Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Με πρόστιμο που μπορεί να φθάσει έως το 5% του συνολικού κόστους της επένδυσης, με απένταξη από τον νόμο, που κατά συνέπεια θα οδηγήσει στην επιστροφή όλων των ενισχύσεων, κινδυνεύουν οι «στρατηγικοί επενδυτές» οι οποίοι αν και έλαβαν άδεια δεν προχώρησαν στην υλοποίηση της επένδυσης ή δεν τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν. Αυτό προβλέπει το άρθρο 23 του σχεδίου νόμου του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης «Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και προσέλκυση Στρατηγικών Επενδύσεων και άλλες διατάξεις» που κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου, οι κυρώσεις αυτές κρίνονται επιβεβλημένες καθώς ο προηγούμενος νόμος δεν προέβλεπε κανέναν έλεγχο στη διαδικασία υλοποίησης της επένδυσης και φυσικά καμία κύρωση, με αποτέλεσμα στρατηγικές επενδύσεις που έχουν αδειοδοτηθεί να μην υλοποιούνται με ευθύνη του φορέα. Είναι ενδεικτικό άλλωστε το γεγονός ότι από τις 19 στρατηγικές επενδύσεις που έχουν αδειοδοτηθεί με βάση τον νόμο του 2010, μόλις οι τρεις άρχισαν να υλοποιούνται. Οι υπόλοιπες εγκαταλείφθηκαν.
Σύμφωνα με το συγκεκριμένο άρθρο, αν δεν τηρηθούν οι όροι που περιλαμβάνονται στην υπουργική απόφαση χορήγησης ενισχύσεων, δηλαδή στην απόφαση με την οποία η επένδυση υπάγεται στα κίνητρα του νόμου και ορίζει το ακριβές πλαίσιο υλοποίησή της, κατόπιν σχετικής εισήγησης του γενικού γραμματέα Στρατηγικών Επενδύσεων προς τη ΔΕΣΕ, η τελευταία λαμβάνει απόφαση για τα εξής:
α. αποχαρακτηρίζει οριστικά την επένδυση ως «Στρατηγική Επένδυση» και ανακαλεί τα εγκεκριμένα κίνητρα. Σε περίπτωση αποχαρακτηρισμού δεν επιστρέφεται η διαχειριστική αμοιβή, η οποία μπορεί να κυμαίνεται από 25.000 έως 250.000 ευρώ.
β. επιβάλλει στον φορέα της επένδυσης κατ’ αποκοπή πρόστιμο τουλάχιστον ίσο με το 0,05% και έως το 5% του συνολικού κόστους της επένδυσης, αν έγινε χρήση των κινήτρων του άρθρου 11, δηλαδή το κίνητρο της χωροθέτησης.
γ. σε περίπτωση χρήσης του κινήτρου της παρ. 1 του άρθρου 12 (σταθεροποίηση φορολογικού συντελεστή) επιβάλλει την άρση της σταθεροποίησης του φορολογικού συντελεστή και κατ’ επέκταση την αναβίωση από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης έγκρισης της επένδυσης των φορολογικών απαιτήσεων του Δημοσίου έναντι του φορέα επένδυσης με βάση τους κατ’ έτος ισχύοντες φορολογικούς συντελεστές.
δ. σε περίπτωση χρήσης των κινήτρων της περίπτ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 12 (φορολογικής απαλλαγής), επιβάλλει την άρση της απαλλαγής φόρου εισοδήματος και κατ’ επέκταση την αναβίωση από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης έγκρισης της επένδυσης των φορολογικών απαιτήσεων του Δημοσίου έναντι του φορέα επένδυσης με βάση τους κατ’ έτος ισχύοντες φορολογικούς συντελεστές.
ε. σε περίπτωση χρήσης των κινήτρων της περίπτ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 12 (επιτάχυνση φορολογικών αποσβέσεων) επιβάλλει την άρση της δυνατότητας κατ’ εξαίρεση απόσβεσης και κατ’ επέκταση την αναβίωση από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης έγκρισης της επένδυσης των φορολογικών απαιτήσεων του Δημοσίου έναντι του φορέα επένδυσης με βάση τους κατ’ έτος ισχύοντες συντελεστές.
στ. επιβάλλει τον διπλασιασμό των προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία παραβόλων για την έκδοση των σχετικών αδειών, σε περίπτωση χρήσης των κινήτρων του άρθρου 13 (κίνητρο ταχείας αδειοδότησης).
ζ. επιβάλλει τη μερική ή ολική ανάκληση των σχετικών ενισχύσεων και την επιστροφή τυχόν καταβληθέντων ποσών ανάλογα με τη βαρύτητα της παραβιαζόμενης υποχρέωσης σε περίπτωση χρήσης των κινήτρων του άρθρου 14 (επιχορηγήσεις).
