Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Οι κατευθυντήριες γραμμές του νέου προσωρινού ταμείου ανάκαμψης για την από κοινού αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορονοϊού στην ευρωπαϊκή οικονομία θα καθοριστούν από τους Ευρωπαίους ηγέτες στις 23 Απριλίου, ενώ δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων δημιουργούν σημαντικές προσδοκίες ως προς το ύψος του ποσού.
Σύμφωνα με τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Κομισιόν για την Οικονομία, Βάλντις Ντομπρόβσκις, που θεωρείται ένα από τα πιο αρμόδια πρόσωπα με ενεργό ρόλο στις συζητήσεις για την ανάκαμψη, η Ε.Ε. έχει τη δυνατότητα, αν συμφωνήσουν τα κράτη-μέλη, να χρηματοδοτήσει το νέο ταμείο με 1,5 τρισ. ευρώ.
Δάνεια με εγγύηση τον ευρωπροϋπολογισμό
Είναι ο δεύτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος που κάνει αναφορά σε ένα τόσο μεγάλο ποσό, δεδομένου ότι αμέσως μετά τη συνεδρίαση του Εurogroup (9 Απριλίου) ο Αυστριακός επίτροπος για τον Προϋπολογισμό, Γιοχάνες Χαν, είχε δηλώσει ότι εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιτρέψουν στην Επιτροπή να δανειστεί με εγγύηση τον κοινοτικό προϋπολογισμό θα μπορούσε να αντλήσει από τις αγορές περίπου 1,3 τρισ. ευρώ. Ερωτηθείς σχετικά χθες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, απέφυγε να αναφερθεί σε συγκεκριμένα ποσά, επισημαίνοντας ότι η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε συνεργασία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, θα παρουσιάσουν την επόμενη βδομάδα στους Ευρωπαίους ηγέτες τις κατευθυντήριες γραμμές του σχεδίου δράσης για την ανάκαμψη.
Η Κομισιόν ανοιχτή σε όλα τα ενδεχόμενα
Σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, ο κ. Ντομπρόβσκις μεν αναφέρθηκε στο ποσό του 1,5 τρισ. ευρώ, ωστόσο διευκρίνισε ότι προς το παρόν δεν υπάρχει καμία απόφαση. Πρόσθεσε, όμως, ότι η Κομισιόν είναι ανοικτή σε όλα τα ενδεχόμενα που προβλέπονται από τη συνθήκη και δεν αποκλείει καμία επιλογή, αρκεί τα κράτη-μέλη να το ζητήσουν. Πάντως, απέκλεισε από τις επιλογές τα ευρωομόλογα, τονίζοντας ότι «όπως γνωρίζουμε δεν είναι μέσα στις επιλογές».
Επιστολή Σεντένο στον Μισέλ
Στην επιστολή που έστειλε ο πρόεδρος του Εurogroup, Μάριο Σεντένο, στoν Σαρλ Μισέλ προκειμένου να τον ενημερώσει και επίσημα για τις αποφάσεις της συνεδρίασης της 9ης Απριλίου, αναφέρει ότι οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης συμφώνησαν να εργαστούν στη σύσταση ενός ταμείου ανάκαμψης το οποίο θα κινητοποιήσει επενδύσεις για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κρίσης στην οικονομία. Η ολοκληρωμένη στρατηγική που προτείνουμε είναι φιλόδοξη και εκτεταμένη, τονίζει, ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στον χαρακτήρα του επείγοντος στη σύσταση του ταμείου. Όσον αφορά τη χρηματοδότησή του, ο κ. Σεντένο αναφέρει ότι ορισμένες χώρες είναι της άποψης ότι το νέο ταμείο θα πρέπει να βασίζεται σε κοινή έκδοση χρέους, ενώ άλλες υποστηρίζουν εναλλακτικές λύσεις, ιδίως στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) της περιόδου 2021-2027.
