλοι οι φορολογούμενοι από τις αρχές του 2020. Δεν αποκλείεται δε, όπως είναι γνωστό, εάν υπάρξουν αστοχίες στο πλεόνασμα, το συγκεκριμένο μέτρο να εφαρμοστεί από τις αρχές του 2019.
Το σίγουρο είναι ότι οι επιβαρύνσεις θα είναι μεγάλες και για τα χαμηλά εισοδήματα, ακόμη και των 400 – 500 ευρώ, αφού έχει ήδη αποφασιστεί όπως μειωθεί η έκπτωση φόρου κατά περίπου 650 ευρώ ή γενικότερα το αφορολόγητο κατά περίπου 3.000 ευρώ, ανάλογα πάντα με την οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενου.
Συγκεκριμένα, με βάση το σχέδιο που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών και προωθείται στη Βουλή, το αφορολόγητο θα διαμορφωθεί ως εξής:
* για άγαμο φορολογούμενο το αφορολόγητο όριο από 8.636 ευρώ μειώνεται σε 5.685 ευρώ, δηλαδή η έκπτωση φόρου μειώνεται από τα 1.900 ευρώ στα 1.250 ευρώ
* για φορολογούμενο με ένα παιδί το αφορολόγητο όριο από 8.864 ευρώ μειώνεται σε 5.905 ευρώ, δηλαδή η έκπτωση φόρου από 1.950 ευρώ θα υποχωρήσει σε 1.300 ευρώ
* για οικογένεια με δύο παιδιά το αφορολόγητο μειώνεται σε 6.135 ευρώ από 9.090 ευρώ, αφού η έκπτωση φόρου θα διαμορφωθεί σε 1.350 ευρώ από 2.000 σήμερα και
* για φορολογουμένους με τρία παιδιά και άνω το αφορολόγητο θα διαμορφωθεί σε 6.595 ευρώ από 9.545 ευρώ, καθώς η έκπτωση φόρου από 2.100 ευρώ θα μειωθεί σε 1.450 ευρώ.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι εν λόγω αλλαγές στην έκπτωση φόρου θα επιβαρύνουν πρωτίστως εισοδήματα έως και 10.000 ευρώ, καθώς και αυτά που κυμαίνονται από 15.000 έως και 20.000 ευρώ, όμως τα εν λόγω στην πορεία και εφόσον εφαρμοστούν τα αντίμετρα θα «ευνοηθούν» από τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στο 20% από 22%, αλλά και της εισφοράς αλληλεγγύης.
Σοκ και το 2018
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση φέρεται να έχει συμφωνήσει σε ένα «light πακέτο» μέτρων και το 2018, σε σχέση με αυτά που θα εφαρμοστούν το 2019 και το 2020, αφού, για να καλυφθεί το πρωτογενές πλεόνασμα το 2018, δεσμεύεται για μέτρα εξοικονόμησης 450 εκατ. ευρώ, τα οποία είναι:
* κατάργηση της έκπτωσης 10% επί του φόρου των ιατρικών δαπανών
* κατάργηση της έκπτωσης 1,5% του φόρου εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων
* μείωση κατά 50% του επιδόματος θέρμανσης
* κατάργηση επιδομάτων για όσους λαμβάνουν το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης.
Σε κάθε περίπτωση όμως, εφόσον υιοθετηθούν τα ανωτέρω μέτρα, θα μειώσουν ακόμη περισσότερο τα διαθέσιμα εισοδήματα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, την κατανάλωση και φυσικά ακόμη και τις εισπράξεις του Δημοσίου, την ώρα μάλιστα που το πιο «βαρύ» πακέτο έπεται.
Μείωση συμμετοχής στα φάρμακα
Σημαντικές αλλαγές έρχονται και όσον αφορά τη συμμετοχή των συνταξιούχων στη φαρμακευτική δαπάνη. Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, ο ασθενής καλύπτει ένα ποσοστό του συνταγογραφημένου φαρμάκου και ανάλογα με την ασθένειά του, το ποσοστό ανέρχεται σε 0%, 10% ή 25%. Με το νέο σύστημα, παρέχεται έκπτωση ανάλογα με τα εισοδήματα του συνταξιούχου. Για εισοδήματα κάτω των 700 ευρώ η συμμετοχή είναι μηδενική ανεξαρτήτως ασθένειας. Για εισοδήματα 700-1.200 ευρώ η συμμετοχή μειώνεται κατά 50%. Για εισοδήματα 1.200-1.500 ευρώ η συμμετοχή μειώνεται κατά 25%. Συνολικά και με βάση τα εισοδήματα του 2015, το μέτρο υπολογίζεται ότι θα καλύπτει περίπου 1.900.000 συνταξιούχους, σε σύνολο 2.300.000 συνταξιούχων.
Ανάσχεση του brain drain
Στόχος της κυβέρνησης είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση και η ανάσχεση της φυγής των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, το λεγόμενο brain drain. Στον ιδιωτικό τομέα, το ύψος της επιχορήγησης θα είναι το 50% του συνολικού μισθολογικού κόστους και δεν θα μπορεί να ξεπεράσει τα 500 ευρώ. Από την πλευρά της, η επιχείρηση θα δεσμεύεται να διατηρήσει τον εργαζόμενο για έξι μήνες μετά το πέρας του προγράμματος.
Υποστήριξη υποδομών
Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αυξάνεται για υποδομές αγροτικής παραγωγής (δίκτυα ύδρευσης, αγροτικοί δρόμοι, αρδευτικά κανάλια, κ.ά.) καθώς και προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης κτηρίων.
