H είσοδος της Lyft στο χρηματιστήριο την περασμένη εβδομάδα άνοιξε το δρόμο για τους λεγόμενους «μονόκερους» του Διαδικτύου. Οι επενδυτές τους περιμένουν με ενθουσιασμό. Πόσο όμως αξίζουν;
Οι μονόκεροι είναι καινοτόμες εταιρείες που στηρίζονται σήμερα από ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, με αξία άνω του 1 δισ. δολαρίου. Πολλοί εξ αυτών ετοιμάζονται για αρχική δημόσια εγγραφή. Μεταξύ άλλων το κατώφλι του χρηματιστηρίου προβλέπεται να περάσουν πολύ σύντομα η μεγάλη ανταγωνίστρια της Lyft, Uber, η Pinterest και η AirBnB.
Οι αναλυτές έχουν θέσει πολύ υψηλά τον πήχη για τις αποτιμήσεις τους. Η Uber υπολογίζεται για παράδειγμα ότι θα εξασφαλίσει αξία 120 δισ. δολαρίων.
Η Lyft μετά την εισαγωγή της έχει κεφαλαιοποίηση ύψους 24 δισ. δολαρίων- πέντε φορές μεγαλύτερη από εκείνη του βρετανικού κολοσσού λιανικής Marks & Spencer. Kαι σε αντίθεση με τα M&S, που μετρούν πάνω από έναν αιώνα ζωής, η εταιρεία ιδρύθηκε μόλις πριν από επτά χρόνια και ακόμη δεν έχει παράξει κέρδη.
Σύμφωνα με μελέτη του Ilya Strebulaev, καθηγητή Οικονομικών στο Στάνφορντ, οι λεγόμενοι “μονόκεροι” είναι υπερτιμημένοι κατά περίπου 50%.
Το επιχειρηματικό μοντέλο της Lyft, που προσφέρει υπηρεσίες εκμίσθωσης αυτοκινήτου μέσω κινητού, στηρίζεται στην ιδέα ότι το να έχει κανείς αυτοκίνητο είναι ακριβό, ενώ καθώς η αστικοποίηση επεκτείνεται, οι άνθρωποι αποφεύγουν να λαμβάνουν το δικό τους όχημα και προτιμούν για τις μετακινήσεις τους υπηρεσίες μεταφορών. Σύμφωνα με έρευνά της μόνο στις ΗΠΑ τα νοικοκυριά ξοδεύουν 1,2 τρισ. δολάρια σε προσωπική μετακίνηση. Αυτή την ιδέα «πουλάει» στους επενδυτές.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που τη στηρίζουν. Για παράδειγμα το ποσοστό των 18χρονων με άδεια οδήγησης έχει υποχωρήσει από 76% το 1986 σε μόλις 62% το 2016, σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών των ΗΠΑ. Ωστόσο τα στοιχεία για τις πωλήσεις αυτοκινήτων αποκαλύπτουν ότι σε καμία περίπτωση δεν έχουμε ακόμη φτάσει στο να εγκαταλείψουμε τα δικά μας οχήματα.
Η Lyft ανεξάρτητα από την ιδέα και τα σχέδιά της, δεν μπορεί να κρύψει τη ζημία της. Αν και από το 2016 έως το 2018 τα έσοδά της εκτινάχθηκαν από τα 343 εκατ. δολ. στα 2,1 δισ. δολάρια, οι ζημίες της έκαναν επίσης άλμα από τα 682 εκατ. στα 911 εκατ. ευρώ. Η Uber είναι επίσης ζημιογόνα. Οι ζημίες της υποχώρησαν στα 1,8 δισ. πέρυσι από 2,2 δισ. το 2017.
Όλα αυτά σε κάποιους ξυπνούν μνήμες από το 1999, τη φρενίτιδα των εταιρειών dotcom στο χρηματιστήριο και το σπάσιμο της φούσκας. Αυτή τη φορά δεν έχουμε να κάνουμε με εταιρείες, που απλώς κολλούν στο όνομά τους το «.com», αλλά με επιχειρήσεις με πραγματικό αντικείμενο και απήχηση. Ωστόσο έχουμε και πάρει πάλι μία γεύση τους πώς μπορούν να υπερτιμηθούν κατά την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο και μετά να «ξεφουσκώσουν». Η διαπραγμάτευση της Snap στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, για παράδειγμα, άρχισε πριν από δύο χρόνια στα 17 δολάρια ανά μετοχή. Σήμερα η μετοχική τιμή έχει πέσει στα 10 δολάρια.
Πολλά εξαρτώνται βέβαια και από το πώς η κάθε εταιρεία επενδύει τα χρήματα, που αντλεί από την αρχική δημόσια εγγραφή. Η Lyft άντλησε 2,3 δισ. και σχεδιάζει να τα διαθέσει για εξαγορές και τεχνολογία.
Πηγή: BBC