Κύριο εργαλείο το ΠΔΠ 2021-27
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το εργαλείο πάνω στο οποίο θα βασιστεί το νέο προσωρινό ταμείο ανάκαμψης θα είναι το ΠΔΠ. Μάλιστα, την περασμένη Παρασκευή και ο κ. Μισέλ, σχολιάζοντας τις αποφάσεις του Εurogroup, ανέφερε ότι ήρθε η ώρα να τεθούν οι βάσεις για μια ισχυρή οικονομική ανάκαμψη και προς ουσιαστικό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση θα παίξει ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. Αυτό διευκολύνει και τις χώρες του Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία), οι οποίες αναγνωρίζουν πλέον την αναγκαιότητα της σύστασης του ταμείου ανάκαμψης, αλλά αντιτίθεται στην κοινή έκδοση χρέους (κορονο-ομόλογο) για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους. Για τις παραπάνω χώρες η χρηματοδότηση του ταμείου με την εγγύηση του κοινοτικού προϋπολογισμού είναι πολιτικά ο λιγότερο επώδυνος τρόπος προκειμένου να το περάσουν στην κοινή τους γνώμη.
Από εκεί και πέρα, η Κομισιόν βρίσκεται στην τελική φάση επεξεργασίας της αναπροσαρμογής της αρχικής της πρότασης (καλοκαίρι 2018) για το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027. Τότε η Κομισιόν είχε προτείνει την προικοδότηση του ΠΔΠ με 1.134 δισ. ευρώ για την παραπάνω επταετία, ωστόσο η πρόταση αυτή δεν εγκρίθηκε, γιατί την απέρριπταν οι χώρες του Βορρά, θεωρώντας ότι οδηγούσε σε αύξηση της συνεισφοράς τους στον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη νέα πρόταση που θα υποβάλει η Επιτροπή θα προτείνει την περαιτέρω αύξηση των πόρων, μάλιστα δημοσιεύματα που είδαν το φως της δημοσιότητας κάνουν λόγο για σημαντική αύξηση. Επιπλέον, η Επιτροπή θα προτείνει και εναλλακτικά εργαλεία χρηματοδότησης πέραν της συνεισφοράς των κρατών-μελών, όπως διοχέτευση στον κοινοτικό προϋπολογισμό πόρων από τη φορολογία των ρύπων ή τα πλαστικά μίας χρήσης.
Οι αποφάσεις του Eurogroup
Υπενθυμίζεται ότι το Εurogroup ενέκρινε στις 9 Απριλίου τη διάθεση 540 δισ. ευρώ σε δάνεια προς τα κράτη-μέλη, ως πρώτη χρηματοδότηση για τον περιορισμό των επιπτώσεων του κορονοϊού στην οικονομία.
Από το παραπάνω ποσό:
1) 240 δισ. ευρώ αφορούν την πρόσβαση σε δάνεια για τη χρηματοδότηση των άμεσων και έμμεσων δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, θεραπείας και πρόληψης που σχετίζονται με την κρίση της πανδημίας του κορονοϊού,
2) 200 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη στήριξη κυρίως των μμε και
3) 100 δισ. ευρώ για τη διατήρηση της απασχόλησης.
Η τέταρτη απόφαση αφορά τη σύσταση του ταμείου ανάκαμψης, όπου ζητήθηκε από τους Ευρωπαίους ηγέτες να καθορίσουν τις κατευθυντήριες γραμμές του εν λόγω χρηματοδοτικού μέσου, κάτι που αναμένεται να συζητηθεί στην έκτακτη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών στις 23 Απριλίου.
Μετατροπήτης κρίσης σε ευκαιρία
180 προσωπικότητες της Ευρώπης από την πολιτική, μεταξύ των οποίων υπουργοί και 87 ευρωβουλευτές, καθώς και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου, των εργαζομένων και μη κυβερνητικές οργανώσεις, δημοσίευσαν άρθρο σε ευρωπαϊκές εφημερίδες με το οποίο ζητούν από τους Ευρωπαίους ηγέτες να μετατρέψουν την κρίση του κορονοϊού σε ευκαιρία για την άμεση προώθηση της Πράσινης Συμφωνίας.