Οι προθεσμίες
Μέσα σε προθεσμία 45 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία κατάθεσης του φακέλου της επενδυτικής πρότασης, η «Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου» αξιολογεί και γνωμοδοτεί σχετικά με την πλήρωση των κριτηρίων του νόμου, την πληρότητα του φακέλου και των απαιτούμενων στοιχείων και εγγράφων του άρθρου, τη σκοπιμότητα ένταξης της επένδυσης στη διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων και τις αντισταθμιστικές ωφέλειες που παρέχει ο επενδυτικός φορέας.
Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της επενδυτικής πρότασης, η «Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.» αναρτά τα βασικά στοιχεία του φακέλου και μία επιτελική σύνοψη της επενδυτικής πρότασης σε κατάλληλα διαμορφωμένη πλατφόρμα στον ιστότοπό της και καλεί σε δημόσια διαβούλευση το κοινό και τους συναρμόδιους φορείς. Η διαβούλευση διενεργείται για 15 ημερολογιακές ημέρες.
Η διαδικασία της διαβούλευσης δεν είναι υποχρεωτική σε περιπτώσεις υλοποίησης επενδυτικών προτάσεων εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, ενώ παραμένει υποχρεωτική για τα επιχειρηματικά πάρκα. Τα αποτελέσματα της διαβούλευσης αναλύονται και λαμβάνονται υπόψη για τη διαμόρφωση της τελικής γνωμοδότησης της Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου, διαβιβάζει περαιτέρω τον εισηγητικό φάκελο της επενδυτικής πρότασης στη Συντονιστική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (ΣΕΣΕ) η οποία αποτελείται από τους γενικούς γραμματείς των αρμόδιων υπουργείων και προετοιμάζει την οικεία συνεδρίαση της ΔΕΣΕ.
Βάσει του σχεδίου νόμου, ο συνολικός χρόνος για την έκδοση όλων των απαιτούμενων αδειών για την υλοποίηση μιας στρατηγικής επένδυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία έτη από την ημερομηνία υπογραφής του μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του φορέα επένδυσης και της ΔΕΣΕ.
Τα κίνητρα για «Στρατηγικές Επενδύσεις»
Για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων, το νέο πλαίσιο παρέχει ως κίνητρα φορολογικές απαλλαγές, επιτάχυνση απόσβεσης παγίων, σταθεροποίηση φορολογικού συντελεστή για 12 έτη, επιχορηγήσεις, αδειοδότηση εντός 45 ημερών, αλλά και αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, όπου αυτές κρίνονται επιβεβλημένες.
Με βάση σχέδιο νόμου, οι «Στρατηγικές Επενδύσεις» διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
1. Πρόκειται για τις επενδύσεις οι οποίες δημιουργούν κατά τρόπο βιώσιμο τουλάχιστον 120 νέες θέσεις εργασίας ή των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός είναι άνω των 100 εκατ. ευρώ.
2. Πρόκειται για τις επενδύσεις οι οποίες δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο τουλάχιστον 100 νέες θέσεις εργασίας ή των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός είναι άνω των 40 εκατ. ευρώ. Ειδικά για την περίπτωση των επενδύσεων στον τομέα της βιομηχανίας, οι επενδύσεις πρέπει να δημιουργούν τουλάχιστον 75 νέες θέσεις εργασίας ή ο συνολικός προϋπολογισμός τους να είναι άνω των 30 εκατ. ευρώ. Για την περίπτωση επενδύσεων σε Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙΠΕ), οι επενδύσεις πρέπει να δημιουργούν τουλάχιστον 50 θέσεις εργασίας ή ο συνολικός προϋπολογισμός τους να είναι άνω των 25 εκατ. ευρώ.
3. Εμβληματικές Επενδύσεις.
α) Πρόκειται για τις επενδύσεις που υλοποιούνται από διακεκριμένες, διεθνούς φήμης νομικές οντότητες που κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως στον κλάδο τους.
β) Οι επενδύσεις στον τομέα της βιομηχανίας, οι οποίες δημιουργούν κατά τρόπο βιώσιμο τουλάχιστον 200 ΕΜΕ και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι άνω των 200 εκατ. ευρώ.
4. Στρατηγικές επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης, οι οποίες δημιουργούν τουλάχιστον 30 νέες θέσεις εργασίας και των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός είναι άνω των 20 εκατ. ευρώ.
5. «Αυτοδίκαια εντασσόμενες Στρατηγικές Επενδύσεις», όπως οι επενδύσεις του ν. 3389/2005 «Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα» που έχουν εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ και έχουν υπαχθεί στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, και οι επενδύσεις του άρθρου 8 του Ν.4271/2014 για τα «Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος».
