Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Η σύνταξη του μεσοπρόθεσμου σχεδίου δημοσιονομικής στρατηγικής που θα καλύπτει την περίοδο μέχρι και το 2023, η άμεση προώθηση των ρυθμίσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, η ψήφιση του νομοσχεδίου που θα προβλέπει τη δημιουργία του «μηχανισμού προστασίας ενεργητικού» (Asset Protection Scheme) για τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών, η επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και η προώθηση των αποκρατικοποιήσεων συνθέτουν τον κατάλογο με τις άμεσες προτεραιότητες της κυβέρνησης.
Οι επικεφαλής των θεσμών αναμένονται στην Αθήνα για την έναρξη των διαβουλεύσεων στο πλαίσιο της 3ης αξιολόγησης μετά το Πάσχα και σε κάθε περίπτωση πριν από το Eurogroup της 16ης Μαΐου. Η προοπτική είναι μέσα στον Ιούνιο να εκδοθεί η επόμενη έκθεση αξιολόγησης, όπως προκύπτει και από το επίσημο ανακοινωθέν του Eurogroup.
Ωστόσο, οι διαβουλεύσεις θα είναι συνεχείς, καθώς το οικονομικό επιτελείο θέλει να προωθήσει νομοσχέδια στη Βουλή και μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Ιδιαίτερο βάρος θα πέσει στο να ψηφιστεί άμεσα το νομοσχέδιο για τη χορήγηση μικροπιστώσεων (σ.σ.: έως 25.000 ευρώ σε ελεύθερους επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις), το Asset Protection Scheme για τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών (σ.σ.: αναμένεται το πράσινο φως από τη διεύθυνση ανταγωνισμού της Ε.Ε. μέσα στις επόμενες ημέρες) και η ρύθμιση για τις οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία, η οποία και αναμένεται να προηγηθεί χρονικά της αντίστοιχης για τις οφειλές στην εφορία.
Τα «προαπαιτούμενα» της 3ης αξιολόγησης έχουν ήδη αποτυπωθεί και στην τελευταία έκθεση αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία δημοσιεύτηκε στις 27 Φεβρουαρίου, αλλά και στο ανακοινωθέν που εξέδωσε το Eurogroup την Παρασκευή.
Ομαδοποιούνται δε στις ακόλουθες επιμέρους κατηγορίες:
1. Δημοσιονομικά: Η ελληνική κυβέρνηση θα κληθεί να παρουσιάσει μέσα στον Μάιο το μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής στρατηγικής, μέσω του οποίου θα γίνει ένα πρώτο crash test στον φετινό προϋπολογισμό, ενώ θα πρέπει να διατυπωθούν εκ νέου οι προβλέψεις για την επόμενη χρονιά. Για τον φετινό προϋπολογισμό το οικονομικό επιτελείο δεν αναμένεται να κάνει καμία ουσιαστική αλλαγή όσον αφορά τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Η εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών ότι το μνημονιακό πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 θα κλείσει στο 3,9% δεν αποτελεί «έκπληξη», καθώς αυτή είναι η πρόβλεψη που έχει γίνει στον προϋπολογισμό.
Επίσης, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να κινηθεί συντηρητικά, καθώς πλέον αμφισβητείται από διάφορες πλευρές το κατά πόσο θα επιτευχθεί ο στόχος για ανάπτυξη 2,5% κατά το τρέχον έτος. Αντίστοιχα, καμία αλλαγή δεν αναμένεται σε αυτήν τη φάση ούτε στον προϋπολογισμό του 2020. Αυτό φάνηκε και από τη δέσμευση που έδωσε στο Eurogroup ο Ευκλείδης Τσακαλώτος να τηρηθεί η προγραμματισμένη για το 2020 μείωση του αφορολόγητου ορίου, ταυτόχρονα βέβαια με την εφαρμογή των νομοθετημένων αντίμετρων. Στον φάκελο με τα δημοσιονομικά εντάσσεται βέβαια και η ανάληψη της υποχρέωσης για την αποπληρωμή όλων των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, οι οποίες και τον Φεβρουάριο κινήθηκαν ανοδικά.
2. Φορολογικά: Η κυβέρνηση έχει νομοθετήσει τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων αλλά και του φόρου στα μερίσματα, θέμα που ενδιαφέρει άμεσα τους θεσμούς. Έτσι, σε αυτή την αξιολόγηση το ενδιαφέρον αναμένεται να εστιαστεί στην επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών, η οποία θα πρέπει να γίνει έως τον Ιούνιο. Η κυβέρνηση έχει ψηφίσει από τον Δεκέμβριο τον νόμο που αναθέτει την επικαιροποίηση στους ορκωτούς εκτιμητές και σε επιτροπές της Γενικής Γραμματείας Περιουσίας. Έτσι, το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στην εφαρμογή. Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει ακόμη και αν προχωρήσει το καλοκαίρι η επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών, αυτό να μην έχει κανένα αντίκτυπο είτε στους φόρους μεταβίβασης ακινήτων είτε στον ΕΝΦΙΑ.
Δηλαδή, το ζητούμενο είναι οι φόροι μεταβίβασης να υπολογιστούν μέχρι το τέλος του 2019 με τις υφιστάμενες αντικειμενικές αξίες και ο ΕΝΦΙΑ να υποστεί τη μείωση που έχει προγραμματιστεί για φέτος χωρίς να επηρεαστεί από αλλαγές στις τιμές ζώνης. Στον φάκελο των φορολογικών περιλαμβάνεται βέβαια και η εκκρεμότητα με τη στελέχωση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, καθώς εκκρεμούν οι 500 προσλήψεις με τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ.
3. Τράπεζες: Όλα τα θέματα που αφορούν έμμεσα ή άμεσα το τραπεζικό σύστημα θα αποτελέσουν αντικείμενο και της 3ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Στα επιμέρους κεφάλαια εντάσσονται, το Asset Protection Scheme (για το οποίο η κυβέρνηση ελπίζει ότι θα εξασφαλίσει το πράσινο φως από τη διεύθυνση ανταγωνισμού μέχρι το τέλος του μήνα), η παρακολούθηση της λειτουργίας της νέας πλατφόρμας για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, η στρατηγική για τη μεταβίβαση των τραπεζικών μετοχών από το ΤΧΣ και η διαμόρφωση του νέου πλαισίου για τη χρεοκοπία επιχειρήσεων και νοικοκυριών από το 2020 (σ.σ.: ο προγραμματισμός προβλέπει ότι θα υπάρξει ένα νέο πλαίσιο, το οποίο θα αντικαταστήσει τους υφιστάμενους νόμους από το νέο έτος και θα έχει μόνιμο χαρακτήρα).
Επίσης, περιλαμβάνεται η παρακολούθηση της πορείας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, αλλά και των προσφυγών στα δικαστήρια μέσω του νόμου Κατσέλη οι οποίες θα πρέπει να μηδενιστούν μέχρι το 2021.
4. Ιδιωτικοποιήσεις – μεταρρυθμίσεις: Για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση μεταφέρονται ουσιαστικά όλα τα μέτωπα που παρέμειναν ανοικτά από τη 2η αξιολόγηση. Η πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, το θέμα της Εγνατίας, η πώληση των Ελληνικών Πετρελαίων, αλλά και η αξιοποίηση των ακινήτων της ΕΤΑΣ, όπως και η ιδιωτικοποίηση της μαρίνας στον Άλιμο αναμένεται να ξεχωρίσουν μεταξύ των εκκρεμοτήτων στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων.
Από τον φάκελο των μεταρρυθμίσεων το βάρος θα πέσει στην παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης του κτηματολογίου, ο ορισμός των γραμματέων και των γενικών διευθυντών στο Δημόσιο, αλλά και η παρακολούθηση του μέτρου της αξιολόγησης.
5. Εργασία-κοινωνική πρόνοια: Οι θεσμοί θα ζητήσουν να ενημερωθούν για τις συνέπειες στην αγορά εργασίας από την αύξηση του κατώτατου μισθού. Θα ζητήσουν επίσης την περαιτέρω βελτίωση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, αλλά και του πλαισίου για τη χορήγηση των κοινωνικών επιδομάτων.
Οι ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία δεν εντάσσονται στην ατζέντα της 3ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Η ελληνική πλευρά θέλει να ανοίξει το θέμα και να εξασφαλίσει τη συναίνεση των θεσμών, ιδανικά πριν από τις ευρωεκλογές, καθώς η καθυστέρηση στο συγκεκριμένο μέτωπο έχει αποδειχθεί πλέον ζημιογόνος για τα έσοδα τόσο από φόρους όσο και από ασφαλιστικές εισφορές.
